Ինչպես ժողովրդավարացնել արհեստական բանականությունը
Արհեստական բանականության արագ առաջընթացը և՛ զարմանք, և՛ սարսափ է առաջացնում: Շատերը ԱԲ-ն համարում են որպես հրաշքի և ակնածանքի առարկա (Stupor Mundi, լատիներենից վերցված արտահայտություն), մինչդեռ մյուսները կարծում են, որ այն կարող է լինել բարեգործ փրկիչ (Salvator Mundi): Անկախ այն հանգամանքից, թե արհեստական բանականությունը համարվում է հրաշք, թե պարզապես օգտակար, հարցը մնում է։ Ինչպե՞ս կարող ենք ապահովել, որ դրա առավելությունները հասանելի լինեն բոլորին: Այս մասին գրում են հոդվածի հեղինակներ Բերտրան Բադրեն (Bertrand Badré) և Չարլզ Գորինտինը (Charles Gorintin) project-syndicate-ում։
Այս հարցին պատասխանելու համար մեզ անհրաժեշտ է նրբերանգ պատկերացում ԱԲ-ի մասին: Սա նշանակում է մերժել մի քանի պարզունակ նարրատիվներ. ֆունկցիոնալիզմը, որն ասում է, որ մարդիկ պետք է հարմարվեն և մեծացնեն իրենց՝ տեխնոլոգիական առաջընթացին համընթաց քայլելու համար; սենսացիոնիզմ, որն ԱԲ-ն ներկայացնում է որպես գոյաբանական սպառնալիք; ցինիզմ, որը ձգտում է շահագործել ԱԲ-ն՝ հանուն շահույթի; ֆատալիզմ, որը ենթադրում է չընդունել ԱԲ-ի անխուսափելի վերելքը:
Այն, ինչ անտեսում են այս սցենարները, նա է, որ ապագան դեռ պետք է կերտենք: «Վերում-ֆակտում» սկզբունքի ընդունումը — ստեղծման միջոցով իմանալը — կարևոր է ավելի խորը պատկերացում կազմելու համար ԱԲ-ի հնարավորությունների և հետևանքների մասին:
Որպեսզի փոքրամասնությունը չօգտագործի ԱԲ-ի փոխակերպող ներուժը, այն պետք է ժողովրդավարացվի: Արդար հասանելիությունը բանալին է նրա, որ տեխնոլոգիական առաջընթացի օգուտները լայնորեն տարածվեն, և որ ԱԲ-ն ծառայում է որպես միավորող ուժ, այլ ոչ թե սաստկացնում է բաժանումները մեր փխրուն հասարակություններում:
Հնարավոր օգուտները հսկայական են: 1990-ականներին Ջոզեֆ Ստիգլիցը նկատեց, որ «աշխարհի ցանկացած կետում երեխան, որը հասանելիություն ունի համացանցին, ավելի շատ գիտելիքներ ունի, քան արդյունաբերական երկրների լավագույն դպրոցներում ապրող երեխան քառորդ դար առաջ»։ Ժողովրդավարացնելով արհեստական բանականության հասանելիությունը՝ մենք կարող ենք հզորացնել այսօրվա երեխաներին՝ ներգրավելով մարդկության ամենապայծառ մտքերի հետ այնպես, որ բավարարի նրանց անհատական կարիքները:
Սրան հասնելը, սակայն, կախված է այն հանգամանքից, թե ինչպես ենք մենք ձևավորում ԱԲ-ի ընդունման և ապագա ազդեցության շուրջ նարրատիվը: Փոխանակ այնպիսի վեհ խոստումներ տալ, ինչպիսին է «ԱԲ-ը կլուծի համաշխարհային սովը», մենք պետք է կենտրոնանանք մարդկանց առօրյա կյանքում աստիճանական, բայց բովանդակալից բարելավումներ անելու նրա կարողության վրա:
Այս առումով, տեխնոլոգիայի արագ ընդլայնվող հնարավորությունները և ծախսերի նվազումը նոր հնարավորություններ են ստեղծում ավելի փոքր մոդելների համար և հնարավորություն են տալիս անհատ օգտատերերին անհատականացնել արհեստական բանականության լուծումները՝ արտացոլելով ինտերնետի ազատ, ստեղծագործ վաղ օրերը:
Եվ սա դեռ սկիզբն է։ ԱԲ-ն ներկայումս փորձում է Մուրի օրենքի սեփական տարբերակը՝ հարթակ ստեղծելով արագ յուրացման համար (նման է հեռախոսների և հեռուստացույցների տարածմանը): Այս արագացված գործընթացը պահանջում է ուշադրություն դարձնել գործնական կիրառությունների զարգացմանը և ռիսկերի նվազեցմանը, այլ ոչ թե կենտրոնանալ ծախսերի կրճատման վրա:
ԱԲ-ի վերելքը երկսայրի սուր է: Տեխնոլոգիան կարող է լինել հզոր հավասարեցնող կամ բաժանման աղբյուր՝ կախված այն հանգամանքից, թե ինչպես է այն տեղադրվում և ով է վերահսկում այն: Ինչպես նախորդ տեխնոլոգիական հեղափոխությունները, այն խոստանում է ստեղծել զբաղվածության նոր հնարավորություններ՝ միաժամանակ սպառնալով տեղահանել առկա աշխատատեղերը: Արժույթի միջազգային հիմնադրամի վերջին զեկույցն ընդգծում է այս կետը՝ նախազգուշացնելով, որ արհեստական բանականությունը կարող է հանգեցնել աճող անջրպետի տեխնոլոգիական գիտելիքներ ունեցող անհատների միջև, որոնք լավ դիրքերում են՝ քաղելու նորարարության տնտեսական օգուտները, և նրանց, ովքեր ռիսկի են դիմում հետ մնալ:
Այս տեխնոլոգիաների մեր ըմբռնումը, սակայն, պետք է արտացոլի դրանց բարդությունները և մարդկային սրամտության ուժը: Զարգացնելով և խթանելով ԱԲ համակարգերը, որոնք զգալիորեն բարելավում են հիմնական ծառայությունները, հատկապես անապահով շրջաններում, մենք կարող ենք ապահովել, որ դրանց օգուտները լայնորեն տարածվեն: Դրան հասնելու համար ԱԲ տեխնոլոգիաները պետք է կիրառվեն՝ գոյություն ունեցող անհավասարությունները նվազեցնելու բացահայտ նպատակով:
Միևնույն ժամանակ, հարկ է նշել, որ ԱԲ-ն, ամենայն հավանականությամբ, կավելացնի սպառողների ընդհանուր ավելցուկը՝ նվազեցնելով որոշակի ծառայությունների հետ կապված ծախսերը: Ապահովելու համար, որ այս օգուտները հասնեն մարդկանց մեծամասնությանը, անհրաժեշտ է երկակի ռազմավարություն. հնարավորություն տալ անհատներին օգտագործել այս արժեքը տեղական մակարդակում՝ միաժամանակ վերաբաշխելով ընդհանուր շահույթը նրանց, ովքեր ի վիճակի չեն հասանելիություն ունենալ դրանց:
Հետևաբար, ԱԲ-ի հասանելիության բարձրացումը և՛ իրագործելի է, և՛ կարևոր: Այս տեխնոլոգիաները հրատապ սոցիալական խնդիրների լուծման համար օգտագործելու համար կարևոր է բացահայտել կոնկրետ ոլորտները, որտեղ ԱԲ-ն կարող է էական փոփոխություն կատարել, ինչպիսիք են առողջապահությունը, կրթությունը, շրջակա միջավայրի կայունությունը և կառավարումը: Սակայն ճիշտ առաջնահերթություններ սահմանելը և տեխնոլոգիական լուծումների ներդրումը պահանջում են համատեղ ջանքեր: ԱԲ-ի լավ հասկացությունը պետք է ինտեգրել զարգացման ինստիտուտների և բազմակողմ կազմակերպությունների ռազմավարություններին:
Առաջին՝ արհեստական բանականության մասին գլոբալ խոսակցությունը պետք է փոխվի «վայ»-ից դեպի «ինչ» և «ինչպես»: Ժամանակն է հեռանալ զուտ հրապուրանքից զարգացող տեխնոլոգիայով ՝ բացահայտելու այն մարտահրավերները, որոնք նա կարող է լուծել և մշակել ռազմավարություններ՝ զարգացած և զարգացող երկրների կրթական և սոցիալական համակարգերում դրա ինտեգրման համար: Հասարակությանը ԱԲ-ով ընդլայնված ապագայի նախապատրաստելը պահանջում է ավելին, քան պարզապես տեխնոլոգիական նորարարություն. այն կոչ է անում ստեղծել էթիկական շրջանակներ, թարմացնել քաղաքականության մշակումը և խթանել ԱԲ գրագիտությունը համայնքներում:
Երբ մենք նավարկելու ենք ԱԲ-ի Stupor Mundi փուլը՝ գերված նրա թվացյալ կախարդական հնարավորություններով, մենք երբեք չպետք է աչքաթող անենք այն փաստը, որ տեխնոլոգիայի ազդեցությունը կախված է այն հանգամանքից, թե ինչպես ենք մենք օգտագործում այն: Այսօր մեր կատարած ընտրությունները կորոշեն՝ արդյոք ԱԲ-ն օգուտ է բերում և հարստացնում ընտրված մի քանիսին, թե վերածվում է սոցիալական դրական փոփոխությունների հզոր ուժի: Salvator Mundi-ի խոստումն իրականացնելու համար մենք պետք է օգտագործենք այս զարգացող տեխնոլոգիաները՝ բոլորի համար ավելի լավ, ավելի ընդգրկուն ապագա ստեղծելու համար: