Էրդողանն ու Պուտինը պատրաստվում են հարված հասցնել ԱՄՆ շահերին Սիրիայում. Washington Examiner
Ներկայացնում ենք ամերիկյան «Washington Examiner» պարբերականի «Erdogan and Putin prepare to hit US interests in Syria» հոդվածը:
Թուրքիան և Ռուսաստանը Սիրիայում ամերիկյան շահերի դեմ դավադրություն են հյուսում: Ինչն ակնհայտ դարձավ սեպտեմբերի 28-ին Թուրքիայում Էրդողանի ու Պուտինի համատեղ մամլո ասուլիսի ժամանակ:
Պուտինը հայտարարեց, որ Թուրքիան և Ռուսաստանը համաձայնության են եկել Սիրիայի հյուսիս—արևելյան Իդլիբ նահանգում կրակի դադարեցման ռեժիմի հաստատման մասին: Այդ հայտարարությունը կարող է բավական դրական նշան լինել, սակայն հաշվի առնելով այն, որ Իդլիբը սունի անջատողականների վերջին խոշոր օջախն է, ովքեր պայքարում են Ասադի, Պուտինի և Իրանի դաշինքի դեմ, ուրեմն Պուտինի այս խոսքերը վկայում են այն մասին, որ Էրդողանը մտադրված է Թուրքիայի տարածքով ապստամբների մատակարարումների ճանապարհը փակել: Ռուսաստանի վերջնական նպատակն է Իդլիբում ապստամբների ոչնչացումը: Սակայն այժմ, երբ Էրդողանը հանդես է գալիս որպես Պուտինի ձեռնածու, իսկ ԱՄՆ-ը դադարեցրել է աջակցություն տրամադրել ապստամբ խմբավորումների մեծամասնությանը, բոլորը պատրաստ են Ռուսաստանի, Ասադի և Իրանի կողմից Իդլիբի վերջնական «մաքրմանը»:
«Syria Live Maps» համակարգի քարտեզներից պարզ է դառնում, որ սիրիական իշխանությունները աստիճանաբար ընդլայնում են իրենց վերահսկողության գոտին՝ ի հաշիվ ապստամբական ուժերի: Այս պայմաններում ԱՄՆ-ը չպետք է երես թեքի այն ոչ մեծ թվով խմբավորումներից, ում հետ դաշնակցային հարաբերություններ են հաստատվել, այլապես վնաս կհասցնի ԱՄՆ-ի հեղինակությանը:
Ավելին՝ Էդրողանն ու Պուտինը նաև շեշտեցին, որ նրանք պատրաստվում են հզոր հարված հասցնել քրդերին: Էրդողանն ավելի վաղ հայտնել էր, որ քրդական հանրաքվեն բորբոքում է «տարածաշրջանային ճգնաժամը» և խոստացել է, որ իրենք հարկադրված կլինեն կանխարգելել քրդական տարածային իշխանությունների կողմից նոր, ավելի լուրջ սխալները:
Ի՞նչ է թաքնված «կանխարգելել» բառի տակ:
Պուտինն ակնարկել է պատասխանը: ՊԱԿ-ի նախկին սպան հայտարարել է, որ արտաքին գործերի նախարարությունների, զինվորական և հատուկ ծառայությունների շրջանակներում նրանք շարունակելու են պահպանել ակտիվ կապերը՝ նպատակ ունենալով խորացնել համատեղ գործողությունները Սիրիայում ճգնաժամի կարգավորման և տարածաշրջանային այլ խնդիրների լուծման համար:
Երբ Պուտինը գործի է դնում իր հատուկ ծառայությունները, դրան սովորաբար հաջորդում է դաժանությունն ու բռնությունը: Այժմ Թուրքիա-Ռուսաստան առանցքի բռնության հավանականությունը բավականին մեծ է քրդերի կողմից վերահսկվող տարածքներում:
Ցավոք այդ մարտահրավերներն ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի միջև ավելի մեծամասշտաբ խնդիրների ախտանիշներ են: Խնդիրն այն է, որ ՆԱՏՕ-ում ամերիկյան դաշնակից երկրներից մեկի՝ Թուրքիայի ղեկավարը սերտորեն համագործակցում է Վլադիմիր Պուտինի հետ: Մամլո ասուլիսի ժամանակ Էրդողանը նշել է, որ նա Պուտինի հետ հաճախակի է հեռախոսային զրույցներ ունենում, որ Պուտինն «իր ընկերն» է, «իր թանկագին ընկերը»: Էրդողանն իր «տիրոջ» փառասիրությունը շոյելու համար Պուտինի հետ հանդիպումն ավարտեց՝ շնորհակալություն հայտնելով նրան ռուսերենով:
«Washington Examiner» պարբերականի դիտարկմամբ Թրամփը Թուրքիայի նման մոտեցմանը պետք է ավելի ուշադիր հետևի: