ԱՄՆ պաշտպանության նախարարի այցը Շվեդիա. ի՞նչ կարևոր հարցեր են քննարկվել
Բուդապեշտը և Անկարան պետք է վավերացնեն Ստոկհոլմի ՆԱՏՕ-ի դիմումը մինչև Դաշինքի գագաթնաժողովը Վիլնյուսում հուլիսին, չորեքշաբթի ասել է ԱՄՆ պաշտպանության նախարար Լլոյդ Օսթինը Շվեդիա կատարած պաշտոնական այցի ժամանակ։
ԱՄՆ պաշտպանության նախարարի 23 տարվա մեջ առաջին այցի ժամանակ, Լլոյդ Օսթինին ընդունեց իր շվեդ գործընկեր Պալ Յոնսոնը Մուսկո ռազմածովային բազայում չորեքշաբթի, որտեղ նա վստահեցրել է, որ ԱՄՆ-ը կշարունակի ձգտել Շվեդիայի արագ մուտքին ՆԱՏՕ։
«Ես անհամբեր սպասում եմ, որ շուտով կկարողանամ ձեզ դաշնակից անվանել», — ասաց նա՝ հավելելով, որ ԱՄՆ-ն «քրտնաջան կաշխատի, որպեսզի դա կատարվի մինչև ամառ: Ես շատ կարևոր եմ համարում»:
Օսթինը կրկնեց իր վստահությունը, որ Շվեդիան ՆԱՏՕ-ի անդամ կլինի հուլիսի 11-12-ը Վիլնյուսում կայանալիք ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովին:
«Մենք հորդորում ենք Թուրքիային և Հունգարիային հնարավորինս շուտ վավերացնել Շվեդիայի անդամակցությունը», — ասել է նա։
Ինչ կարող է անել ԱՄՆ-ը, որպեսզի համոզի Թուրքիային և Հունգարիային ընդունել Շվեդիայի անդամակցությունը ՆԱՏՕ-ին, Օսթինը հրաժարվեց ասել, բացառությամբ թուրքական ղեկավարությանը «որպես կարևոր դաշնակցի» կոչ անելուց:
Այն հարցին, թե արդյոք Թուրքիային F16-ներ վաճառելու վերջին համաձայնագիրը կարող է արագացնել վավերացումը, Օսթինը չցանկացավ կապ հաստատել այդ գործարքի և Շվեդիայի ՆԱՏՕ-ին անդամակցության միջև:
«Թուրքիան կարևոր դաշնակից է, և կարևոր է թարմացնել նրանց հմտությունները»,- ասել է նա։
Անվտանգության երաշխիքներ և ԱՄՆ ռազմական օգնություն
Այցի օրակարգի մեկ այլ հարց էր անվտանգության երաշխիքները, որոնք Շվեդիան ստացել է ԱՄՆ-ից։ «Շվեդիան կարևոր գործընկեր է։ Մենք զորավարժություններ ենք կատարում ձեզ հետ, և մեր զորքերը միասին աշխատում են փոխգործունակությունը մեծացնելու և մեր ուժերը արդիականացնելու համար», — ասել է Օսթինը, ով չի մանրամասնել, թե որքան երկար կամ ծավալուն կլինեն ԱՄՆ անվտանգության երաշխիքները:
«Սա ուժեղ ազդանշան է ԱՄՆ-ից»,- ասել է Շվեդիայի պաշտպանության նախարար Պալ Յոնսոնը։
Ջոնսոնի խոսքով՝ այցը վկայում է այն մասին, որ ԱՄՆ-ը հավատարիմ է Շվեդիայի անվտանգությանը՝ ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու ակնկալիքով և կարևոր ազդանշան, որ ԱՄՆ-ը ցանկանում է Շվեդիան տեսնել ՆԱՏՕ-ում մինչև հուլիսին կայանալիք Վիլնյուսի գագաթնաժողովը:
Միևնույն ժամանակ, Շվեդիան և ԱՄՆ-ը բանակցում են պաշտպանական ոլորտում ավելի խորը համագործակցության շուրջ։
Համաձայնագիրը, որը նախատեսվում է ավարտել 2024 թվականին և քննարկվել է Շվեդիայում կայացած հանդիպման ժամանակ, նպատակ ունի հեշտացնել և արագացնել ԱՄՆ ռազմական աջակցություն ստանալը Շվեդիայի համար։
Ջոնսոնի խոսքով՝ համաձայնագիրը հիմնականում վերաբերում է Շվեդիայի տարածքում ԱՄՆ ներկայության իրավական և տեխնիկական տարբեր ասպեկտներին։
«Խոսքը կարող է լինել սակագների և հարկերի մասին: Խոսքը կարող է վերաբերել պաշտպանական նյութերի նախնական համալրմանը, բայց դեռ վաղ է ասել»,- ասել է Ջոնսոնը՝ հավելելով, որ «այնուամենայնիվ, մշտական բազաների մասին խոսք լինել չի կարող»: