Ինչ ապագա է սպասվում ՄԱԿ-ին
Գուտերեշը մեկնաբանություններ է արել ՄԱԿ-ի տարեկան Գլխավոր ասամբլեայի բարձր մակարդակի շաբաթից առաջ, որը բացվելու է սեպտեմբերի 24-ին Նյու Յորքում: Այս մասին գրում է EURACTIV-ը։
Նա ասաց, որ «ազնիվ չէ» դատել ինստիտուտը Անվտանգության խորհրդի պարալիզվածությամբ, որը երկու տարվա ընթացքում չի կարողացել ազդել Ուկրաինայի կամ Գազայի պատերազմների վրա՝ աշխարհաքաղաքական բաժանումների պատճառով, որոնք հանգեցրել են նրա «կաթվածահարմանը»:
Գուտերեշն ասաց, որ այն շարունակում է մնալ «աշխարհի ամենակարևոր մարդասիրական դերակատարը» և ամենամեծ զենքը սովի, բնական աղետների և համաճարակների դեմ պայքարում:
75 տարեկանում և յոթ տարի գլխավոր քարտուղար լինելուց հետո Գուտերեշը բախվում է մարտահրավերների՝ ՄԱԿ-ի նվազող հեղինակության ֆոնին, մասնավորապես, երբ Միացյալ Նահանգները՝ Իսրայելի անսասան դաշնակիցը, և Ռուսաստանն ու Չինաստանը պայքարում են մեծ և փոքր հակամարտությունների շուրջ կոնսենսուսի հասնելու համար:
Չնայած այս մարտահրավերներին, Գուտերեշը շեշտեց ՄԱԿ-ի առանցքային դերը կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ լուծումների բանակցություններում, թվային աշխարհը կարգավորելու և կայուն զարգացման խթանման գործում:
Նա սա որակեց որպես «տնտեսական զարգացման նեոլիբերալ մոդելի միակ այլընտրանքը», որը, նրա պնդմամբ, անարդյունավետ է գլոբալ խնդիրների լուծման գործում:
Նա նաև ընդգծեց դրա «անփոխարինելի դերը» կարգավորող շրջանակներ ստեղծելու այնպիսի ոլորտներում, ինչպիսիք են միջուկային էներգիան, արհեստական ինտելեկտը և մտավոր սեփականությունը:
«Այլ դարաշրջանից»
Նախորդ տարիների ընթացքում Գուտերեշը բազմիցս հայտարարել է, որ ՄԱԿ-ի քաղաքական անարդյունավետության մեծ մասը բխում է 70 տարի առաջ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում հաղթողների կողմից ստեղծված կազմակերպչական մոդելից:
Նա նշել է, որ մոդելը ստեղծվել է այսօրվա աշխարհից բավականին տարբերվող աշխարհի համար, որտեղ ժամանակակից Աֆրիկան դեռ չի առաջացել, իսկ Ասիան չունի իր ներկայիս տնտեսական և ժողովրդագրական ուժը:
Գուտերեշը մտահոգություն է հայտնել պոպուլիզմի և հակադեմոկրատական դիսկուրսի աճի կապակցությամբ, ինչը նա վերագրել է արևմտյան ժողովրդավարությունների՝ արագ փոփոխվող հաղորդակցման տեխնիկային հարմարվելու ձախողմանը:
Նա դատապարտեց աճող հակամիգրացիոն հռետորաբանությունը, որը դիտվում է ամբողջ աշխարհում, նույնիսկ առաջադեմ կառավարություններ ունեցող երկրներում:
Գուտերեշը նախազգուշացրել է, որ առանց միջազգային կոնսենսուսի, որն ընդունում է, որ միգրացիան «անփոխարինելի է» և առանց կանոնավոր միգրացիան խրախուսող քաղաքականության, մարդկանց տեղաշարժը գնալով ավելի կվերահսկվի մաքսանենգների կողմից:
Տարածքային ամբողջականությունը «սակարկելի չէ»
«Եթե մենք հրաժարվենք տարածքային ամբողջականության սկզբունքից, աշխարհը կհայտնվի քաոսի մեջ»,- զգուշացրել է նա։
Նա մատնանշեց Եվրոպան, որտեղ բազմաթիվ էթնիկ փոքրամասնություններ կարող են առաջացնել նմանատիպ հակամարտություններ՝ հիշեցնելով անիրեդենտիզմը, որը սնուցել է նախորդ պատերազմները մայրցամաքում, հատկապես Բալկաններում:
Գուտերեշը նաև գովաբանեց աֆրիկյան առաջնորդներին իրենց արհեստական սահմանները պահպանելու համար, որոնք գծված են գաղութարարների կողմից, թեև նա ընդունում էր բացառություններ այնպիսի վայրերում, ինչպիսիք են Արևմտյան Սահարան, Մալին, Էրիթրեան և Սուդանը:
