Արդյոք մեր անձնական տվյալները պաշտպանվա՞ծ են
Getty Images
Կառավարության ջանքերը` մուտք գործելու մասնավոր հաղորդակցություններ, համար նորություն չեն: Նախորդ տասնամյակներում հափշտակության նման փորձերը հաճախ արդարացվում էին ազգային անվտանգության նկատառումներով: Այսօր, սակայն, քաղաքականություն մշակողները նշում են երեխաների անվտանգությունն ու ապատեղեկատվությունը որպես պատճառ՝ սահմանափակելու գաղտնիության պաշտպանությունը : Հաստատված դեմոկրատական երկրները հաճախ առաջնորդում են այս մեղադրանքը՝ ակամա ճանապարհ հարթելով աշխարհի ինքնակալների համար: Այս մասին գրում են հոդվածի հեղինակներ Ռիանա Պֆեֆֆեկորնը(Riana Pfeffecorn) և Կալլում Վոջը(Callum Voge) project-syndicate-ում:
Բայց մարդիկ ամբողջ աշխարհում չեն ընդունում այս քաղաքականությունը պառկած վիճակում: Նրանք բարձրաձայնում են՝ օգտագործելով այնպիսի միջոցառումներ, ինչպիսին է Ծածկագրման համաշխարհային օրը(Global Encryption Day)՝ ընդգծելու գաղտնիության և անվտանգության կարևորությունը ոչ միայն իրենց կյանքի, այլև իրենց համայնքների և հասարակությունների համար: Եվ քանի որ ընդդիմությունը շարունակում է խոչընդոտել կառավարության ջանքերը`ընդլայնելու վերահսկողության լիազորությունները, պարզ դարձավ, որ հասարակական ճնշումն աշխատում է:
Ծածկագրումը, որը խառնում է թվային տվյալները, որպեսզի դրանք կարդալ միայն այն մեկը, ով ունի դրանք վերծանելու միջոցներ, դարձել է համատարած երևույթ, քանի որ այն պահպանում է տեղեկատվությունը գաղտնի և անվտանգ՝ միաժամանակ հաստատելով այն անձի ինքնությունը, ում հետ իրականացվում է շփումը: Այսօր միլիարդավոր մարդիկ օգտագործում են կոդավորումը՝ թվային հաղորդագրություններ և էլ. նամակներ ուղարկելու, գումար փոխանցելու, կայքեր բեռնելու և իրենց տվյալները պաշտպանելու համար: Անվտանգության ոսկու ստանդարտը “end-to-end” կոդավորումն է (E2EE), քանի որ միայն մասնակիցներին են հասանելի տվյալներ, նույնիսկ ծառայության մատակարարը չի կարող վերծանել դրանք:
Կանանց դերակատարումը առողջապահական համակարգերի զարգացման գործում
Չնայած իր հսկայական արժեքին և համաշխարհային գրավչությանը, ծածկագրումը սպառնալիքի տակ է ամբողջ աշխարհում: Այն օգտագործվում է օրինապաշտ քաղաքացիների կողմից՝ պաշտպանվելու համար, բայց նաև վատ դերակատարների կողմից՝ թաքցնելու իրենց չարամիտ գործունեությունը: Այդ իսկ պատճառով, իրավապահ մարմինները դեմ են գաղտնագրման նախագծմանը, հատկապես E2EE-ին, որը թույլ չի տալիս նրանց հասանելիություն ունենալ տվյալներին:
Բայց նույնիսկ տասնամյակների հետազոտությունից հետո, դեռևս հայտնի միջոց չկա իրավապահ մարմիններին հասանելիություն տրամադրելու առանց կոդավորման գաղտնիության և անվտանգության առանձնահատկությունները խաթարելու:
Վնասակար առցանց գործողությունները, որոնք վերաբերում են ոստիկանությանը, տեղի չեն ունենում միայն կոդավորված տարածքներում: Ատելության խոսքը, ապատեղեկատվությունը և այլ անընդունելի բովանդակությունը մնում են վնասակար խնդիր սոցիալական մեդիա հարթակներում և այլ կայքերում, ինչը համաշխարհային օրենսդրական մղում է դրդում՝ ստիպելու տեխնոլոգիական ընկերություններին բարելավել իրենց ծառայությունները: Բրիտանական խորհրդարանը, օրինակ, վերջերս ընդունեց առցանց անվտանգության օրինագիծը (OSB) մի քանի անհանգիստ տարիներից հետո, որոնց ընթացքում քաղաքացիական հասարակության ճնշումը զգալիորեն փոխեց դրա շրջանակը: Վերջնական տարբերակը հիմնականում կենտրոնանում է անօրինական բովանդակության հեռացման և երեխաների համար ռիսկերի նվազեցման վրա:
Այնուամենայնիվ, OSB-ն դեռևս լուրջ թերություններ ունի: Օրինակ այն, որ խորհրդարանը չկարողացավ ներառել լեզվի պաշտպանության ծածկագրումը:
Ոչ ոք չի վիճարկում, որ երեխաների շահագործման դեմ պայքարը չափազանց կարևոր է: Բայց Ofcom-ի հզորությունն ընդգրկում է E2EE հաղորդագրությունների ծառայությունները, որոնք, ըստ սահմանման, չեն կարող հասանելի դառնալ ծառայություններ մատուցողների կողմից: Այսպիսով, միակ ճանապարհը, որով այդ ծառայությունները կարող են համապատասխանել Ofcom-ի պատվերին, հիմնարար փոփոխություններ կատարելն է դրանց ծածկագրման ձևավորման մեջ:
Այլ կերպ ասած, OSB-ն Ofcom-ին տալիս է իշխանություն՝ ստիպելու ծառայություններ մատուցողներին խաթարել սեփական ծածկագրումը: Apple-ը, Meta-ն և Signal-ը բոլորն էլ խոստացել են դուրս բերել իրենց E2EE հավելվածները Մեծ Բրիտանիայից, այլ ոչ թե կատարել կառավարության որևէ հրաման՝ իրենց օգտատերերի գաղտնիությունն ու անվտանգությունը նվազեցնելու համար: Ի պատասխան՝ Ofcom-ը հրապարակավ խոստացել է չօգտագործել իր նոր լիազորությունները, գոնե առայժմ:
Ինչպե՞ս գործունակ դարձնել միջազգային ֆինանսական համակարգը
Եվ հիմնավոր պատճառներով: Կարևոր մարմինները եկել են այն եզրակացության, որ սկանավորման տեխնոլոգիաները բավականաչափ ճշգրիտ չեն, կսահմանափակեն հիմնարար իրավունքները և, ամենայն հավանականությամբ, չանցնեն համաչափության թեստը՝ թերությունները կգերազանցեն առավելություններին: Ավելին, հանցագործները կարող էին հեշտությամբ շրջանցել այդ հսկողությունը՝ բովանդակությունը կոդավորելով առանձին հավելվածով: Ofcom-ը խելամիտ կլինի ուշադիր քայլել, որպեսզի չվտանգի ինտերնետ օգտագործողների գաղտնիությունն ու անվտանգությունը՝ հանուն չապացուցված և հնարավոր անարդյունավետ տեխնոլոգիաների:
Կառավարության լիազորությունների հանրային վերահսկողությունը նրանց վերահսկողության տակ է պահում: Ահա թե ինչպես պետք է աշխատի ժողովրդավարությունը: Խոստանալով չօգտագործել իր նոր գործիքը՝ Ofcom-ը, կարծես թե, հասկացել է, որ կառավարության լեգիտիմությունը վտանգված է: Բայց քանի որ Միացյալ Թագավորության օրինագիծը ներշնչում է նմանատիպ օրենսդրություն այլ երկրներում, որոնցից մի քանիսը ավելի քիչ ժողովրդավարական են և ունեն իրենց քաղաքացիների դեմ թվային տեխնոլոգիաները վեփոնիզացնելու փորձ, այս նրբերանգը, հավանաբար, կկորչի:
Առաջին փորձությունը տեղի կունենա Եվրամիությունում, որտեղ օրենսդիրները պայքարում են կանոնակարգի նախագծի շուրջ՝ ընդլայնելու տեխնոլոգիական ընկերությունների պարտավորությունները(երեխաների անվտանգության հետ կապված): Ինչպես Միացյալ Թագավորության օրինագիծը, երեխաների սեռական բռնության վերաբերյալ առաջարկվող կանոնակարգը( Child Sex Abuse Regulation) արդեն անցել է բազմաթիվ վերանայումներ:
Բարեբախտաբար, ծածկագրմանն աջակցող հասարակական շարժումն աճում է, և առաջադեմ խմբերը, ինչպիսիք են Գլոբալ ծածկագրման կոալիցիան, առաջնորդում են պայքարը:
Շփվելով քաղաքացիական հասարակության, տեխնոլոգիական մասնագետների և հանրության հետ՝ կառավարությունները կարող են մշակել կանոնակարգեր, որոնք հարգում են գաղտնիությունը, տվյալների անվտանգությունը և արտահայտվելու ազատությունը՝ միաժամանակ օգնելով պաշտպանել օգտատերերին վնասից: Սա միակ միջոցն է՝ համոզվելու, որ ինտերնետն աշխատում է բոլորի համար:
