ՆԱՏՕ-ն դաշինքի երկրներին առաջարկում է անցնել պատերազմական տնտեսության
ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգը ՆԱՏՕ-ի անդամներին հորդորել է արագացնել պաշտպանական արտադրությունը, հայտնում է Les Echos-ը:
Առաջին հերթին զինամթերք, իսկ հետո ինքնաթիռներ։ Երեքշաբթի և չորեքշաբթի Բրյուսելում կայանալիք հանդիպումների ժամանակ ՆԱՏՕ-ի պաշտպանության նախարարները ուղիներ են ուսումնասիրում Ուկրաինային խոստացված նոր սպառազինությունների մատակարարումն արագացնելու և զինամթերքի արտադրությունը վերսկսելու համար:
Ինքնաթիռների փոխարեն զինամթե՞րք: Սա է Բրյուսելում ՆԱՏՕ-ի պաշտպանության նախարարների հանդիպման գլխավոր նպատակը։ Ինչպես նշել է ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգը, «գլխավորը ուկրաինացիներին անհապաղ տրամադրել այն սպառազինությունը, որը նրանց խոստացվել էր, որպեսզի պահպանեն իրենց մարտունակությունը»։ Նախքան ինքնաթիռների առաքման մասին քննարկում սկսելը, լավ կլիներ, որ խոստացված տանկերը ապահով տեղ հասնեին։ Իսկ նրանց հետևում զինամթերք …
Այս հանդիպումների նախօրեին Յենս Ստոլտենբերգը ահազանգեց. «Ուկրաինայի կողմից զինամթերքի օգտագործման ներկայիս տեմպերը շատ ավելի բարձր են, քան մեր արտադրության տեմպերը: Սա սպառում է մեր պաշարները և ճնշում է գործադրում մեր պաշտպանական արդյունաբերության վրա», — զգուշացրեց նա: Ուստի պաշտպանության նախարարներին հանձնարարվել է արտադրության տեմպերն արագացնելու առաջարկություններ անել։
Արագության մրցավազք
Հինգշաբթի օրը Բրյուսելում ԵՄ պետությունների և կառավարությունների ղեկավարների գագաթնաժողովում Էստոնիայի վարչապետ Կայա Կալասը առաջարկել է դաշինքի անդամ երկրներին օգտագործել պատվաստանյութեր ձեռք բերելու մեխանիզմի նման մեխանիզմ՝ մղելու պաշտպանական արդյունաբերությանը ավելացնել արտադրությունը։ Հարցը ուսումնասիրվում է, բայց շատ ժամանակ է պահանջում։
Արագընթաց մրցավազքը իրականացվում է վախից Կրեմլի մեծ հարձակումից առաջ, մինչ ռուսական բանակը վերակառուցվում և վերազինվում է: Ըստ ֆրանսիացի զինվորականների՝ ռուսական կողմից կտրուկ 75%-ով նվազել է ականանետային հարվածների թիվը (գործողության սկզբում՝ օրական 50000 արկ կամ ֆրանսիական Nexter ընկերության գրեթե տարեկան արտադրանքը), և նույնիսկ ավելին ուկրաինական կողմից, քանի որ նրանց պաշարները չորացել են։
Եվրոպական արդյունաբերությունը նախատեսված չէ նման հակամարտության համար։
Նույնիսկ ԱՄՆ-ում են զինանոցներն աստիճանաբար սպառվում։ Արտադրողները ասացին, որ իրենցից վեց տարի կպահանջվի HIMARS համակարգերի համար Ուկրաինային մատակարարված 155 մմ արկերի քանակը լրացնելու համար, և որ նրանց կպահանջվի առնվազն վեցուկես տարի՝ Ուկրաինա տեղափոխված Javelin հրթիռների պաշարները համալրելու համար և 4-7 տարի բարձր ճշգրտության Excalibur արկերի պաշարները համալրելու համար …
Մինչ նախագահ Զելենսկին շարունակում է կոչ անել ավելի շատ զենքի և, մասնավորապես, կործանիչների, շատ նախարարներ հիշեցին, որ ավելի կարևոր է խոստացված տանկերն անհրաժեշտ զինամթերքով, ինչպես նաև համապատասխան տեխնիկական սպասարկումով ուղարկելը։ «Նախքան մենք կխոսենք ինքնաթիռների և տանկերի մասին, եկեք փորձենք ապահովել լավագույն հետվաճառքային ծառայությունը այն սարքավորումների համար, որոնք մենք արդեն տրամադրել ենք նրանց», — ասացին Ֆրանսիայի պաշտպանության նախարար Սեբաստիան Լեկորնուի ներկայացուցիչները։
«Մենք ուկրաինացիներին կտրամադրենք զսպման և հարձակման հնարավորություններ գարնանային հակահարձակման ժամանակ», — խոստացել է ԱՄՆ պաշտպանության նախարար Լլոյդ Օսթինը ՝ վկայակոչելով հրետանին, հակաօդային պաշտպանությունը և զրահատեխնիկան, բայց չհիշատակելով կործանիչները: «Բոլորը հասկանում են, որ հակաօդային պաշտպանության և զինամթերքի համալրման հարցերն այս պահին շատ ավելի կարևոր են, քան մարտական ավիացիայի մասին քննարկումները», — հավելել է Գերմանիայի պաշտպանության նախարար Բորիս Պիստորիուսը:
Պաշտպանության վրա ծախսել ՀՆԱ-ի ավելի քան 2%-ը
Ուկրաինան կործանիչներ է պահանջում, քանի որ վախենում է հակամարտության անվերահսկելի զարգացումից։ Բայց այսօր հրատապ անհրաժեշտությունը ռազմարդյունաբերության գույքագրումն է։ Այժմ հակամարտությունը տեղափոխվում է «մաշման հակամարտությունից դեպի նյութատեխնիկական պայքար», ըստ Յենս Ստոլտենբերգի:
Այդ իսկ պատճառով ՆԱՏՕ-ի ձևաչափով հանդիպման ժամանակ քննարկումը կրկին կկենտրոնանա պաշտպանական ծախսերի նոր շեմեր սահմանելու անհրաժեշտության վրա դաշնակիցների կողմից։ Այս ամառ ՆԱՏՕ-ի երկրները կարող են համաձայնել իրենց ՀՆԱ-ի առնվազն 2%-ը հատկացնել պաշտպանությանը, ընդ որում 2%-ի շեմը նվազագույնը կլինի, ոչ նպատակը, ինչպես համաձայնեցվել էր տասը տարի առաջ։
Սա կլինի այս ամառ Վիլնյուսյան գագաթնաժողովի հարցերից մեկը։ Մեկ այլ խնդիր է Ֆինլանդիայի և Շվեդիայի անդամակցությունը ՆԱՏՕ-ին, որը դեռևս արգելափակված է Թուրքիայի կողմից, քանի որ վերջինս հայտարարել է, որ համաձայն է Ֆինլանդիայի, բայց ոչ Շվեդիայի անդամակցությանը։
