«Հսկա քայլ առաջ»
Կոսովոն և Սերբիան համաձայնության են եկել դադարեցնել երկարատև վեճը մեքենաների համարանիշների շուրջ: Եվրամիությունը նախազգուշացրել էր, որ կարող է էթնիկ բռնություն առաջանալ։ Գրում է AL JAZEERA-ն։
ԵՄ արտաքին քաղաքականության պատասխանատու Ժոզեպ Բորելը չորեքշաբթի Twitter-ում հայտարարեց համաձայնագրի մասին։
Մենք գործարք ունենք»,- ասել է Բորելը:
«Շատ ուրախ եմ հայտարարել, որ ԵՄ-ի աջակցությամբ Կոսովոյի և Սերբիայի գլխավոր բանակցողները համաձայնության են եկել հետագա էսկալացիայից խուսափելու միջոցների շուրջ»,- ասել է նա:
Կոսովոյի անկախության հռչակագիրը ճանաչել են մոտ 110 երկրներ, բայց ոչ Սերբիան, Ռուսաստանը, Չինաստանը և ԵՄ անդամ հինգ երկրները։
Արևմտյան Բալկանյան հարևանների միջև վերջին վեճը ծագեց այն իրադարձությունից հետո, երբ Պրիշտինայի կառավարությունը փորձեց պահանջել իր սերբ փոքրամասնությունից փոխել 1999 թվականից առաջ թվագրվող մեքենաների համարանիշները, երբ Կոսովոն դեռ Սերբիայի մաս էր:
Սակայն Կոսովոյի հյուսիսային մասի սերբերը, ովքեր հրաժարվում են ճանաչել Պրիշտինայի իշխանությունը և դեռ իրենց համարում են Սերբիայի մի մասը, դիմակայել են արգելքին՝ երբեմն դաժանաբար:
Ի նշան անհնազանդության՝ Կոսովոյի սերբ փոքրամասնության մոտ 600 ոստիկան, որին հաջորդում էին դատավորները, դատախազները և պետական այլ աշխատակիցներ այս ամսվա սկզբին հեռացան իրենց աշխատանքից:
Չնայած կատաղի բողոքներին՝ Կոսովոյի վարչապետ Ալբին Կուրտին պնդել է ծրագրի իրագործման մասին, նախքան երեքշաբթի օրը հայտարարելը, որ այն հետաձգելու է երկու օրով՝ Միացյալ Նահանգների ճնշման տակ հայտնվելուց հետո:
Վեճը նաև տագնապ հնչեցրեց ԵՄ-ում, որը միջնորդում էր բանակցություններին՝ փորձելով կարգավորել հարաբերությունները և ցանկանում, որ երկու կողմերն էլ հետ պահեն սադրիչ ժեստերը:
Բորելը երկուշաբթի, երբ Բրյուսելում հյուրընկալել էր Կուրտիին և Սերբիայի նախագահ Ալեքսանդր Վուչիչին այդ հարցի շուրջ բանակցությունների համար, ասել էր, որ Վուչիչը պատրաստ էր փոխզիջման, իսկ Կուրտին՝ ոչ:
Կուրտին մեղադրել է Բորելին հարևանների միջև հարաբերությունների ամբողջական կարգավորման փոխարեն բացառապես համարանիշների վրա կենտրոնանալու համար։
Վուչիչն ասել է, որ հանդիպման ձախողման պատասխանատուն Կուրտին է։
Չորեքշաբթի Twitter-ում Բորելը հայտնել է, որ երկու կողմերի միջև ձեռք բերված գործարքը հանգեցրել է, որ Սերբիան դադարեցնում է համարանիշների թողարկումը Կոսովոյի քաղաքները մատնանշող մակնշմամբ, և Կոսովոն «կդադարեցնի տրանսպորտային միջոցների վերագրանցման հետ կապված հետագա գործողությունները»:
Բորելը հավելել է, որ առաջիկա օրերին երկու կողմերին կհրավիրի քննարկելու ԵՄ առաջարկը, աջակցվող նաև Ֆրանսիայի և Գերմանիայի կողմից, որը թույլ կտա թշնամիներին կարգավորել հարաբերությունները։
Վաշինգտոնը հայտնեց, որ ողջունում է չորեքշաբթի կայացած գործարքը:
«Երկու կողմերն այսօր հսկա քայլ արեցին ԵՄ-ի դյուրացմամբ՝ ապահովելու խաղաղություն և կայունություն ողջ տարածաշրջանում», — ասել է ԱՄՆ Պետքարտուղարության խոսնակ Նեդ Փրայսը:
«Մենք նաև ողջունում ենք երկու երկրների համաձայնությունը՝ ամբողջությամբ և հրատապ կենտրոնանալ հարաբերությունների կարգավորման վրա՝ ԵՄ-ի կողմից աջակցվող երկխոսության հովանու ներքո», — հավելել է նա:
