Մեր ժամանակների ամենամեծ մարտահրավերը
Գլոբալ տաքացումը Եվրամիության համար գոյաբանական վտանգ է ներկայացնում, ասվում է գերմանական կառավարության զեկույցում: Այս մասին գրում է POLITICO-ն։
Գերմանիայի դաշնային հետախուզական ծառայությունը (BND) համագործակցել է հետազոտողների և երկրի արտաքին գերատեսչության հետ՝ կազմելու իր տեսակի մեջ առաջին գնահատականը կլիմայի փոփոխության այն վտանգների մասին, որոնք սպառնում են Գերմանիայի և Եվրոպայի անվտանգությանը հաջորդ 15 տարիների ընթացքում:
Չորեքշաբթի հրապարակված զեկույցը ցույց է տալիս, որ կլիմայի փոփոխության ապակայունացնող հետևանքները կբարձրացնեն միգրացիան և պարենային ապրանքների գները՝ սպառնալով տնտեսական և քաղաքական ցնցումներ Եվրոպայում: Հեղինակները նաև զգուշացնում են, որ ԵՄ-ում ջերմաստիճանի բարձրացման անհավասար ազդեցությունը, երբ հարավային երկրներին ավելի ծանր է հարվածում, քան մյուսներին, վտանգում է բլոկի բզկտումը:
«Հատկապես ԵՄ հարավային անդամ երկրները ոչ միայն կզգան լուրջ տնտեսական կորուստներ կլիմայական ազդեցությունների պատճառով, այլև կզգան քաղաքական անկայունության հետևանքները իրենց աշխարհագրական մերձակայքում»,- ասվում է զեկույցում։
«Անհավասար բաշխված բեռի հետևանքով առաջացած լարվածությունը կարող է թուլացնել համախմբվածությունը ԵՄ-ի ներսում, ինչպես նաև նրա գործելու կարողությունը և ապագա կենսունակությունը», — ավելացնում է նա:
Այսպես կոչված Ազգային միջառարկայական կլիմայական ռիսկի գնահատումը, որը կազմվել է Գերմանիայի դաշնային հետախուզական ծառայության, Բունդեսվերի համալսարանի, Պոտսդամի Կլիմայի ազդեցության հետազոտությունների ինստիտուտի և adelphi վերլուծական կենտրոնի կողմից, ունի լայն շրջանակ՝ անդրադառնալով կլիմայի փոփոխության ազդեցությանը պարենային անվտանգության, միգրացիայի, տնտեսական բարգավաճման, գլոբալ հակամարտությունների, առևտրային լարվածության, ծայրահեղականության, ռազմական շարժունակության և այլնի վրա:
«Այս հրապարակումը պարզաբանում է. Յուրաքանչյուր ոք, ով մտածում է անվտանգության մասին, պետք է մտածի նաև կլիմայի մասին», — զեկույցի առաջաբանում գրում է Գերմանիայի արտաքին գործերի նախարար Անալենա Բերբոքը: «Գլոբալ տաքացման յուրաքանչյուր տասներորդ աստիճանը մեր կյանքն ավելի ապահով է դարձնում»:
Գերմանիայի դաշնային հետախուզական ծառայության ղեկավար Բրունո Կալը նկարագրել է կլիմայի փոփոխությունը որպես «հինգ հիմնական սպառնալիքներից մեկը, որին բախվում է մեր երկիրը»։
Աղետներ և պաշտպանություն
Եվրոպական անվտանգությանը սպառնացող ամենաուղղակի սպառնալիքը գալիս է աղետների աճից և տանը ծայրահեղ շոգից: Համաշխարհային ջերմաստիճանների աճի հետ մեկտեղ ավելանում են ջրհեղեղների հաճախականությունը, ուժգնությունը, որոնք առաջ են բերում ծայրահեղ տեղումներ, մահացու ջերմային ալիքներ, բերքը քայքայող երաշտները և այն պայմանները, որոնք թույլ են տալիս անտառային հրդեհներին հեշտությամբ տարածվել:
Սա այդպես կմնա առաջիկա տասնամյակների ընթացքում, նույնիսկ եթե աշխարհը խորը կրճատումներ կատարի մոլորակների տաքացման արտանետումների առումով:
