ԵՄ-ին դժվար ընտրություն է սպասվում
Եվրոկրատները հակված չեն փոխզիջումների, բայց Բրյուսելը պետք է արագ հարմարվի դրան, եթե ցանկանում է խուսափել ցավալի դիմակայությունից Արևելյան Եվրոպայի հետ: Ինչպես հաճախ է պատահում, դրա համար հիմք են ստեղծում Լեհաստանի իրադարձությունները, որտեղ իշխող «Օրենք և արդարություն» կուսակցությունը՝ վարչապետ Մատեուշ Մորավիեցկիի գլխավորությամբ, մասնակցելու է հոկտեմբերին կայանալիք շատ կարևոր ընտրություններին։ Այս մասին գրում է բրիտանական The Spectator-ը:
Բացի օրենքի գերակայության շուրջ անհասկանալի վեճերից, որոնք լիովին անհասկանալի են Եվրոպայի փորձագետների մեծ մասի համար, Վարշավան ներկայումս երկու բողոք ունի Եվրամիության կենտրոնական մարմինների դեմ։ Առաջին բողոքը վերաբերում է ներգաղթի վերահսկողության կենտրոնացման պահանջների ավելացմանը: Երկրորդը վերաբերում է ԵՄ-ի անտարբերությանը լեհ ֆերմերների նկատմամբ, որոնք տառապում են ուկրաինական էժան հացահատիկի հոսքից։ Վերջին օրերին այս պնդումները նոր թափով հնչեցին։
Եվրոպայի մարող ժողովրդավարությունը
Ինչ վերաբերում է ներգաղթին, իշխող «Օրենք և արդարություն» կուսակցությունը հոկտեմբերին կայանալիք ընտրությունների քվեաթերթիկում ներառել է չորս հանրաքվեի հարց, այդ թվում՝ մեկ պայթունավտանգ. «Համաձա՞յն եք ընդունել հազարավոր անօրինական ներգաղթյալների Մերձավոր Արևելքից և Աֆրիկայից հարկադիր վերաբնակեցման մեխանիզմի ներքո՝ պարտադրված եվրոպական բյուրոկրատիայի կողմից:
Իհարկե, ԵՄ-ն իր վրդովմունքը կարտահայտի՝ խոսելով ժողովրդավարության և պոպուլիզմի տարբերության, ինչպես նաև ազգային սահմանադրությունների նկատմամբ ԵՄ օրենքների գերակայության մասին։ Բայց ցավոք, թեև դա դուր կգա Բրյուսելին, դժվար թե որևէ մեկին դա դուր գա Բելոստոկում։
Եթե հանրաքվեն կայանա, ապա իրավական ու քաղաքական հրավառություն կլինի: Եվրոպական դատարանը կարող է, և եթե նրան դիմեն, անպայման կհանձնարարի Վարշավայի կառավարությանը արհամարհել լեհ ժողովրդի կամքը և անտեսել ցանկացած հետագա օրենք՝ ընդունված Լեհաստանի խորհրդարանի (Սեյմի) կողմից:
Բայց արդյոք սա այն է, ինչ իրականում ցանկանում է Բրյուսելը:
Նման հանձնարարականը դժվար թե կատարվի, և այս դեպքում Բրյուսելը կհայտնվի Սրբազան Հռոմեական կայսրի կարգավիճակում, որն ուներ իշխանության բոլոր ատրիբուտները, բայց չուներ հենց իշխանություն։
Արհեստական Բանականությունը կօգնի՞ թե՞ կխաթարի ժողովրդավարությանը
Ուկրաինական հացահատիկի հետ կապված խնդիրները կրկնում են ապրիլյան անախորժությունները, երբ ուկրաինական էժան ցորենի մեծ ծավալները, որոնք հնարավոր չէր արտահանել Սև ծովով, հանկարծակի լցվեցին եվրոպական շուկա։ Լեհաստանը և արևելյան Եվրոպայի այլ երկրներ, որոնք ունեն հացահատիկի և գյուղատնտեսության խոշոր ոլորտներ, սպառնացել են միակողմանի պատժամիջոցներով պաշտպանել իրենց ֆերմերներին: ԵՄ-ն սկզբում արգելեց դրանց կիրառումը, բայց հետո 180 աստիճան կտրուկ շրջադարձ կատարեց, հաստատեց այդ միջոցները և համաձայնեց ժամանակավորապես փակել այդ շուկաները ուկրաինական հացահատիկի համար։
Երեք շաբաթից այս արտակարգ միջոցառումների ժամկետը կլրանա։ Լեհաստանի կառավարությունն ասում է, որ անհրաժեշտության դեպքում դրանք միակողմանի կերկարաձգի: Կառավարությանը ֆերմերների ձայներն են պետք: ԵՄ դիրքորոշումը պարզ չէ: Որոշ տեղեկությունների համաձայն՝ այն կտրականապես դեմ է ցանկացած երկարաձգման և, Գերմանիայի նման երկրների աջակցությամբ, անհրաժեշտության դեպքում պատժամիջոցներ կկիրառի Լեհաստանի նկատմամբ — իսկ մյուսների վերաբերյալ՝ այն կարող է ուժի մեջ թողնել արգելքը և սկսել սուբսիդավորել հացահատիկի փոխադրումը Եվրոպայով (Միջերկրական և Ատլանտյան նավահանգիստներով) արտասահման առաքելու համար։
Եվրամիությունը կրկին անհարմար դրության մեջ է հայտնվելու այս պարագայում: Բնազդաբար այն ցանկանում է հանել արգելքը, և այդ բնազդները պաշտպանում է Կիևը՝ ճնշում գործադրելով նրա վրա, քանի որ Ուկրաինային անհրաժեշտ է ցանկացած արտասահմանյան եկամուտ, որը կարող է ստանալ: Ցավոք, քաղաքականությունն այնպիսի բան է, որ եթե Լեհաստանը, ինչպես նաև Բուլղարիան, Սլովակիան և Հունգարիան միակողմանի գործողություններ սկսեն, Կիևը դժվար թե կարողանա որևէ բան անել։ Բրյուսելի բյուրոկրատիան կանգնած է տհաճ ընտրության առաջ. կա՛մ նրա գործողությունները կդիտարկվեն որպես վատ կամք Ուկրաինայի նկատմամբ, կա՛մ նրանք կհամարվեն անզոր սեփական հողի վրա:
Իհարկե, Բրյուսելի կողմնակիցների համար հույսի մեկ թույլ շող կա: Իշխանափոխությունը Վարշավայում կվերացնի բազմաթիվ անհանգստություններ և մտահոգություններ նրանց համար:
