Ինչ անել, որպեսզի տեխնոլոգիական առաջընթացը չվնասի մարդկությանը
Թեև արհեստական բանականությունը տասնամյակներ շարունակ հանդարտորեն օգնում է մեզ, վերջին տարիներին առաջընթացի արագացման հետ մեկտեղ 2023 թվականը կհիշվի որպես «մեծ պայթյունի» պահ(“big bang” moment): Գեներատիվ արհեստական բանականության գալուստով տեխնոլոգիան ճեղքել է ժողովրդական գիտակցությունը և ձևավորել հանրային դիսկուրս՝ ազդելով ներդրումների և տնտեսական գործունեության վրա, առաջացնելով աշխարհաքաղաքական մրցակցություն և փոխելով մարդկային գործունեության բոլոր ձևերը՝ կրթությունից մինչև առողջապահություն մինչև արվեստ: Յուրաքանչյուր շաբաթ նոր զարգացումներ են տեղի ունենում: ԱԲ-ն չի հեռանում, և փոփոխություններն արագանում են: Կարմե Արտիգասը (Carme Artigas), Ջեյմս Մանիկյան (James Manyika), Յան Բրեմերը (Ian Bremmer) և Մարիետյե Շակեն(Marietje Schaake) ՄԱԿ-ի Արհեստական ինտելեկտի գծով բարձր մակարդակի խորհրդատվական մարմնի համանախագահներն ու զեկուցողներն են։ Հոդվածը հրապարակվել է project-syndicate-ում:
Քաղաքականության մշակումն ընթանում է գրեթե նույնքան արագ՝ մեկնարկով նոր կարգավորող նախաձեռնությունների և ֆորումների, որոնք ձգտում են համապատասխանել պահին: Բայց թեև G7-ի, Եվրամիության և Միացյալ Նահանգների շարունակական ջանքերը հուսադրող են, դրանցից ոչ մեկը համընդհանուր չէ և չի ներկայացնում համաշխարհային հանրությունը: Իրականում, քանի որ ԱԲ-ի զարգացումը պայմանավորված է մի քանի գործադիր տնօրեններով և շուկայի դերակատարներով ընդամենը մի քանի երկրներում, մեծամասնության ձայները, հատկապես Գլոբալ Հարավից, բացակայում էին կառավարման քննարկումներից:
Արհեստական բանականության առաջադրած եզակի մարտահրավերները պահանջում են համակարգված գլոբալ մոտեցում կառավարմանը, և միայն մեկ հաստատություն ունի նման արձագանք կազմակերպելու համար անհրաժեշտ ներառական լեգիտիմություն .Միավորված ազգերի կազմակերպությունը: Մենք պետք է ճիշտ իրականացնենք ԱԲ-ի կառավարումը, եթե ցանկանում ենք օգտագործել վերջինիս ներուժը և նվազեցնել ռիսկերը: Սա մտքում ունենալով ունենալով, ՄԱԿ-ի Բարձր մակարդակի Խորհրդատվական Մարմինը(ԱԲ-ի հարցերով) ստեղծվել է` առաջարկելու վերլուծություններ և խորհուրդներ համաշխարհային կառավարման պակլասորդի լուծման համար: Այն ներառում է 38 անհատներից բաղկացած խումբ ամբողջ աշխարհից: Նրանք տարբեր խմբերի են ներկայացնում և հիմնվում են կառավարության, քաղաքացիական հասարակության, մասնավոր հատվածի և ակադեմիայի փորձի վրա:
Մենք արտոնյալ ենք զգում ծառայելու Խորհրդատվական մարմնի Գործադիր կոմիտեում: Այսօր մենք հրապարակեցինք խմբի միջանկյալ զեկույցը, որն առաջարկում է հինգ սկզբունքներ՝ արհեստական բանականության կառավարման խարսխման և մի քանի փոխկապակցված մարտահրավերների լուծման համար:
- Քանի որ ռիսկերը տարբերվում են տարբեր գլոբալ համատեքստերում, յուրաքանչյուրը կպահանջի համապատասխան լուծումներ: Բայց սա նշանակում է գիտակցել, թե ինչպես իրավունքներն ու ազատությունները կարող են վտանգվել հատուկ ձևավորման, օգտագործման (և չարաշահման) և կառավարման ընտրության պատճառով: Արհեստական բանականությունը կառուցողական չկիրառելու դեպքում — ինչը մենք անվանում ենք «բաց թողնված օգտագործում» — կարող է անտեղի սրել առկա խնդիրներն ու անհավասարությունները:
- Արհեստական բանականությունը տնտեսական, գիտական և սոցիալական զարգացման գործիք է, և քանի որ այն արդեն օգնում է մարդկանց առօրյա կյանքում, պետք է կառավարվի հանրային շահերից ելնելով: Սա նշանակում է նկատի ունենալ հավասարության, կայունության, հասարակության և անհատի բարեկեցության հետ կապված նպատակները, ինչպես նաև ավելի լայն կառուցվածքային խնդիրները, ինչպիսիք են մրցակցային շուկաները և առողջ նորարարական էկոհամակարգերը:
- Տարբեր տարածաշրջաններում ձևավորվող կարգավորող շրջանակները պետք է ներդաշնակեցվեն՝ ԱԲ-ի գլոբալ կառավարման մարտահրավերներին արդյունավետորեն լուծելու համար:
- Արհեստական բանականության կառավարումը պետք է ձեռք ձեռքի տված լինի գործակալությանը պահպանելու և գաղտնիությունն ու անձնական տվյալների անվտանգությունը պաշտպանելու միջոցառումներին:
- Ի վերջո, կառավարումը պետք է խարսխված լինի ՄԱԿ-ի կանոնադրության, մարդու իրավունքների միջազգային իրավունքի և այլ միջազգային պարտավորությունների վրա, որտեղ կա լայն գլոբալ կոնսենսուս, ինչպիսին է Կայուն զարգացման նպատակները:
ԱԲ-ի համատեքստում այս սկզբունքների հաստատումը պահանջում է հաղթահարել որոշ համառ մարտահրավերներ: ԱԲ-ն կառուցված է հաշվողական հզորության, տվյալների և, իհարկե, մարդկային հատուկ տաղանդների վրա: Համաշխարհային կառավարումը պետք է մտածի, թե ինչպես զարգացնել և ապահովել լայն հասանելիություն բոլոր երեքին: Այն նաև պետք է անդրադառնա հիմնական ենթակառուցվածքի կարողությունների զարգացմանը, որը հիմնված է ԱԲ-ի էկոհամակարգի վրա, ինչպիսիք են հուսալի լայնաշերտը և էլեկտրականությունը, հատկապես Գլոբալ Հարավի համար:
Ավելի մեծ ջանքեր են պահանջվում՝ դիմակայելու նաև հայտնի և դեռևս անհայտ ռիսկերին, որոնք կարող են առաջանալ ԱԲ-ի մշակումից, տեղակայումից կամ օգտագործումից: ԱԲ ռիսկը թեժ քննարկվող թեմա է: Թեև ոմանք կենտրոնանում են մարդկության վերջի հնարավոր սցենարների վրա, մյուսներն ավելի շատ անհանգստացած են վնասներով մարդկանց համար այստեղ և հիմա. բայց նվազ անհամաձայնություն կա, որ չկառավարվող ԱԲ-ի ռիսկերն անընդունելի են:
Լավ կառավարումը խարսխված է ամուր ապացույցների վրա: Մենք կանխատեսում ենք արհեստական բանականության վիճակի և դրա հետագծի օբյեկտիվ գնահատականների անհրաժեշտությունը՝ ամուր հիմքեր տրամադրելու քաղաքացիներին և կառավարություններին քաղաքականության և կարգավորման համար: Միևնույն ժամանակ, վերլուծական դիտակետը՝ ԱԲ-ի սոցիալական ազդեցությունը գնահատելու համար — աշխատատեղերի տեղաշարժից մինչև ազգային անվտանգության սպառնալիքները — կօգնի քաղաքականություն մշակողներին հետևել վիթխարի փոփոխություններին, որոնք արհեստական բանականությունը իրականացնում է օնլայն: Միջազգային հանրությունը պետք է զարգացնի ինքն իրեն ոստիկանական հսկողություն իրականացնելու կարողություն, այդ թվում՝ հնարավոր ապակայունացնող միջադեպերը մշտադիտարկելու և արձագանքելու միջոցով (ինչպես անում են խոշոր կենտրոնական բանկերը ֆինանսական ճգնաժամերի դեպքում), ինչպես նաև հեշտացնելով հաշվետվողականությունը և նույնիսկ հարկադիր գործողությունները:
Սրանք ընդամենը մի քանի առաջարկներ են, որոնք մենք առաջ ենք քաշում: Դրանք պետք է դիտվեն որպես հատակ, ոչ թե առաստաղ: Ամեն ինչից առավել, դրանք հրավեր են ավելի շատ մարդկանց համար, որպեսզի մեզ ասեն, թե ինչպիսի ԱԲ կառավարման նրանք կցանկանային տեսնել:
Եթե ԱԲ-ն պետք է իրագործի իր գլոբալ ներուժը, անհրաժեշտ են նոր կառույցներ և պաշտպանիչ բազրիքներ, որոնք կօգնեն մեզ բոլորիս բարգավաճել, քանի որ այն զարգանում է: Յուրաքանչյուր ոք ունի մասնաբաժին ԱԲ-ի անվտանգ, արդար և հաշվետու զարգացման մեջ: Պարզ են նաև անգործության ռիսկերը: Մենք հավատում ենք, որ ԱԲ-ի գլոբալ կառավարումը էական նշանակություն ունի՝ քաղելու զգալի հնարավորություններ և նավարկելու ռիսկերը, որոնք այս տեխնոլոգիան ներկայացնում է յուրաքանչյուր պետության, համայնքի և անհատի համար այսօր և գալիք սերունդների համար: