Արդյոք արհեստական բանականությունը կփակի կամ կընդլայնի զարգացման բացը երկրների միջև
Արհեստական ինտելեկտի սոցիալական, տնտեսական և քաղաքական ազդեցությունները, բնականաբար, չեն թեքվի ներառման կամ հավասարության ուղղությամբ համաշխարհային տնտեսության մեջ: Ապահովելու համար, որ տեխնոլոգիան ծառայում է ողջ մարդկությանը, այլ ոչ միայն մի քանի խոշոր կորպորացիաներ, կառավարություններ և քաղաքացիական հասարակություն պետք է միջամտեն՝ փոխելու դրա զարգացմումը առաջ մղող խթանները: Այս մասին գրում են հոդվածի հեղինակներ Շամիկա Սիրիման և Սյաոլան Ֆուն project-syndicate-ում։
- ԱԲ-ի երկակի ներուժը. Արհեստական բանականությունը (ԱԲ) գնահատվում է իր՝ արդյունաբերությունները հեղափոխելու և կյանքը բարելավելու ներուժի համար, սակայն հոդվածը զգուշացնում է, որ այն կարող է զգալիորեն խորացնել գոյություն ունեցող անհավասարությունները, եթե դրա զարգացումն ու տեղակայումը զգուշորեն չկառավարվեն։ Արդյունքը կախված է նպատակային միջամտություններից։
- Խնդիր՝ անհամապատասխան խթաններ. Ներկայումս ԱԲ-ի զարգացումը հիմնականում պայմանավորված է շուկայական ուժերով, որոնք կենտրոնացած են ավտոմատացման (որը կարող է փոխարինել աշխատատեղերին և անկայունություն առաջացնել) և տվյալների դրամայնացման վրա՝ հաճախ շահույթը մարդկանցից վեր դասելով։ Կառավարական սուբսիդիաները հաճախ շեշտը դնում են տեխնիկական արդյունավետության վրա՝ առանց պատշաճ կերպով հաշվի առնելու հասարակական ազդեցությունները։ Վենչուրային կապիտալը հաճախ հետապնդում է չափազանցված գովազդը (ինչպես արհեստական ընդհանուր բանականությունը՝ AGI), այլ ոչ թե գործնական լուծումները։
- Առաջարկվող լուծում՝ խթանների և շեշտադրման վերաուղղորդում. Կառավարություններին հորդորում են վերաուղղորդել խթաններն ու պետական ֆինանսավորումը դեպի ԱԲ-ի այնպիսի կիրառություններ, որոնք ուղղված են հասարակական կարիքների բավարարմանը՝ կրթության բարելավում, առողջապահական արդյունքների բարելավում, կլիմայական մարտահրավերների հաղթահարում և մարդկային աշխատողների հզորացում (այլ ոչ թե փոխարինում)։ Ներդրումները պետք է նախապատվություն տան գործնական մոդելներին (օրինակ՝ բժշկական ախտորոշման, աղետների կանխատեսման համար), այլ ոչ թե զուտ սպեկուլյատիվ տեխնոլոգիաներին։
- Համաշխարհային անջրպետի կամրջում. Թեև ԱԲ-ի մշակման նվազող ծախսերը հնարավորություններ են ստեղծում զարգացող երկրների համար, զգալի թվային անջրպետը (ենթակառուցվածքներ, հմտություններ, ռեսուրսներ) խոչընդոտում է դրա ներդրմանը։ Առանց գործողությունների, այս անջրպետը միայն կխորացնի համաշխարհային անհավասարությունները։ Համաշխարհային համագործակցությունը, ներառյալ Հարավ-Հարավ նախաձեռնությունները և թվային ենթակառուցվածքների ու հմտությունների զարգացման բազմակողմ ջանքերը, կարևոր նշանակություն ունեն՝ ապահովելու, որ այս երկրները կարողանան օգտագործել ԱԲ-ն։ Ընդգծվում են առողջապահության (անհատականացված բժշկություն, ախտորոշում, ուսուցում) և կրթության (հարմարվողական ուսուցում, կրկնուսուցում) ոլորտներում հատուկ օգուտները։
- Էթիկական կառավարման անհրաժեշտություն. Համաշխարհային ամուր էթիկական շրջանակների ստեղծումը կենսական նշանակություն ունի վնասակար օգտագործումը (ինչպես զանգվածային հսկողությունը կամ ապատեղեկատվության տարածումը) կանխելու և ԱԲ-ի պատասխանատու տեղակայումն ապահովելու համար։ Հիմնական սկզբունքները պետք է ներառեն թափանցիկությունը, տվյալների ինքնիշխանությունը, վնասի կանխարգելումը և արդարացի հասանելիությունը։ Միջազգային կառույցները, ինչպիսին ՄԱԿ-ն է, կարող են նպաստել գլոբալ կարգավորումների ձևավորմանը։
- Քաղաքացիական հասարակության դերը. Արձագանքելով պատմական շարժումներին (ընտրական իրավունք, քաղաքացիական իրավունքներ, կլիմա), հոդվածը կոչ է անում զանգվածային ակտիվության՝ կառավարությունների և կորպորացիաների վրա ճնշում գործադրելու՝ մարդակենտրոն ԱԲ նորարարությանը առաջնահերթություն տալու և հաշվետվողականությունն ապահովելու համար։
- Եզրակացություն. ԱԲ-ի ազդեցությունը կանխորոշված չէ։ Արդարացի արդյունքների հասնելու համար պահանջվում են նպատակաուղղված գործողություններ. կառավարությունները պետք է ուղղորդեն խթանները, գլոբալ կազմակերպությունները՝ սահմանեն էթիկական կանոններ, իսկ քաղաքացիական հասարակությունը՝ պահանջի հաշվետվողականություն։ Այս ընտրությունները կորոշեն՝ ԱԲ-ն կդառնա կամուրջ, թե անդունդ աշխարհի ունևոր և անապահով բնակչության միջև։