Նավթի գները տատանվում են
Չնայած նավթի համաշխարհային գների ժամանակավոր անկմանը` փորձագետները կանխատեսում են ռեկորդային բարձր մակարդակի վերադարձ տարվա երկրորդ եռամսյակում , գրում է Interia-ն։
Նավթի համաշխարհային գները երկուշաբթի առավոտյան նվազել են ուրբաթ օրվա նկատելի աճից հետո։ Նախորդ շաբաթվա վերջին ռուսական նախազգուշացումները մատակարարումների կրճատման մասին միայն ժամանակավորապես ազդեցին շուկայի վրա։ Սակայն չի կարելի բացառել ռեկորդային գների վերադարձի ռիսկը մեկ տարվա ընթացքում։
Ուրբաթ համաշխարհային շուկաներում նավթը թանկացել է այն իրադարձությունից հետո, երբ Ռուսաստանը հայտարարեց արդյունահանման կրճատման մասին: Ռուսական Brent տեսակի նավթի գները փետրվարի 10-ին թանկացել են՝ հասնելով 86,74 դոլարի մեկ բարելի դիմաց, իսկ ամերիկյան WTI տեսակի նավթը՝ 79,76 դոլարի։
Կրեմլի հայտարարության ազդեցությունը, սակայն, երկար չտևեց. գինը սկսեց նվազել արդեն երկուշաբթի առավոտյան: ԱՄՆ-ում արտադրված WTI տեսակի նավթի 1 բարելի գինը Լեհաստանի ժամանակով 10:37-ին կազմել է մոտ 78,56 դոլար մեկ բարելի դիմաց, իսկ Brent տեսակի նավթը՝ 85,24 դոլար մեկ բարելի դիմաց։
Ըստ վերլուծաբանների՝ գների անկման հիմնական գործոնը տնտեսական անկման շարունակական կանխատեսումն է։ Սակայն հումքի չափազանց ցածր մատակարարումը կարող է գները մղել 2022 թվականի առաջին կիսամյակի ռեկորդային բարձր մակարդակին, այսինքն՝ մեկ տարվա ընթացքում հասցնելով ավելի քան 100 դոլարի՝ մեկ բարելի դիմաց:
Ռուսաստանը կրճատում է մատակարարումները
Ուրբաթ՝ փետրվարի 10-ին, Ռուսաստանը հայտարարեց նավթի արդյունահանումը օրական 500 հազար բարելով կրճատելու մասին մարտին։ Սա պատասխան է Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների հերթական փաթեթի ուժի մեջ մտնելուն։ Խոսքը Ռուսաստանից դիզվառելիքի և նավթամթերքի ներկրման արգելքի մասին է, որը գործում է փետրվարի 5-ից։
Փետրվարի 5-ից ԵՄ երկրները չեն կարող ներկրել այդ ապրանքները։
Արդյունահանման ծավալների կրճատման մասին ուրբաթ օրվա Ռուսաստանի հայտարարությունից հետո համաշխարհային շուկաներում նավթը սկսել է սրընթաց թանկանալ։ Ռուսաստանում արդյունահանվող Brent տեսակի նավթի գինը հասել է 86,74 դոլարի՝ մեկ բարելի դիմաց (աճը՝ 2,65%)։
Ուրբաթ թանկացել է նաև West Texas Intermediate նավթը՝ մեկ բարելի դիմաց մինչև 80,18 դոլար։
ՕՊԵԿ-ը պահանջարկի աճ է կանխատեսում
Ուրբաթ օրվա գների աճի վրա ավելի է ազդել այն փաստը, որ նավթ արդյունահանողների ՕՊԵԿ+ դաշինքը, որի առանցքային անդամն է Ռուսաստանը, Կրեմլի հայտարարությունից հետո ազդարարեց, որ չի ավելացնի արդյունահանումը: Սա նշանակում է, որ հումքի մատակարարումը կարող է անբավարար լինել։
Այնուամենայնիվ, անկումը կարող է կարճատև լինել: Saxo Bank ներդրումային բանկի վերլուծաբանները կանխատեսում են, որ Brent տեսակի նավթի գները կբարձրանան մինչև 90 դոլար մեկ բարելի դիմաց տարվա երկրորդ եռամսյակում։
Իր հերթին, ՕՊԵԿ-ի աղբյուրները, որոնց հետ զրուցել են Reuters լրատվական գործակալության լրագրողները, նշում են, որ 2023 թվականին նավթի գինը կարող է հասնել մեկ բարելի դիմաց ավելի քան 100 դոլարի շեմի։ Սա գների վերադարձ է լինելու նախորդ տարվա փետրվարից օգոստոս ընկած ժամանակահատվածին։
Նման սցենարը հնարավոր է, եթե Չինաստանի տնտեսության վերականգնում լինի, իսկ հումքի մատակարարումը չավելանա, կարծում են ՕՊԵԿ-ի ներկայացուցիչները։ Սա հենց այն է, ինչ նրանք ակնկալում են: Նավթի պահանջարկը 2023 թվականին կվերադառնա մինչև համաճարակային մակարդակին, կիրակի հայտարարել է կազմակերպության գլխավոր քարտուղարը։
Այս տարի նավթի պահանջարկը կկազմի օրական 102 միլիոն բարել նավթ, իսկ 2025 թվականին այն կաճի օրական մինչև 110 միլիոն բարելի, հայտնել է գլխավոր քարտուղարը:
Դանդաղումը դեռ հորիզոնում է
Այնուամենայնիվ, գները կարող են զսպել տնտեսական անկումը կամ սպասվածից ավելի դանդաղ աճը: Դա պայմանավորված է նրանով, որ ավելի դանդաղ տնտեսությունը նշանակում է նավթի ավելի քիչ պահանջարկ:
ING-ի վերլուծաբանների կարծիքով՝ նման սցենար հնարավոր է, օրինակ, ԱՄՆ-ում սպասվածից ավելի բարձր տոկոսադրույքների բարձրացման դեպքում։ Ավելի բարձր տոկոսադրույքները նշանակում են դոլարի ավելի շատ ծախսեր և, հետևաբար, ավելի թանկ ներդրումներ:
Այսպիսով, նավթի շուկան ուշադրությամբ կհետևի աշխարհի խոշորագույն տնտեսության՝ ԱՄՆ-ի չորեքշաբթի օրվա գնաճի տվյալներին։ Որքան բարձր (կամ ցածր) լինի գնաճը Ամերիկայում, այն կարող է ազդել ԱՄՆ Դաշնային պահուստային համակարգի դրամավարկային քաղաքականության հետագա ուղու վրա: Առայժմ Fed-ը նշում է, որ դեռևս տեղ կա քաղաքականության խստացման և տոկոսադրույքների բարձրացման համար, և այդպիսով մեծացնելով փողի արժեքը: