Ռուսական պահանջատիրության մոտեցող վտանգը Սև ծովում

Ուկրաինան աղետալի հարված կստանա, եթե ռազմական գործողությունների արդյունքում կորցնի ելքը դեպի Սև ծով, գրում է TNI-ն։ Հոդվածի հեղինակի կարծիքով՝ ՆԱՏՕ-ն պետք է ամրապնդի իր ներկայությունը տարածաշրջանում՝ միևնույն ժամանակ ուժեղացնելով Մոլդովայի անվտանգությունը։

Արևմտյան լրատվականները հիմնականում կենտրոնացած էին այն բանի վրա, թե ինչպես Ուկրաինան հաջողությամբ դուրս մղեց ռուսական բանակը Կիևի և Խարկովի դարպասներից: Սակայն Դոնբասի համար պայքարը դեռ ավարտված չէ, և հորիզոնում սպասվում է ևս մեկ կարևոր մարտ․ Ուկրաինայի վարչակազմը հայտարարել է խոշոր հակահարձակման մասին հարավում: Մարիուպոլի անկումը և Ուկրաինայի ամբողջ սևծովյան ափը գրավելու Ռուսաստանի ցանկությունը մեծ սպառնալիք է։ Ռուսաստանը ցանկանում է հպատակեցնել ոչ միայն Ուկրաինան, այլև ողջ Սեւ ծովը։

Ուկրաինայի առափնյա գիծը, որը ձգվում է այսպես կոչված «Մերձդնեստրից» մինչև Մարիուպոլ և Ղրիմ, Ռուսաստանի համար բաղձալի ավար է։ Չկարողանալով վերցնել Կիևը կամ Խարկովը, բայց ցամաքային միջանցք ստեղծելով դեպի Ղրիմ՝ Ռուսաստանը կփորձի առավելագույն վնաս հասցնել։ Իսկ Ուկրաինան, կորցնելով ելքը դեպի Սև ծով, աղետալի հարված կստանա և կվերածվի կոճղային պետության։

Դա պարզ է դարձել Կրեմլի կողմից աջակցվող Մերձդնեստրի անջատողական շրջանի վրա իրականացված վերջին հարձակումներից, Օդեսայի ուժեղ գնդակոծությունից, ուկրաինական նավահանգիստների ռուսական շրջափակումից և Մարիուպոլը, որքան հնարավոր է շուտ, գրավելու Մոսկվայի մեծ ցանկությունից:

Առևտուր

Ուկրաինայի հարավը ոչ միայն նրա տնտեսական զարկերակների դարպաս է, այլև արժեքավոր ռեսուրսների պաշարներն է: Սև ծովի նավահանգիստների միջոցով Ուկրաինան սննդամթերք է մատակարարում Աֆրիկայի և Մերձավոր Արևելքի երկրներին, իսկ Եվրամիությունը՝ երկաթ և պողպատ։ Ուկրաինայի տնտեսությունը կախված է ապրանքների արտահանումից, որն էլ իր հերթին կախված է ելքից դեպի Սև ծով։

Ուկրաինայի պետական ​​վիճակագրական ծառայության տվյալներով՝ 2021 թվականին սև մետաղները կազմել են երկրի ընդհանուր արտահանման 22,4%-ը, իսկ հացահատիկը և համապատասխան ապրանքները՝ 30%-ը։ Մատակարարման մի մասը կարող է փոխանցվել երկաթուղային տրանսպորտին, բայց դա ժամանակ կպահանջի, շատ թանկ կարժենա և այնքան էլ արդյունավետ չի լինի: Բացի այդ, Ռուսաստանը հարվածներ է հասցնում նաև Ուկրաինայի երկաթուղային և տրանսպորտային ենթակառուցվածքներին։

Ուկրաինային զրկելով ելքից դեպի Սև Ծով՝ Ռուսաստանը դանակ կդնի ուկրաինական տնտեսության ամենախոցելի վայրերում և պատանդ կվերցնի սովամահ լինող մարդկանց ամբողջ աշխարհում։

Էներգետիկ սաբոտաժ

Ուկրաինայի հարավին բաժին է ընկնում երկրի վերականգնվող էներգետիկայի աղբյուրների հիմնական մասը. քամու և արևի  բարենպաստ պայմանների պատճառով այստեղ են արևմտյան և ուկրաինական շատ ընկերություններ տեղադրել հողմային տուրբիններ և արևային մարտկոցներ: Հարավում կան նաև երկու խոշոր ատոմակայաններ՝ Հարավ-Ուկրաինական և Զապորոժիեն։ Վերջինս միջազգային բնապահպանական ու հումանիտար աղետի շեմին էր, ենթադրաբար ռուսական ռմբակոծության պատճառով։ Իրավիճակը դեռ վտանգի տակ է, քանի որ ռուսները զենք են պահում առաջին ռեակտորի շարժչի սենյակում։

Ուկրաինայի Սև ծովի ափը հարուստ է հանքավայրերով, որոնք այս պահին գործնականում զարգացած չեն, բայց, ըստ հաշվարկների, զգալիորեն գերազանցում են ցամաքում հայտաբերված պաշարներին։ Ռուսական գազատարն անցնում է Ուկրաինայի հարավով՝ Նիկոլաևից և Օդեսայից մի քիչ վերև, հպվում է Մոլդովային և դուրս գալիս Ռումինիա Օրլովկայով։ Եթե ​​Ռուսաստանը կլանի գազատարի այս ճյուղն էլ, ապա Կրեմլը հերթական ռազմավարական հաղթանակը կապահովի։

Հազվագյուղ մետաղներ

Ուկրաինայի հարավ-արևելքում հազվագյուտ հանդիպող մետաղների մեծ պաշարներ կան, որոնցով հետաքրքված են միջազգային ներդրողները։ Ուկրաինացի հետազոտողների տվյալներով՝ երկրի արևելքում լիթիումի օքսիդի հանքավայրերը կազմում են մինչև 500 հազար տոննա։ Եթե ​​դա ապացուցվի, Ուկրաինան կդառնա համաշխարհային առաջատարներից մեկը լիթիումի պաշարների, որոնց մեծ մասը  կենտրոնացած են հենց Մարիուպոլի մոտ:

Բիզնեսի կողմից իրական հետաքրքրություն կա Ուկրաինայի լիթիումի հանքավայրերի նկատմամբ։ Դեռ նոյեմբերին ավստրալական European Lithium ընկերությունը հայտարարել էր, որ ստացել է ուկրաինական լիթիումի երկու հանքավայրերի շահագործման իրավունքները։ Դրանցով հետաքրքրված էր նաև Չինաստանը՝ Chengxin Lithium-ը լիթիումի հանքավայրերի շահագործման իրավունքի համար դիմել էր Դոնեցկում և Կրոպիվնիցկիում։ Եթե ​​Ռուսաստանը լիարժեք վերահսկողություն ստանա այդ տարածքների վրա, ապա  կունենա ավելի շատ բանակցային հնարավորություններ, այդ թվում՝ Չինաստանի հետ. երկու հեռանկարներն էլ շատ մտահոգիչ են Ուկրաինայի համար։

Վերահսկողություն Սև ծովում

Ռուսաստանը Սև ծովը համարում է «ռուսական լիճ» և պատմականորեն ձգտել է իր վերահսկողության տակ վերցնել այդ ջրերը։ Այսօր Ռուսաստանի Սևծովյան նավատորմը շրջափակում է ուկրաինական նավահանգիստները, միջամտում համաշխարհային նավագնացությանը և թևավոր հրթիռներով ռմբակոծում ուկրաինական քաղաքները։ Ոչ վաղ անցյալում Ռուսաստանը հակաժողովրդավարական էքսպերիմենտ անցկացրեց Սևծովյան տարածաշրջանում. այն բռնակցեց Ղրիմը, ներխուժեց Վրաստան, արգելափակեց Կերչի նեղուցը և ստուգեց ՆԱՏՕ-ի պատասխանը։

Ուկրաինական առափնյա գիծը կենսական նշանակություն ունի Սև ծովի վերահսկողության համար։ Կիևը և նրա գործընկերները չպետք է թույլ տան հրադադարի համաձայնագիր, եթե դա թույլ կտա Ռուսաստանին ամրապնդել կապերը բռնակցված տարածքների միջև, տեղադրել խամաճիկ վարչակազմեր և կտրել Ուկրաինան ծովից։

Ավելին, Ուկրաինան և Արևմուտքը չպետք է ընկնեն ռուսական ծուղակը՝ հանձնելով հողեր կասկածելի երաշխիքների դիմաց։ Ռուսական բանակի անարդյունավետ գործողությունների, Ուկրաինայի համառ դիմադրության և Արևմուտքից զենքի մատակարարման պատճառով Ռուսաստանի կարողությունը զգալիորեն կրճատվել է ամբողջ Սև ծովի ափը գրավելու համար։ Սակայն Կրեմլի վերջին մեկնաբանությունները մեզ հիշեցնում են, որ Ռուսաստանը դեռ մեծ հաղթանակի է ձգտում։

Մարիուպոլն առանձնահատուկ նշանակություն ունի և չպետք է մնա Ռուսաստանի ձեռքում։ Քաղաքն ինքնին չափազանց մեծ խորհրդանշական և ռազմավարական հաղթանակ է ռուսական բռնակցման հետ համակերպվելու համար։

Բարեբախտաբար, Ռուսաստանը խրված է Դոնբասում և թվում է, թե ի վիճակի չէ նոր հարձակման, բայց դեռ վաղ է ուրախանալու համար։ Եթե ​​Ռուսաստանը դուրս գա Դոնբասի ճահճից և հաջող հարձակում սկսի հարավում, ապա Ուկրաինայի գոյությունը կվտանգվի:

Հյուսիսատլանտյան համայնքը տարիներ շարունակ անտեսել է բոլոր նախազգուշացումները Մոսկվայի մասին և այժմ պետք է լուրջ վերաբերվի ռուսական նկրտումներին՝ հետ մղի հարձակումը հարավում, վերականգնի նավարկության ազատությունը Սև ծովում և թույլ չտա Ռուսաստանին նոր հողեր գրավել:

Դրան կարելի է հասնել ռազմական լայնամաշտաբ աջակցության շնորհիվ Ուկրիանային, որը կներառի նաև ծանր տեխնիկա, կործանիչներ, հրետանի, ՀՕՊ և այլ կարևոր ռազմական բաղադրիչներ։

ՆԱՏՕ-ն պետք է ուժեղացնի իր ներկայությունը Սև ծովում՝ Ռումինիայում և Բուլղարիայում և ամրապնդի Մոլդովայի անվտանգությունը ռուսական ներխուժումից: Բացի այդ, ԱՄՆ-ը և նրա գործընկերները պետք է խստացնեն Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցները՝ թույլ չտալու համար, որ նա զարգացնի նավատորմ: Վերջապես, մենք պետք է ճնշում գործադրենք այնպիսի երկրների վրա, ինչպիսին է Հնդկաստանը, որոնք առևտուր են անում ագրեսոր պետության հետ՝ շրջանցելու պատժամիջոցները:

Հեղինակ՝ Իլյա Տիմչենկո