Հեղինակները նաև նշում են, որ երբ գլոբալ տաքացումը 1,5 աստիճանով գերազանցի մինչինդուստրիալ մակարդակը, աճում է այսպես կոչված անկման կետերի հասնելու վտանգը, որը կհանգեցնի անդառնալի և կտրուկ փոփոխությունների, ինչպիսիք են Ատլանտյան օվկիանոսի հոսանքների փլուզումը, որի հետևանքով զգալիորեն կսառչի Եվրոպան:
Առայժմ, ներկայիս քաղաքականությամբ աշխարհը 2,7 աստիճան տաքանալու ճանապարհին է, իսկ արտանետումները դեռ աճում են:
Կլիմայական աղետները ոչ միայն աճող վտանգ են ներկայացնում եվրոպացիների կյանքի համար, այլև բերում են վերակառուցման և տնտեսական կորուստների մեծ գին:
Սա «կնվազեցնի ներդրումների ներուժը ազգային և եվրոպական ճկունության և անվտանգության ոլորտում», նշվում է զեկույցում։
Երաշտը, օրինակ, արդեն իսկ ծանր հարված է հասցնում ֆերմերներին՝ միաժամանակ ստիպելով դադարեցնել էլեկտրակայանները, երբ հովացման ջուրը սակավ է դառնում: Բայց Եվրոպայում գետերի ցածր մակարդակը նաև սահմանափակել է տրանսպորտը՝ «հետևանք ունենալով տնտեսապես և ռազմական առումով համապատասխան մատակարարման շղթաների վրա», զգուշացնում են հեղինակները:
Իսկ եթե խոսենք բանակի մասին, ապա «անձնակազմը, ենթակառուցվածքները և սարքավորումները ապագայում կենթարկվեն ավելի ծայրահեղ կլիմայական պայմանների», — նշվում է զեկույցում: «Նավերը, օդանավերը և մարտական մեքենաները, որոնք այսօր նախատեսված և կառուցված են, կգործեն 2040 թվականի կլիմայական պայմաններում»:
Զեկույցը նաև զգուշացնում է, որ կանաչ քաղաքականությունը լարվածություն կառաջացնի՝ նշելով, որ ածխածնի գնագոյացումը՝ ԵՄ կլիմայական ջանքերի ողնաշարը, անհամաչափորեն ազդում է ավելի աղքատ տնային տնտեսությունների վրա:
«Գերմանիայում և Եվրոպայում ածխաթթվացման արժեքը և դրա (ընկալվում է) անարդար բաշխումը … տարածություն է տալիս պոպուլիզմի, աջ և ձախ ծայրահեղականության և ապատեղեկատվության քարոզարշավների համար», — զգուշացնում են հեղինակները՝ կոչ անելով եվրոպական կառավարություններին ապահովել «սոցիալապես պատասխանատու» կլիմայական ջանքեր:
Հակամարտությունները սպառնում են մատակարարման գլոբալ շղթաներին և մեծացնում են եվրոպական օգնության կոչերը՝ ավելի մեծ ճնշում գործադրելով հանրային դրամապանակների և տնտեսության վրա, ինչը «կարող է լարվածություն առաջացնել ներքին քաղաքական մակարդակում» ԵՄ ներսում, գրում են հեղինակները:
Եվ անխուսափելիորեն, կլիմայի փոփոխությունը նույնպես մարդկանց կքշի իրենց տներից, քանի որ ծայրահեղ շոգն ու խոնավությունը մարդկանց մղում են ավելի բարեխառն կլիմայական պայմաններ փնտրելու:
«Դրանք ներառում են Գերմանիան և Եվրամիության մյուս մասերը», — նշվում է զեկույցում։
Կլիմայի փոփոխության հետևանքները «սրում են հակամարտությունները ավելի սակավ ռեսուրսների շուրջ, որոնք ապակայունացնում են պետություններն ու հասարակությունները և ստիպում են անթիվ մարդկանց լքել իրենց տները: Նրանք նաև ավելի մեծ ազդեցություն են ունենում մեզ վրա Եվրոպայում»,- ասել է Բերբոքը:
«Սա այս ճգնաժամը դարձնում է մեր ժամանակի անվտանգության ամենամեծ մարտահրավերը»: