Նավահանգիստներից էներգետիկ հաբեր. Ինչպես է ԵՄ-ն ծրագրում օգտագործել իր նավահանգիստները՝ մաքուր վառելիքի համար

Հոդվածը վերլուծում է Եվրոպական Միության (ԵՄ) նավահանգիստների դերը էներգետիկ անցման գործում։ Ռուսական գազից կախվածության դադարեցումից հետո ԵՄ-ն ակտիվորեն կառուցում է հեղուկ բնական գազի (LNG) ընդունման հզորություններ։ Սակայն ծովային հատվածի շահագրգիռ կողմերը պնդում են, որ խելացի և համակարգված ներդրումներով ԵՄ նավահանգիստները կարող են վերածվել գլոբալ էներգետիկ հաբերի՝ պատրաստ նոր, մաքուր վառելիքներ մատակարարելուն։
1. ԵՄ-ի Ռազմավարական Անցումը և Օրենսդրական Քայլերը
- LNG-ի Դերը: Ռուսական գազի ներմուծումը դադարեցնելուց հետո ԵՄ նավահանգիստներում տեղադրվել են նոր LNG-ի վերագազաֆիկացման կայաններ՝ հիմնականում ԱՄՆ-ից գազ ընդունելու համար։ Այս ենթակառուցվածքը ծառայում է որպես հիմք՝ ապագա այլընտրանքային վառելիքների համար։
- Սպասվող Օրենսդրություն: Ծովային հատվածը հույսեր է կապում Եվրոպական Հանձնաժողովի երկու առաջիկա ծրագրերի հետ.
- ԵՄ Նավահանգիստների Ռազմավարություն (EU Ports Strategy): Այն նախատեսում է սահմանել առաջնահերթություններ և ընդհանուր ստանդարտներ Ծովային Էլեկտրամատակարարմանը (OPS), ջրածնի բունկերավորմանը և նավահանգիստների ընդհանուր պլանավորմանը։
- Կայուն Տրանսպորտի Ներդրումային Պլան (STIP): Այս պլանը նպատակ ունի մոբիլիզացնել կապիտալ՝ ողջ տրանսպորտային ոլորտի ապաածխածնացման համար, ներառյալ նոր վառելիքների ենթակառուցվածքները։
- ԵՄ Նավահանգիստների Ռազմավարություն (EU Ports Strategy): Այն նախատեսում է սահմանել առաջնահերթություններ և ընդհանուր ստանդարտներ Ծովային Էլեկտրամատակարարմանը (OPS), ջրածնի բունկերավորմանը և նավահանգիստների ընդհանուր պլանավորմանը։
2. Ծովային Սեկտորի Պահանջները Եվ Ներդրումային Ճեղքը
- Մաքուր Վառելիքի Մատչելիություն: Եվրոպական Համայնքի Նավատերերի Ասոցիացիայի (ECSA) գլխավոր քարտուղար Սորտիրիս Ռապտիսը պնդում է, որ առանց բավարար քանակությամբ և մատչելի գներով մաքուր վառելիքի առկայության, նավագնացության ոլորտը չի կարող կատարել ապաածխածնացման իր նպատակները։
-
OPS-ի Պակասը: Cruise Lines International Association-ի (CLIA) տվյալներով՝ մինչև 2028 թվականը օվկիանոսային զբոսաշրջային նավատորմի 70%-ից ավելին կունենա OPS կապեր, սակայն աշխարհի 10 ամենածանրաբեռնված եվրոպական նավահանգիստներից միայն մեկն ունի ակտիվ OPS։
- Կարգավորման Պահանջ: ECSA-ն կոչ է անում Նավահանգիստների ռազմավարության մեջ ներառել պարտադիր անվտանգության ստանդարտներ նորարարական վառելիքների (օրինակ՝ e-fuels) համար, քանի որ դրանց հետ աշխատելու ընթացակարգերը չեն ծածկվում ներկա կանոններով։
- Ֆինանսավորման Լծակներ: ECSA-ն առաջարկում է ԵՄ-ի արտանետումների առևտրային համակարգից (EU ETS) ստացված եկամուտներն ուղղել նավագնացության ապաածխածնացմանը։ STIP-ը կարող է ապահովել նպատակային ֆինանսավորում այն նախագծերի համար, որոնք այլապես կարող էին համարվել ոչ տնտեսական։
3. Ենթակառուցվածքային Խոչընդոտները Եվ Ապագա Վառելիքները
- Ցանցի Խնդիրներ (Grid Bottlenecks): Նույնիսկ եթե նավահանգիստների ենթակառուցվածքը կառուցվի, տեղական էլեկտրական ցանցերը ուժեղացման կարիք ունեն։ Այս աշխատանքները բազմամյա են և հաճախ տարբեր ժամանակացույցեր ունեն, քան նավահանգիստների արդիականացումը։
- Հին Ենթակառուցվածքի Օգտագործումը: Էներգետիկ ընկերությունները (օրինակ՝ Shell Marine) առաջարկում են օգտագործել առկա LNG ենթակառուցվածքները նոր, ցածր ածխածնային վառելիքների համար, ինչպիսիք են կենսա-LNG-ն (bio-LNG, արտադրվում է օրգանական թափոններից) և սինթետիկ LNG-ն (մեթան), որոնք կարող են խառնվել կամ օգտագործվել առանց շարժիչի փոփոխության։
- Քաղաքական Հաստատունություն: Բոլոր շահագրգիռ կողմերը (OPS մատակարարներ, ինչպես NatPower Marine, և արդյունաբերական գազի մատակարարներ, ինչպես Air Products) նշում են, որ ապագա էներգիայի հաբերի ստեղծումը պահանջում է կարգավորման հստակություն, ներդրումների համակարգվածություն, թույլտվությունների ընթացակարգերի պարզեցում և հանրային աջակցություն՝ մասնավոր կապիտալի ներդրումները խթանելու համար։
Եզրակացություն
Եվրոպական նավահանգիստներն ունեն ապագայի էներգետիկ հաբեր դառնալու հսկայական ներուժ, սակայն հաջողությունը կախված է նրանից, թե արդյոք ԵՄ քաղաքականությունը կանցնի լայն ռազմավարությունից դեպի նպատակային, ֆինանսավորվող գործողություն, որը համաժամեցված կլինի ազգային ցանցերի արդիականացման և մաքուր վառելիքի շուկայի ստեղծման հետ։

