Ռուսական նավթի գնի սահմանաչափը ռիսկային հավասարակշռման ակտ է

Հեղինակ՝ Քերոլ Ռայան

Ռուսական նավթի գնի սահմանափաչափը ռիսկային քայլ է, գրում է WSJ-ը։

Սկզբում բնական գազ, հիմա նավթ։ Ռուսական վառելիքի չափազանց ցածր գնի սահմանաչափը կարող է Մոսկվային մղել էներգետիկ շուկաներում խնդիրների նոր ալիք առաջացնելուն:
ԵՄ-ի գործադիր տնօրենը խնդրել է դաշինքի անդամներին հաստատել մեկ բարելի դիմաց 60 դոլար գնի սահմանաչափը, որը ավելի քիչ է, քան նախկինում քննարկված 65-70 դոլարը, հինգշաբթի հաղորդում է Wall Street Journal-ը: Եվրամիության և Մեծ Բրիտանիայի ընկերությունները, որոնք ֆինանսավորում և ապահովագրում են աշխարհի բեռնաշրջանառության 90%-ը, չեն կարողանա աշխատել այս սահմանաչափից բարձր վաճառվող ռուսական նավթի հետ։

Այս ցուցանիշը դեռ փոփոխման ենթակա է, և դաշինքի բոլոր 27 անդամները պետք է հաստատեն այն։ Միևնույն ժամանակ, Լեհաստանը պահանջում է ավելի ցածր սահմանաչափ՝ Ռուսաստանին զրկելու նավթային եկամուտների մեծ մասից, որն օգտագործում է Ուկրաինայում իր  ֆինանսավորումների համար: Հունաստանը և Մալթան պաշտպանում են Միացյալ Նահանգների դիրքորոշումը և նախընտրում են սահմանաչափը սահմանել 70 դոլար, քանի որ դա կպաշտպանի իրենց խոշոր բեռնափոխադրող ընկերությունները:

Միացյալ Նահանգները ցանկանում է, որ ռուսական նավթի մատակարարումները շարունակվեն, քանի որ այն փորձում է կանխել էներգակիրների գների նոր աճը, որը խթանում է ներքին գնաճը: Թեև Վլադիմիր Պուտինն ասել է, որ չի վաճառի հումք այն երկրներին, որոնք կաջակցեն գնի սահմանաչափին, Վաշինգտոնը կարծում է, որ եթե գնային շեմը ճիշտ մակարդակով սահմանվի, Ռուսաստանը խթան կունենա առևտրել ռեսուրսները «Մեծ յոթնյակի» պայմաններով։

Սա շատ նուրբ հավասարակշռություն է, մանավանդ, որ լիովին պարզ չէ, թե այժմ Ռուսաստանը որքան է ստանում իր նավթի համար։ Ըստ S&P Global Commodity Insights-ի, ռուսական Urals-ը վաճառվում է Brent-ի համաշխարհային չափանիշներից մոտ 30 տոկոսով, քանի որ եվրոպացի թրեյդերները սկսել են զգուշությամբ վերաբերվել դրան: Այսինքն՝ ելնելով Brent-ի ներկայիս գնից՝ ռուսական նավթը պետք է արժենա մոտ 62 դոլար մեկ բարելի դիմաց։

Մյուսները կարծում են, որ զեղչն ավելի քիչ է։ Քանի որ Իրանը, որը գտնվում է աշխարհի ամենակոշտ պատժամիջոցների տակ, վաճառում է իր նավթը մոտ 25% զեղչով, Goldman Sachs-ի փորձագետները կարծում են, որ ռուսական նավթի գինը կարող է 20%-ով ցածր լինել Brent-ի արժեքից։ Եթե ​​դա այդպես է, ապա գների սահմանաչափը, եթե այն ուժի մեջ մտնի երկուշաբթի օրը, պետք է լինի 60 դոլարից բարձր, որպեսզի  խանգարումներ չառաջացնեն շուկայում:

Այս թափանցիկության բացակայությունը դժվարացնում է կանխատեսել, թե երբ Ռուսաստանը կարող է որոշել հակահարված տալ: Ամենայն հավանականությամբ, դա է հիմնական պատճառներից մեկը, որ ԵՄ-ն չի կարողանում համաձայնության գալ գնային սահմանաչափի արժեքի շուրջ։ Եթե ​​այն չափազանց ցածր է, ապա Կրեմլը կարող է օգտագործել համաշխարհային «մութ նավատորմը»՝ վառելիքը շուկա դուրս բերելու համար ինքնուրույն՝ առանց արևմտյան ապահովագրական ընկերությունների ծառայություններից օգտվելու։ Այս հին տանկերները, որոնք աշխատում են անջատված տրանսպոնդերներով, սովորաբար նավթային բեռներ են տեղափոխում այնպիսի երկրներից, ինչպիսին է Վենեսուելան, որոնց նկատմամբ ԱՄՆ-ն աստիճանաբար թուլացնում է պատժամիջոցները:

Ռուսաստանի եկամուտները վերջերս նվազել են, քանի որ համաշխարհային տնտեսության հետ կապված մտահոգությունները հանգեցրել են էներգակիրների գների իջեցմանը: Միջազգային էներգետիկ գործակալությունը գնահատում է, որ նավթի ամսական եկամուտը հոկտեմբերին կազմել է 17,3 միլիարդ դոլար, ինչը ավելին է, քան ուկրաինական մարտերից առաջ, բայց դեռևս ավելի քիչ է, քան հունիսին Մոսկվան ստացել է 21,9 միլիարդ դոլար: Ըստ Bernstein Research-ի՝ Պուտինի կառավարությունը 2023 թվականին բյուջեի պակասորդ է կանխատեսում ՀՆԱ-ի 2,4%-ի չափով՝ ենթադրելով, որ հաջորդ տարի կարող է նավթ վաճառել միջինը 75 դոլար մեկ բարելի դիմաց:

Ռուսաստանն արդեն իսկ հրահրել է էներգետիկ ճգնաժամ Եվրոպայում՝ կտրուկ կրճատելով խողովակաշարով գազի մատակարարումները։ Նավթի շուկաներն իրենց բնույթով ավելի գլոբալ են, ուստի Մոսկվայի կողմից նավթի նույն սխեմայից դուրս գալու ցանկացած փորձ ավելի լայն, բայց ավելի անորոշ հետևանքներ կունենա:Եվ դրանք նկատելիորեն ավելի թանկ կարժենան Պուտինին՝ հաշվի առնելով, որ նա ավելի շատ շահույթ է ստանում նավթ վաճառելուց, քան գազ վաճառելուց։

Այնուամենայնիվ, որքան մեծ վնաս է հասցնում Ռուսաստանին գների սահմանաչափը, այնքան մեծ է նավթի համաշխարհային շուկաների համար բացասական հետևանքների ռիսկը։