Պուտինն առաջարկում է Էրդողանին ավելի շատ ռուսական գազ արտահանել Թուրքիայի տարածքով
Նախագահ Վլադիմիր Պուտինն առաջարկել է իր թուրք գործընկեր Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանին, որ Ռուսաստանը կարող է ավելի շատ գազ արտահանել Թուրքիայի տարածքով և այն վերածել մատակարարման նոր հանգույցի, քանի որ նա փորձում է պահպանել Ռուսաստանի էներգետիկ լծակները Եվրոպայի վրա: Գրում է AL JAZEERA-ն։
Հինգշաբթի, Ղազախստանում կայացած հանդիպման ժամանակ, Պուտինն ասել է, որ Թուրքիան առաջարկել է Եվրամիություն գազ մատակարարելու ամենահուսալի ճանապարհը, և առաջարկվող հանգույցը թույլ կտա գները սահմանել անկախ քաղաքականությունից:
Ռուսաստանը ձգտում է վերահասցեավորել մատակարարումները Բալթյան ծովում գտնվող «Հյուսիսային հոսք» երկու գազատարներից: Դրանք վնասվել են նախորդ ամսվա պայթյունների հետևանքով, որոնք դեռ հետաքննության փուլում են: Ռուսաստանը մեղադրեց Արևմուտքին՝ առանց ապացույցներ ներկայացնելու և հերքեց, իր կարծիքով, «հիմար» պնդումները, թե ինքն է սաբոտաժի ենթարկել խողովակաշարերը:
Պուտինը Էրդողանին ասել է, որ հանգույցը կլինի «հարթակ ոչ միայն մատակարարումների, այլև գին որոշելու համար, քանի որ այն շատ կարևոր խնդիր է»:
«Այսօր այս գները բարձր են»,- ասաց նա։ «Մենք հեշտությամբ կարող էինք կանոնակարգել նորմալ շուկայական մակարդակում՝ առանց որևէ քաղաքական երանգի»:
Պեսկովն ասել է, որ «Թուրքական հոսք» գազատարը չի կարող փոխարինել «Հյուսիսային հոսք» խողովակաշարերին, քանի որ դրանք «տարբեր հզորություններ ունեն», նրա խոսքերն է մեջբերում ՌԻԱ-ն:
«Իրագործելի նախագիծ»
Ռուսաստանը մատակարարում էր Եվրոպական գազի մոտ 40 տոկոսը մինչև փետրվարի 24-ի Ուկրաինա ներխուժումը, սակայն, այդ ժամանակից ի վեր, այն կտրուկ կրճատեց հոսքերը՝ նույնիսկ մինչև գազատարի պայթյունները: Այն տեխնիկական խնդիրներով է պայմանավորել մատակարարումների ընդհատումները, որոնք, ըստ նրա, Արևմուտքի պատժամիջոցների արդյունք են:
Եվրոպական կառավարությունները մերժեցին այդ բացատրությունը՝ մեղադրելով Մոսկվային էներգետիկան որպես աշխարհաքաղաքական զենք օգտագործելու մեջ։
«Ալ Ջազիրա»-ի թղթակիցը, Ստամբուլից հաղորդելով, ասել է, որ Թուրքիայի էներգետիկայի նախարարը Պուտինի հետ Ղազախստանում տեղի ունեցած նույն էներգետիկ համաժողովում լրագրողներին ասել է, որ «սա իրագործելի նախագիծ է։
Մնում է տեսնել, թե եվրոպական երկրները կընդունեն այս առաջարկը, ասել է թղթակիցը։
«Երբ խոսքը վերաբերում է էներգետիկ խողովակաշարերին, սա ավելին է, քան լուծում։ Սա նման է աշխարհառազմավարական խաղի, ռազմավարական խնդրի»,- ասել է թղթակիցը։ «Իրավիճակը որոշելու է Եվրամիության խնդրանքը, պահանջը կամ ախորժակը ռուսական գազի վերաբերյալ։
«Այս առաջարկի միջոցով Էրդողանը ևս մեկ հնարավորություն է ստանում ավելի մեծ վստահություն ձեռք բերել իր եվրոպացի գործընկերների շրջանում»:
Ֆրանսիայի նախագահությունը հինգշաբթի օրը մերժեց Պուտինի առաջարկը։ «Անիմաստ է ստեղծել նոր ենթակառուցվածք, որը թույլ կտա ավելի շատ ռուսական գազ ներմուծել», — նշված է հայտարարության մեջ:
Թուրքական միջնորդությունը
ՆԱՏՕ-ի անդամ Թուրքիայի հետ հարաբերությունները Ռուսաստանի համար կենսական նշանակություն ունեն այն ժամանակ, երբ Արևմուտքը հարվածել է նրան տնտեսական պատժամիջոցների ալիքներով, որոնց Անկարան ձեռնպահ է մնացել միանալուց: Թուրքիան, սակայն, մերժել է ուկրաինական չորս շրջանների միացման Ռուսաստանի քայլը՝ որպես միջազգային իրավունքի «կոպիտ խախտում»:
Էրդողանը ձգտել է միջնորդ դառնալ Մոսկվայի և Կիևի միջև և հազվագյուտ առաջընթացի է հասել հուլիսին, երբ ՄԱԿ-ի հետ միասին միջնորդեց համաձայնագիր, որը թույլ է տալիս վերսկսել ուկրաինական հացահատիկի առևտրային արտահանումը սևծովյան նավահանգիստներից, որոնք Ռուսաստանը շրջափակել էր:
Ռուսաստանը, սակայն, բողոքել է, որ իր սեփական հացահատիկի և պարարտանյութի արտահանումը, թեև ուղղակիորեն թիրախավորված չէ Արևմտյան պատժամիջոցներով, շարունակում է խոչընդոտվել այնպիսի խնդիրների պատճառով, ինչպիսիք են մուտքը դեպի արտասահմանյան նավահանգիստներ և ապահովագրություն ստանալը:
Էրդողանը Պուտինին ասել է. «Մենք վճռական ենք ամրապնդելու և շարունակելու հացահատիկի արտահանումը… և ռուսական հացահատիկի և պարարտանյութի տեղափոխումը նվազ զարգացած երկրներ Թուրքիայի միջոցով»:
Ռուս պաշտոնյաները հանդիպումից առաջ ասացին, որ պատրաստ են Թուրքիայից առաջարկներ լսել Ռուսաստանի և Արևմուտքի մասնակցությամբ խաղաղ բանակցությունների անցկացման վերաբերյալ: