Ինչո՞ւ է աշխարհը վերադառնում միջուկային էներգիային
Եվրոպական մի շարք երկրներ ցուցաբերում են միջուկային էներգիայի նկատմամբ նոր հետաքրքրություն՝ որպես էներգետիկ անկախությունն ավելացնելու միջոց։ Այս մասին գրում է CNBC-ին։
- Դանիան վերանայում է միջուկային էներգիայի 40-ամյա արգելքը և կվերլուծի նոր առաջադեմ միջուկային տեխնոլոգիաները, ինչպիսիք են փոքր մոդուլային ռեակտորները, հնարավոր է՝ լրացնելու քամու և արևային էներգիան։ Նրանք չեն դիտարկում ավանդական ատոմակայաններին վերադառնալը՝ վերջին շրջանում փորձի և անվտանգության ու թափոնների կառավարման վերաբերյալ գիտելիքների բացակայության պատճառով։
- Իսպանիան ազդարարել է իր պատրաստակամությունը վերանայելու իր միջուկային էլեկտրակայանների փակման պլանը 2035 թվականից հետո, թեև կառավարությունը նշում է, որ ներկայում որևէ կոնկրետ բան չի քննարկվում։ Սա տեղի է ունենում վերջերս տեղի ունեցած էլեկտրաէներգիայի անջատումից հետո, որը բանավեճ է առաջացրել կանաչ էներգիայի դերի շուրջ։
- Գերմանիան, որը 2023 թվականին փակեց իր վերջին երեք միջուկային էլեկտրակայանները, ըստ տեղեկությունների, հրաժարվել է ԵՄ օրենսդրության մեջ միջուկային էներգիայի նկատմամբ իր ընդդիմությունից՝ համաձայնվելով Ֆրանսիայի հետ այս հարցում։
Այս նոր հետաքրքրությունը մասամբ պայմանավորված է զուտ վերականգնվող աղբյուրներից, ինչպիսիք են քամին և արևը, էլեկտրաէներգիայի հավասարակշռման և փոխադրման աճող «թաքնված ծախսերով»։
Փորձագետներն ունեն տարբեր կարծիքներ․
- Լարս Աագարդը (Դանիայի կլիմայի, էներգետիկայի և կոմունալ ծառայությունների նախարար) ընդգծում է, որ արևային և քամու էներգիաները մնում են կանաչ անցման հիմնական ուղղությունը, բայց ընդունում է, որ անհրաժեշտ է ուսումնասիրել՝ արդյոք նոր միջուկային տեխնոլոգիաները կարող են օժանդակ դեր խաղալ։
- Գեորգ Զախմանը («Բրյուգել») նշում է միջուկային էներգիայի զարմանալի վերածնունդը քաղաքական դիսկուրսում՝ հաշվի առնելով քամու և արևային նոր կայանների ծախսերի նվազումը՝ համեմատած միջուկային կայանների աճող ծախսերի հետ։ Նա նաև մատնանշում է, որ միջուկային և վերականգնվող էներգիայի միջև բանավեճը կարող է կարճաժամկետում օգուտ բերել բնական գազին։
Միջուկային էներգիայի կողմնակիցները ընդգծում են նրա ներուժը որպես ցածր ածխածնային էլեկտրաէներգիայի արտադրության, արտանետումների կրճատման և հանածո վառելիքից կախվածությունը նվազեցնելու միջոց։ Ի հակադրություն, որոշ բնապահպանական խմբեր այն համարում են ավելի էժան և մաքուր այլընտրանքներից թանկ և վնասակար շեղում։
Չնայած այս նոր հետաքրքրությանը, ԵՄ-ի էլեկտրաէներգետիկական համակարգը նախորդ տարվա առաջին կեսին շարունակեց արագորեն անցում կատարել դեպի վերականգնվող աղբյուրներ, որտեղ քամու և արևային էներգիաները առաջին անգամ գերազանցեցին հանածո վառելիքը, մինչդեռ միջուկային էներգիայի արտադրությունը նույնպես փոքր-ինչ աճեց։
