Տնտեսական իրավիճակի վատթարացումը կհարվածի շատերին
Այս տարվա ամառը Եվրոպայում բավականին շոգ էր, և շատ երկրներ բախվում են ջերմաստիճանի հետ, որը գերազանցում է պատմական բոլոր ռեկորդները։ Միևնույն ժամանակ, եվրոգոտու տնտեսական աճի հեռանկարները կտրուկ հակադրվում են շոգին: Այս մասին գրում է հոդվածի հեղինակ Չեն Բոն (陈博) չինական լրատվամիջոցում:
Բազմաթիվ գործոնների ազդեցության ներքո բիզնեսի և սպառողների վստահության ինդեքսը շարունակում է ընկնել ԵՄ-ի նկատմամբ։ Տնտեսական հարցերով եվրահանձնակատար Պաոլո Ջենտիլոնին վերջերս ասել է, որ Հին մայրցամաքը վտանգում է ընկղմվել ստագֆլյացիայի մեջ 2023 թվականին։
Ջենտիլոնին ասաց, որ Եվրոպական հանձնաժողովը սեպտեմբերին կհրապարակի աշնանային տնտեսական հեռանկարը, որը կթարմացնի եվրոգոտու տնտեսական ցուցանիշների նախնական տվյալները այս և հաջորդ տարի: Շուկայի որոշ վերլուծաբաններ կարծում են, որ թեև ռեցեսիան դեռ շատ հեռու է, տարածաշրջանի տնտեսությունն իրականում ծանր իրավիճակում է:
Առաջին հերթին «փող վերցնելը» դժվարանում է։ Զսպելու մշտական բարձր գնաճը՝ Եվրոպական կենտրոնական բանկը (ԵԿԲ) ինը անգամ անընդմեջ բարձրացրեց տոկոսադրույքները՝ սահմանելով մայրցամաքային նոր ռեկորդ, բայց չստացավ այն էֆեկտը, որը սպասում էր։
Եվրոստատի հրապարակած վերջին տվյալների համաձայն, թեև հուլիսին տարածաշրջանում գնաճը նվազել է 0,2 տոկոսային կետով և կազմել 5,3%, այն, այնուամենայնիվ, զգալիորեն գերազանցում է ԵԿԲ-ի սահմանած 2% թիրախը։ Չնայած բարձր տոկոսադրույքները որոշ չափով հեջավորում են գնաճային ճնշումները՝ դրանք նաև թուլացնում են ԵՄ երկրների տնտեսական ակտիվությունը։
Երկրորդ՝ «փող վերադարձնելը» նույնպես հեշտ չէ։ Վարկառուների տեսանկյունից տարածաշրջանի ֆինանսական միջավայրը գնալով բարդանում է տոկոսադրույքների անընդհատ աճի պատճառով։ Օբյեկտիվորեն ասած՝ Եվրոպական կենտրոնական բանկի ներկայիս դրամավարկային քաղաքականությունն իսկապես կարող է խրախուսել ընկերություններին և տնային տնտեսություններին ավելացնել խնայողությունները և կրճատել ավելորդ ծախսերը։ Սակայն բարձր գնաճի պայմաններում Հին մայրցամաքի ձեռնարկությունները գնալով ավելի են ընկղմվում պարտքերի մեջ։ Ամենավատն այն է, որ էներգակիրների համաշխարհային գնաճի և արտաքին թույլ պահանջարկի ազդեցության ներքո ԵՄ խոշորագույն տնտեսությունները բախվել են տարբեր ծանրության խնդիրների:
Երրորդ՝ նվազում է բնակչության վստահությունը, որ կարող է «փող ծախսել»։ Այս տարի՝ ամառային զբոսաշրջության և սպառողական ապրանքների զեղչերի սեզոնին, եվրոպացի սպառողները ոչ մի ոգևորություն չեն ցուցաբերել։ Եվրոգոտու տնտեսական տրամադրությունների ինդեքսը, որը ԵՄ-ի նկատմամբ բիզնեսի և սպառողների վստահության համեմատաբար օբյեկտիվ չափում է, նույնպես ցույց է տալիս, որ Հին մայրցամաքի հաստատությունները շտապ պետք է բարձրացնեն սպառողների վստահությունը: Հունիսի համեմատ, եվրոգոտու ընդհանուր տնտեսական տրամադրությունները հուլիսին նվազել են 0,8-ով՝ հասնելով 94,5-ի, իսկ Գերմանիայում և Ֆրանսիայում՝ համապատասխանաբար 2,1 և 2,3, քանի որ երկու երկրները գրանցել են տնտեսական թույլ աճ: Այն նաև ստվեր է գցում ԵՄ անդամ մյուս երկրների տնտեսական զարգացման հեռանկարների վրա։
Չորրորդ՝ «տաք փողի» նկատմամբ կայուն միտում կա։ Տարածաշրջանի տնտեսական աճի վրա երկարաժամկետ տոկոսադրույքների բարձրացման «կողմնակի ազդեցությունները» աստիճանաբար ավելիբացահայտ են դառնում, ԵՄ անդամ որոշ երկրներ կասկածի տակ են դնում ԵԿԲ-ի քաղաքականության արդյունավետությունը: Մինչդեռ Եվրոպական կենտրոնական բանկի նախագահ Քրիստին Լագարդը վերջերս ասել է, որ «ապագայում եվրոգոտու տոկոսադրույքները կարող են կրկին բարձրացվել կամ մնալ ներկայիս մակարդակի վրա»։
Շատ ավելի մեծ խնդիր, որին բախվում են եվրոպական քաղաքականություն մշակողները ներկայումս, վերին մակարդակի կառավարումն է: ԵՄ-ն արտահանմանն ուղղված հզոր տնտեսությամբ գոտի է, և ներքին պասիվության պայմաններում Հին մայրցամաքը պետք է ուղիներ գտնի տնտեսական գործունեությունը ավելի ներառական դարձնելու, առևտուրն ու ներդրումները խթանելու և տնտեսական ու առևտրային համագործակցության նախագծերին վերաբերվելու պրագմատիկ «բիզնեսը բիզնես է» մոտեցմամբ, այլ ոչ թե գաղափարական սահմաններ գծելու կամ հրապարակելու այսպես կոչված «տնտեսական անվտանգության քաղաքականություն»՝ հետևելով որոշ պահպանողական ղեկավարների օրինակին:
Պատմությունը բազմիցս ապացուցել է, որ եթե Եվրոպան ամեն ինչ դնի անդրատլանտյան դաշնակիցների վրա, այն կհանգեցնի ներքին քաոսի տարածաշրջանում։ ԵՄ-ն պետք է հստակ հասկանա, որ եթե ցանկանում է շրջել իրավիճակը միջազգային ասպարեզում և ձեռք բերել իրական աշխարհաքաղաքական ազդեցություն, լավագույն ելքը կլինի իր արտաքին և ներքին կուրսի անկախությունն ու կառուցողականությունը պաշտպանելը:
