Համաշխարհային առևտրային պատերազմը նոր թափ է հավաքում

Ուրբաթ օրը Պեկինի ֆինանսների նախարարությունը հայտարարեց, որ Չինաստանը ապրիլի 10-ից ԱՄՆ-ից ներմուծվող բոլոր ապրանքների վրա կսահմանի 34 տոկոսանոց մաքսատուրք՝ ի պատասխան այս շաբաթվա սկզբին նախագահ Դոնալդ Թրամփի կողմից կիրառված միջոցների։ Այս մասին գրում է POLITICO-ն:

Պեկինը նաև դատական հայց է ներկայացրել ԱՄՆ-ի դեմ Առևտրի համաշխարհային կազմակերպությունում (ԱՀԿ)՝ միջազգային առևտրի կանոնները վերահսկող համաշխարհային մարմնում։

Չինաստանը այն հիմնական թիրախներից էր, որոնց դեմ ուղղված էին Թրամփի կողմից այս շաբաթ ներկայացված զանգվածային, լայնածավալ մաքսատուրքերը։ ԱՄՆ-ն ունի ապրանքների առևտրի հսկայական դեֆիցիտ Չինաստանի հետ, քանի որ մեծածավալ ներմուծում է կատարում այս ասիական հզոր տերությունից։

Այս պատասխան քայլը աշխարհը կանգնեցնում է լիարժեք առևտրային պատերազմի շեմին, քանի որ խոշոր տնտեսությունները, ներառյալ ԵՄ-ն, կշռադատում են Սպիտակ տան հայտարարությանը տրվող կոշտ պատասխանները։

Լուրը նոր ցնցումներ առաջացրեց համաշխարհային ֆինանսական շուկաներում, որոնք հազիվ էին վերականգնվել չորեքշաբթի և հինգշաբթի օրերի սկզբնական անկումից։ Հում նավթի գները, որոնք համաշխարհային տնտեսական ակտիվության մոտավոր ցուցիչ են, ավելի քան 7 տոկոսով անկում ապրեցին՝ հասնելով վերջին երեք տարվա ամենացածր մակարդակին, մինչդեռ S&P 500 ինդեքսի ֆյուչերսները ևս 2.5 տոկոսով նվազեցին՝ հասնելով վերջին ինը ամսվա ամենացածր կետին։

Պատասխան մաքսատուրքերի հետ մեկտեղ, Չինաստանը նաև բարձրացրեց ԱՄՆ կարևոր հումքի, ինչպիսիք են սամարիումը, գադոլինիումը, տերբիումը, դիսպրոզիումը, լուտեցիումը, սկանդիումը և իտրիումը, արտահանման նշաձողը։

Այս մետաղներն օգտագործվում են մագնիսներում, միջուկային տեխնոլոգիաներում, քաղցկեղի հետազոտություններում, նավթի հորատման և այլ բարձր տեխնոլոգիական ոլորտներում։ ԱՄՆ-ի և ԵՄ-ի հետ վերջին առևտրային վեճերում Չինաստանն արդեն սահմանափակել է ավելի տարածված նյութերի, ինչպիսիք են գրաֆիտը, գալիումը և գերմանիումը, առևտուրը։

«ԱՄՆ-ի այս գործելակերպը չի համապատասխանում միջազգային առևտրի կանոններին, լրջորեն խաթարում է Չինաստանի օրինական իրավունքներն ու շահերը և հանդիսանում է միակողմանի բուլինգի տիպիկ գործելակերպ», — ասվում է Չինաստանի ֆինանսների նախարարության հայտարարության մեջ։

Լարվածության թուլացման փոքր հնարավորություն

Այնուամենայնիվ, Պեկինը հավասարակշռեց դա՝ առաջարկելով, որ բաց է բանակցելու ԱՄՆ-Չինաստան սրացող առևտրային պատերազմից հետքայլ կատարելու շուրջ։

Պեկինը և Վաշինգտոնը պետք է «առևտրային տարաձայնությունները լուծեն խորհրդակցությունների միջոցով՝ հավասար, հարգալից և փոխշահավետ կերպով», — ասվում է հայտարարության մեջ։

Չինաստանի կառավարության որոշումը՝ հետաձգել մաքսատուրքերի կիրառումը մինչև հինգշաբթի/ապրիլի 10-ը՝ չինական ներմուծումների վրա ԱՄՆ մաքսատուրքերի 54 տոկոսից բարձր մակարդակի հասնելուց մեկ օր անց, Վաշինգտոնին փոքր հնարավորություն է տալիս՝ առևտրային հակամարտությունում հնարավոր ժամանակավոր զինադադար փնտրելու համար։ Թրամփի վարչակազմը որևէ նշան ցույց չի տվել, որ բաց է նման բանակցությունների համար։

Միևնույն ժամանակ, Չինաստանը հստակեցնում է, որ պատրաստ է և կամենում է իրականացնել Արտաքին գործերի նախարարության խոսնակ Մաո Նինի նախորդ ամսվա սպառնալիքը, թե մաքսատուրքային պատերազմը «կվնասի նրան, ով սկսել է այն»։