Հիմնահարց, որը լուրջ ազդեցություն կունենա մեր ապագայի վրա
Ամերիկյան արժույթի անկման մեջ զարմանալի ոչինչ չկա. ամերիկացիներն ավելի խորն են պարտքերի մեջ, քան երբևէ իրենց պատմության ընթացքում: Վերջերս Միացյալ Նահանգների պետական պարտքը հատել է 32 տրիլիոն դոլարի սահմանաչափը։ Երկար տարիներ թվում էր, թե այդ հսկա պարտքերը ոչ մեկին չի անհանգստացնում։ Դեռևս 2022 թվականին ԱՄՆ դոլարը բարձր դիրք էր զբաղեցնում այլ արժույթների նկատմամբ։ Այս մասին գրում է գերմանական Die Welt-ը:
2023 թվականին, սակայն, շուկաների տեկտոնական ուժերը դրույքաչափերն ուղղել են այլ կողմ։ Ընթացիկ տարում դոլարը զգալիորեն էժանացել է աշխարհի ամենակարևոր արժույթների նկատմամբ. բրիտանական ֆունտի նկատմամբ 8%, իսկ եվրոյի՝ 5%։
Արդյո՞ք եկել է դոլարի գերակայության ավարտը
Մյուս կողմից, սա նշանակում է, որ եվրոպական արժույթը արժևորվել է ֆինանսական շուկաներում։ Այս շաբաթվա սկզբին եվրոն արժեր 1,1249 դոլար, ինչը ամենաբարձրն է 2022 թվականի փետրվարից ի վեր։ Շատ ռազմավարների և ներդրողների համար ներկայիս անկումը ավելին է, քան դոլարի թուլության ժամանակավոր պրիստուպ: Նրանք կարծում են, որ աշխարհի հիմնական պահուստային արժույթի ճակատագրում արմատական փոփոխություն է սպասվում։ Եթե վերլուծաբանները իրավացի են, ապա այն լայնածավալ ազդեցություն կունենա համաշխարհային տնտեսության, ֆինանսական շուկաների և հետևաբար ներդրողների վրա: «Դոլարը թևակոխել է անկման փուլ, որը կտևի մի քանի տարի»,- ասում է, օրինակ, Standard Bank-ի արտարժույթի գծով փորձագետ Սթիվ Բարոուն(Steve Barrow)։ Նրա տեսանկյունից դոլարը կորցրել է իր կարևորագույն հենասյուներից մեկը՝ տոկոսադրույքային քաղաքականությունը։ Մինչ այժմ Դաշնային պահուստային համակարգը, որը գործում է որպես Միացյալ Նահանգների կենտրոնական բանկ, կարողացել է սահմանել տոկոսադրույքներ, որոնք շատ դեպքերում զգալիորեն ավելի գրավիչ են եղել, քան մյուս կենտրոնական բանկերի տոկոսադրույքները:
Բայց հիմա այդ տարբերությունը վերանում է։ Bank of England-ը արդեն բարձրացրել է տոկոսադրույքը 5%-ով և այդպիսով շատ մոտ է եկել ամերիկացիներին. Fed-ը սահմանել է տոկոսադրույքը 5-ից 5,25% միջակայքում:
Եվրոպական կենտրոնական բանկը (ԵԿԲ) վերջերս բարձրացրել է իր վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը մինչև 3,5%, թեև Եվրոպայի խոշորագույն տնտեսության՝ Գերմանիայի տնտեսության հեռանկարը բավականին տխուր է, և շատ ավելի ցածր վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը կհամապատասխաներ երկրին — հեշտացնելու վարկերի տրամադրումը:
Ջո Բայդենը կանխատեսել է աշխարհի ապագան
Այնուամենայնիվ, ամբողջ աշխարհում տոկոսադրույքների զարգացման հեռանկարը Ամերիկայի համար լավ բան չի խոստանում. իրավիճակը փոխվում է ոչ հօգուտ ԱՄՆ-ի։ Ֆյուչերսների շուկաները կանխատեսում են, որ Ամերիկայում տոկոսադրույքները շուտով կվերադառնան նախնական վիճակին, բայց այլ վայրերից փող վերցնելը ավելի թանկ կդառնա: Ճիշտ է, հուլիսի վերջին շուկաները ակնկալում են ԱՄՆ տոկոսադրույքի 0,25 տոկոսային կետով (25 բազիսային կետ) բարձրացում: Բայց սրան ոչինչ չի հետևի։
Շատ շուտով, համենայն դեպս, ֆյուչերսների շուկաները նշում են, որ հիմնական տոկոսադրույքը կարող է կրկին իջնել. վերլուծաբաններն ակնկալում են, որ հաջորդ տարի կլինի տոկոսադրույքի վեց կրճատում 1,5 տոկոսային կետով: Բայց այլ երկրներում, թեև դրույքաչափերի լուրջ բարձրացումներ չեն ակնկալվում, սակայն դրանց նվազեցման մասին խոսք լինել չի կարող ո՛չ Եվրոպայում, ո՛չ էլ Մեծ Բրիտանիայում։
ԱՄՆ պարտքը
Արժույթների աշխարհում հետևանքները կլինեն ամենալուրջը. բարձր տոկոսադրույքներն այլևս չեն կարողանա մոլորության մեջ գցել Ամերիկայի տնտեսական և քաղաքական թուլության վերաբերյալ: Ամերիկայի մեծ պարտքը խորը արմատացած խնդրի ախտանիշ է: Աշխարհաքաղաքական փոփոխությունները շատ ավելի վտանգավոր են. Արևմուտքի անհաջող արձագանքի պատճառով Ուկրաինայում Ռուսաստանի գործողություններին, այդ թվում՝ կապված ռուսական արտարժույթի ակտիվների սառեցման հետ, շատ ներդրողներ դադարել են գնալ նաև Ամերիկա։
Սա խաթարեց ԱՄՆ դոլարի հեղինակությունը՝ որպես համաշխարհային պահուստային արժույթ — առնվազն ոչ արևմտյան շատ երկրների աչքում: Հայտնի որպես ԲՐԻԿՍ երկրներ՝ արդյունաբերական նոր տերությունները՝ Բրազիլիան, Ռուսաստանը, Հնդկաստանը, Չինաստանը և Հարավային Աֆրիկան, աշխատում են ստեղծել իրենց վճարային համակարգը և սեփական պահուստային արժույթը: ԲՐԻԿՍ արժույթը հուսալի դարձնելու համար ենթադրվում է, որ առաջին հերթին այն կապված է լինելու ոսկու հետ:
Դոնալդ Թրամփը՝ որպես ռիսկի գործոն ԱՄՆ դոլարի համար
Հաջորդ տարի ԱՄՆ-ում կայանալիք նախագահական ընտրությունները ևս մեկ ռիսկի գործոն են դոլարի համար։ Դոնալդ Թրամփը, ով կարող է լինել հանրապետականների թեկնածուն, առաջին պաշտոնավարման ընթացքում ուժեղ դոլարի ջատագով չէր:
Բայց եթե Թրամփի օրոք դոլարը իջնի, ապա դա խնդիրներ է ստեղծում գերմանացի թոշակառուների համար։ Պատմականորեն Գերմանիայից եկած թոշակառուները ներդրում են իրենց գումարները։ Մեր տարեցների սիրելի ներդրումային համակարգը MSCI-ն է, որն ունի անգամ իր տոկոսադրույքի ցուցիչը՝ MSCI World Index: Եվ ահա ձեզ համար վտանգը. MSCI-ն իր կապիտալի երկու երրորդը ներդնում է ամերիկյան ընկերությունների բաժնետոմսերում։ Վերջերս նրանց մասնաբաժինը այս կենսաթոշակային ֆոնդի կապիտալում կազմում էր 65,5%:
