«Հյուսիսային հոսք» խողովակաշարի արտահոսք. ի՞նչ է պատահել, ո՞րն է ազդեցությունը
Հանկարծակի և անբացատրելի գազի արտահոսքները, որոնք հայտնաբերվել են «Հյուսիսային հոսք 1» և «2» խողովակաշարերում՝ Ռուսաստանից Գերմանիա ձգվող, դրդել են եվրոպական երկրներին հետաքննություն անցկացնել պատճառի վերաբերյալ՝ հնարավոր դիվերսիայի վախի պատճառով: Գրում է AL JAZEERA-ն։
Ուկրաինայում Ռուսաստանի պատերազմի պատճառով էներգետիկ հակամարտությունը դադարեցրեց մատակարարումնեըը «Հյուսիսային հոսք 1»-ով և կանխեց սկիզբը զուգահեռ «Հյուսիսային հոսք 2»-ով: Ռուսական գազի մատակարարումների անկումը հանգեցրել է գնաճի Եվրոպայում, որտեղ երկրները դժվարացել են գտնել էներգիայի այլընտրանքային պաշարներ, որոնք օգտագործվում են տները տաքացնելու, էլեկտրաէներգիա արտադրելու և գործարաններ գործարկելու համար: Արտահոսքերը ստվերում են երկար սպասված Բալթյան խողովակաշարի բացումը, որը նորվեգական գազը կբերի Լեհաստան՝ պայմանավորված Մոսկվայից Եվրոպայի էներգետիկ անկախությունը ամրապնդելու ջանքերով:
«Հյուսիսային հոսք 2» գազատարի օպերատորը երկուշաբթի գիշերը հաղորդել է ճնշման հանկարծակի անկման մասին, որի շուրջ խոսնակը ենթադրում է, որ կարող էր արտահոսք լինել: Դրան հաջորդեց Դանիայի էներգետիկայի ղեկավար մարմնի հայտարարությունն այն մասին, որ արտահոսքը, հավանաբար, տեղի է ունեցել Դանիայի ջրերում գտնվող «Հյուսիսային հոսք 2» երկու խողովակաշարերից մեկում: Մի քանի ժամ անց Nord Stream AG-ն, որը Ռուսաստանից Գերմանիա գնացող մեկ այլ ստորջրյա գազատարի օպերատորն է, ասաց, որ ուսումնասիրում է «Հյուսիսային հոսք 1»-ում ճնշման անկումը: Շվեդիայի ծովային վարչությունը երեքշաբթի հայտնել է, որ նախազգուշացրել է երկու արտահոսքի մասին Nord Stream 1-ում Շվեդիայի և Դանիայի ջրերում: Դանիայի թագավորական պաշտպանության քոլեջի ծովային օպերացիաների կենտրոնի հետազոտող Անդերս Պակ Նիլսենն ասում է, որ արտահոսքի ժամկետները «ակնառու են»՝ հաշվի առնելով Բալթյան խողովակի արարողությունը՝ նոր համակարգ, որը Նորվեգիայի գազը կբերի Լեհաստան: Նա ասաց, որ գուցե ինչ-որ մեկը ցանկացել է «ազդանշան ուղարկել, որ նորվեգական գազի հետ ինչ-որ բան կարող է պատահել:
Երկու արտահոսք է հայտնաբերվել Nord Stream 1 խողովակաշարում, որը նախորդ ամիս դադարեցրեց գազի մատակարարումը Եվրոպա, երկու արտահոսքն եղել են դանիական Բորնհոլմ կղզուց հյուսիս-արևելք ընկած տարածքում: Հնարավոր պատճառները տատանվում են տեխնիկական անսարքություններից մինչև տեխնիկական սպասարկման բացակայություն և նույնիսկ հնարավոր դիվերսիա: Կրեմլը հայտարարել է, որ չի բացառում դիվերսիաները որպես վնասի պատճառ՝ հավելելով, որ դա «ամբողջ մայրցամաքի» էներգետիկ անվտանգության վրա ազդող խնդիր է: Լեհաստանի վարչապետն ասել է, որ արտահոսքը դիվերսիա է, մինչդեռ Դանիայի ղեկավարն ասել է, որ դա չի կարելի բացառել: Եվրահանձնաժողովը հայտարարել է, որ վաղաժամ է ենթադրություններ անել: Դանիայի Շվեդիայի և Գերմանիայի ծառայությունները փորձում են պարզել արտահոսքի պատճառը:
Վնասի չափը նշանակում է, որ «Հյուսիսային հոսք» խողովակաշարերը դժվար թե կարողանան այս ձմռանը գազ մատակարարել Եվրոպա, նույնիսկ եթե քաղաքական կամք լինի, ասում են Eurasia Group-ի վերլուծաբանները: «Կախված վնասի մասշտաբից՝ արտահոսքերը կարող են նույնիսկ նշանակել երկու գծերի մշտական փակում», — գրում են վերլուծաբանները: «Նման չափի արտահոսքերը լուրջ վտանգ են ներկայացնում անվտանգության և շրջակա միջավայրի համար, Հատկապես եթե Ռուսաստանը չդադարեցնի գազ մատակարարել համակարգ»,- կարծում են վերլուծաբանները:
Բալթիկ ծովում վնասված «Հյուսիսային հոսք 2» խողովակաշարից գազի արտահոսքը կշարունակվի մի քանի օր և գուցե նույնիսկ մեկ շաբաթ, հայտնել են Դանիայի էներգետիկայի վարչությունից։ Նավերը կարող են կորցնել լողունակությունը, եթե նրանք մտնեն տարածք, և կարող է լինել ջրի և օդի վրայով արտահոսող գազի բռնկման վտանգ, սակայն բացառման գոտուց դուրս արտահոսքի հետ կապված ռիսկեր չկան: Դանիայի իշխանությունները խնդրել են, որ արտահոսքից հետո բարձրացվի Դանիայի էլեկտրաէներգիայի և գազի ոլորտում պատրաստվածության մակարդակը, քայլ, որը կպահանջի ուժեղացված անվտանգության ընթացակարգեր էլեկտրակայանների և օբյեկտների համար: