Ինչ է սպասվում ԵՄ տնտեսությանը 2025 թվականին
Քաղաքական ցնցումների, որոշ թույլ տնտեսական տվյալների և իր աճի ներուժի պակասի մասին նախազգուշացումների միջև Եվրոպան դժվար տարի ունեցավ: Վատ կանխատեսումների պայմաններում, սակայն, վերլուծաբաններն ասում են, որ 2025 թվականին կարող են լինել որոշ լուսավոր կետեր, որոնց պետք է հետևել: Այս մասին գրում է CNBC-ին:
Ակնկալվում է, որ Եվրոպայում տնտեսական աճը շուտով չի լինի, քանի որ նախորդ շաբաթ Եվրոպական կենտրոնական բանկը կրճատեց աճի իր կանխատեսումը մինչև 1,1% 2025 թվականի համար: Միևնույն ժամանակ, ԵԿԲ նախագահ Քրիստին Լագարդն ասաց, որ աճի ռիսկերը «շարունակում են թեքվել դեպի անկում»:
Սա տեղի է ունենում այն պատճառով, որ ակնկալվում է, որ այս տարի եվրոգոտում ՀՆԱ-ն կաճի 0,8%-ով, ինչը 2023-ի 0,4% տարեկան աճի տեմպերի համեմատ բարելավում է, բայց շատ հեռու է 2022-ի 3,4%-ից: Համեմատության համար, ԱՄՆ պաշտոնյաներն այս տարի ակնկալում են 2,7% աճ:
Արհեստական բանականություն․ մարդկության ոչնչացո՞ւմ, թե՞ փրկություն
Եվրոգոտու գնաճը նույնպես ուշադրության կենտրոնում է այն բանից հետո, երբ աշնանը ԵԿԲ-ի թիրախային ցուցանիշից կարճ ժամանակով իջավ մինչև 1,8%, բայց կրկին բարձրացավ նոյեմբերի 2% թիրախին:
Մինչ ներդրողները և տնտեսագետները փորձում են վերծանել, թե ինչ է սպասվում տարածաշրջանին, ահա հինգ կարևոր բան, որ նրանք հետևում են՝ հասկանալու Եվրոպայի 2025 թվականի հեռանկարները:
1. Դրամավարկային քաղաքականություն
Եվրոպական կենտրոնական բանկի քաղաքականություն մշակողները նախորդ հինգշաբթի հայտարարեցին տարվա տոկոսադրույքի չորրորդ և վերջին իջեցման մասին:
Փիլ Հանթ ներդրումային բանկի գլխավոր տնտեսագետ Կալում Փիքերինգի համար դա այնքան էլ հեռու չէ:
«Տնտեսական տրամաբանությունը վիճարկում է 50 բազային միավորների համար, [բայց] ես չեմ կարծում, որ նրանք կգնան 50 բազիսային միավորի համար», — ասաց նա CNBC-ի «Street Signs Europe»-ին։
«Կարծում եմ, որ ԵԿԲ-ի տոնը չափազանց կոպիտ է», — ավելացրեց Փիքերինգը, բացատրելով, որ Եվրոպայի տնտեսական խնդիրները առաջարկի ցնցումներից տեղափոխվել են պահանջարկի հատված, ինչը կասկածելի է դարձնում, որ գնաճը դեռևս «կպչուն» կլինի վեց ամսից:
Index swap-ի տվյալները ցույց են տալիս, որ, ինչպես Pickering-ը, թրեյդերների մեծամասնությունն ակնկալում է, որ ԵԿԲ-ի հիմնական տոկոսադրույքը, որը ներկայումս կազմում է 3%, կնվազի մինչև 2% մինչև 2025 թվականի կեսերը, իսկ որոշները ակնկալում են հետագա կրճատումներ տարվա երկրորդ կեսին:
Նոյեմբերի վերջին հաճախորդներին ուղղված գրառման մեջ Bank of America-ի վերլուծաբանները հայտարարեցին, որ 2025 թվականին «[ԵԿԲ] քաղաքականության տոկոսադրույքը կիջնի 2%-ից»:
«1% տոկոսադրույքի մասին [ավանդի հաստատություն] հեշտությամբ կարելի է մտածել», — ավելացրել են նրանք:
2. Վստահության ճգնաժամ
Զգույշ սպառողն այն բազմաթիվ հակառակ քամիների թվում է, որոնց բախվել է Եվրոպան այս տարի:
Նոյեմբեր ամսվա արագ գնահատման մեջ Եվրահանձնաժողովը պարզել է, որ եվրոյի գոտում սպառողների վստահությունը տարեկան կտրվածքով նվազել է 1,2 տոկոսային կետով: Միևնույն ժամանակ, Եվրահանձնաժողովի տնտեսական տրամադրությունների ցուցիչը՝ բիզնեսի և սպառողների հարցումներից ստացված վստահության միավորը, թեև կայուն է, ամբողջ տարին մնացել է իր երկարաժամկետ միջինից ցածր և ներկայումս մի փոքր ավելի ցածր է, քան այն եղել էր 2023 թվականի ավարտին:
Այնուամենայնիվ, S&P Global Ratings-ի EMEA-ի գլխավոր տնտեսագետ Սիլվեն Բրոյերը CNBC-ին ասաց, որ Եվրոպայում դրամավարկային քաղաքականության փոփոխությունները կարող են նպաստել վստահության հետաձգված մակարդակի բարձրացմանը:
Բրենդներ և քաղաքականություն
«Մենք կարծում ենք, որ ԵԿԲ-ն ի վիճակի է արագացնել տոկոսադրույքների կրճատումը, ինչը կարող է օգնել [աճին], քանի որ վստահությունը դեռևս ցածր է՝ չնայած շարունակվող տնտեսական վերականգնմանը», -Բրոյերը, ով ԵԿԲ-ի տնտեսագետների «ստվերային խորհրդի» անդամ է, նախորդ շաբաթ ասաց CNBC-ի «Squawk Box Europe»-ին:
«Հարկաբյուջետային քաղաքականությունը սահմանափակող է եղել վերջին երկու տարիների ընթացքում, եթե ավելացնենք սահմանափակող դրամավարկային քաղաքականությունը, ապա Եվրոպայում քաղաքականության խառնուրդի երկու ոտքերը սահմանափակող են եղել:
3. Ծայրամասային գերակատարում
Քրիս Ուոթլինգը՝ Longview Economics-ի գործադիր տնօրեն և շուկայի գլխավոր ստրատեգը, ընդգծեց տարաձայնությունը եվրոպական տնտեսությունների միջև, քանի որ մի քանի եվրոպական երկրներ պատրաստվում են տեսնել իրենց տնտեսական բախտը շրջված:
«Երկու-երեք տարվա տեսանկյունից՝ Եվրոպան լավ ժամանակներ է ունենալու», — այս ամսվա սկզբին Ուոթլինգը CNBC-ի «Squawk Box Europe»-ին ասաց: «Կարծում եմ, որ Հարավային Եվրոպան իսկապես հուզիչ է. սա PIIGS-ի վերադարձն է»:
PIIGS հապավումը վերաբերում է Պորտուգալիային, Իտալիային, Իռլանդիային, Հունաստանին և Իսպանիային, որոնցից յուրաքանչյուրը պատմականորեն համարվում է խոցելի տնտեսական անկայունության և ճգնաժամերի համար:
«Աշխարհաքաղաքական ձմեռ»
Եվրահանձնաժողովն ակնկալում է, որ այս տարի երկրի ՀՆԱ-ն կաճի 3%-ով, իսկ 2025 թվականին՝ 2,3%-ով, մինչդեռ ՏՀԶԿ-ն ակնկալում է, որ Իսպանիան այս տարի կուենենա երրորդ ամենաուժեղ աճը ՏՀԶԿ-ի բոլոր երկրների շրջանում: Միևնույն ժամանակ, ակնկալվում է, որ Հունաստանի տնտեսական աճը կկազմի 2,1% 2024 թվականին և 2,3% 2025 թվականին։
Այս երկրների վերաբերյալ Ուոթլինգի լավատեսություն ունի՝ չնայած այն նախազգուշացմանը, որ Եվրոպայի ֆինանսական շուկաները կարող են «պայքարել» 2025 թվականի առաջին վեց ամիսներին:
4. Սակագներ
Չնայած հորիզոնում որոշ լավ նորություններ կարող են լինել Եվրոպայի համար, Թրամփի երկրորդ նախագահությունը և դրա հետ կապված մաքսատուրքերը կարող են նոր խոչընդոտներ ստեղծել:
Նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփի սպառնալիքները՝ 10%-ից 20% մաքսատուրքեր սահմանելու ԱՄՆ-ի բոլոր ապրանքների վրա, անորոշություն է առաջացրել եվրոպական ընկերություններում և հանգեցրել հարցերի, թե ինչպես կարող է տարածաշրջանը արձագանքել:
Իր European Road Ahead զեկույցում Citi-ն ասում է, որ 10% մաքսատուրքը կարող է նվազեցնել ԵՄ ՀՆԱ-ն 0,3%-ով մինչև 2026 թվականը, «մինչդեռ ԱՄՆ-Չինաստան նոր առևտրային պատերազմը կարող է կրկնապատկել վնասը մերկացած երկրներում, ինչպիսին Գերմանիան է»:
«Մենք կարծում ենք, որ նման հակահարվածը քիչ հավանական է, ինչը դա կդարձնի գնանկումային ցնցում, սակայն գլոբալ մասնատումը երկարաժամկետ հեռանկարում կվնասի Եվրոպային, որը կախված է առևտրից», — ավելացրել են վերլուծաբանները:
RBC Brewin Dolphin-ի հարստության մենեջերի շուկայի վերլուծության ղեկավար Ջանեթ Մույն ասում է, որ սակագները, ամենայն հավանականությամբ, կօգտագործվեն որպես սակարկության միջոց ԱՄՆ-ի գալիք վարչակազմի կողմից:
«Սակագինը, իհարկե, առանցքային սպառնալիք է։ Բայց, հավանաբար, ողջամիտ ենթադրություն է, որ Թրամփը մինչև վերջ չի գնում իր սպառնալիքներով», — ավելացրեց նա:
Քաղաքական անկայունություն
Եվրոպան նաև բախվում է քաղաքական անորոշության իր սահմանների ներսում, երբ տարածաշրջանի երկու խոշորագույն տնտեսությունները՝ Ֆրանսիան և Գերմանիան, գտնվում են քաղաքական ցնցումների մեջ:
Ֆրանսիայի նախկին վարչապետ Միշել Բարնիեն պաշտոնանկ արվեց և փոխվեց այս ամսվա սկզբին, մինչդեռ Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցը երկուշաբթի օրը կորցրեց վստահության քվեն՝ ճանապարհ հարթելով ընտրությունների համար հաջորդ տարվա սկզբին:
«Եվրոպայի միջուկը տնտեսապես և քաղաքականապես աներևակայելի վատն է, և ես կարծում եմ, որ շուկաները, ի վերջո, կարտացոլեն դա»:
Մաքսիմիլիան Ուլեերը, Deutsche Bank-ի եվրոպական բաժնետոմսերի և ակտիվների ռազմավարության ղեկավարը, ասում է, որ Գերմանիայում քաղաքական անորոշությունը կարող է իրականում շրջադարձ առաջացնել երկրի անկայուն տնտեսության մեջ:
«Գերմանիան հայտնի է իր քաղաքական կայունությամբ. նորագույն պատմության մեջ եղել է կոալիցիայի փլուզման միայն երկու դեպք», — ասաց նա դեկտեմբերի 16-ին հաճախորդներին ուղղված գրառման մեջ: «Երկու անգամ էլ Գերմանիան կանգնած էր ռեցեսիայի առաջ, բարեփոխումներ իրականացրեց և նորից ուժեղացավ… Մի թերագնահատեք փոփոխությունների Գերմանիայի կարողությունը»:
