Որքա՞ն են ծախսում պաշտպանության վրա գերտերությունները

Գերմանիան անհամեմատ ամենամեծ ռազմական ծախսեր կատարողն է Եվրոպայում, քանի որ մայրցամաքը վերազինվում է Ռուսաստանի սպառնալիքին դիմակայելու համար։ Այս մասին գրում է POLITICO-ն։
Սակայն նույնիսկ Բեռլինի ծախսերի ավելացումը զգալիորեն զիջում է այն գումարին, որը Ռուսաստանը ներդնում է իր բանակում, քանի որ Ուկրաինա ներխուժումը մտնում է իր չորրորդ տարին։
Երկուշաբթի օրը Ստոկհոլմի խաղաղության հիմնախնդիրների միջազգային ինստիտուտի (SIPRI) կողմից հրապարակված տվյալների համաձայն՝ ավելի քան 100 երկրներ 2024 թվականին ավելացրել են իրենց ռազմական ծախսերը, այդ թվում՝ բոլոր եվրոպական երկրները, բացառությամբ Մալթայի։
«Ռուսաստանը կրկին զգալիորեն ավելացրել է իր ռազմական ծախսերը՝ մեծացնելով ծախսերի տարբերությունը Ուկրաինայի հետ», — ասել է SIPRI-ի ավագ գիտաշխատող Դիեգո Լոպես դա Սիլվան։
SIPRI-ի տվյալների համաձայն՝ Ռուսաստանը ռազմական ծախսերն ավելացրել է 38 տոկոսով՝ հասցնելով 149 միլիարդ դոլարի, ինչը Մոսկվան դարձնում է աշխարհի երրորդ ամենամեծ ռազմական ծախսեր կատարողը՝ իր ՀՆԱ-ի 7,1 տոկոսը։
Մինչդեռ Ուկրաինայի ռազմական ծախսերն աճել են ընդամենը 2,9 տոկոսով՝ 2023 թվականի համեմատ։ Այնուամենայնիվ, իր բանակի վրա ծախսված 64,7 միլիարդ դոլարը կազմում է երկրի ՀՆԱ-ի 34 տոկոսը՝ դարձնելով այն ցանկացած երկրի կողմից կրած ամենամեծ ռազմական բեռը։
«Ուկրաինան ներկայումս իր բոլոր հարկային եկամուտները հատկացնում է իր բանակին։ Նման խիստ հարկաբյուջետային պայմաններում Ուկրաինայի համար դժվար կլինի շարունակել ավելացնել իր ռազմական ծախսերը», — ընդգծել է Լոպես դա Սիլվան։
Մինչդեռ Գերմանիան անցյալ տարի ռազմական ծախսերն ավելացրել է 28 տոկոսով՝ հասցնելով 88,5 միլիարդ դոլարի։ Սա Բեռլինը դարձնում է Եվրոպայի ամենամեծ ռազմական ծախսեր կատարողը 1990 թվականին Գերմանիայի վերամիավորումից ի վեր և չորրորդ ամենամեծ ծախսեր կատարողը ամբողջ աշխարհում։
Լեհաստանի ռազմական ծախսերն աճել են 31 տոկոսով՝ հասնելով 38 միլիարդ դոլարի, ինչը կազմում է երկրի ՀՆԱ-ի 4,2 տոկոսը։
Մայրցամաքում պաշտպանական բյուջեների աճի պայմաններում ՆԱՏՕ-ի 32 անդամներից 18-ը անցյալ տարի հասել են դաշինքի 2 տոկոս պաշտպանական ծախսերի թիրախին, ինչը ամենաբարձր ցուցանիշն է 2014 թվականին ուղեցույցի ընդունումից ի վեր։
Այնուամենայնիվ, ՆԱՏՕ-ի եվրոպական դաշնակիցների կողմից ծախսված 454 միլիարդ դոլարը դեռևս զիջում է աշխարհի ամենամեծ ռազմական տերության՝ Միացյալ Նահանգների կողմից ծախսված 997 միլիարդ դոլարին։ Վաշինգտոնն անցյալ տարի պաշտպանական ծախսերն ավելացրել է 5,7 տոկոսով։
Չինաստանը աշխարհի երկրորդ ամենամեծ ռազմական ծախսեր կատարողն է՝ հատկացնելով 314 միլիարդ դոլար, ինչը կազմում է Ասիայի և Օվկիանիայի բոլոր պաշտպանական ծախսերի 50 տոկոսը։
Մերձավոր Արևելքում Սաուդյան Արաբիան գլխավորում է ցուցակը 80,3 միլիարդ դոլարի պաշտպանական բյուջեով։ Իր շարունակվող պատերազմի ֆոնին Գազայի հատվածում ՀԱՄԱՍ-ի դեմ և Լիբանանում «Հեզբոլլահ»-ի դեմ վերջին բախումների պայմաններում Իսրայելն իր պաշտպանական ծախսերն ավելացրել է 65 տոկոսով՝ հասցնելով 46,5 միլիարդ դոլարի։ Մինչդեռ Իրանի ծախսերը նվազել են 10 տոկոսով՝ կազմելով 7,9 միլիարդ դոլար՝ պատժամիջոցների պատճառով, որոնք սահմանափակել են նրա բյուջեն աճեցնելու հնարավորությունը, ըստ SIPRI-ի։