Մարտահրավեր, որ չունի սահմաններ
Ashley Cooper/Construction Photography/Avalon/Getty Images
Փարիզի կլիմայական համաձայնագիրը, որը կնքվել է 2015 թվականին, մեծ դեր է խաղացել աշխարհի երկրներին միավորելու գործում՝ պարտավորվելու կրճատել ջերմոցային գազերի (ՋԳ) արտանետումները: Սակայն կլիմայական հավակնոտ թիրախների սահմանումը միշտ չէ, որ հանգեցրել է բովանդակալից գործողությունների: ՄԱԿ-ի վերջին «գլոբալ հաշվառման» զեկույցը ցույց է տալիս, որ մենք թերանում ենք կլիմայի կայունության հասնելու համար անհրաժեշտ կտրուկ կրճատումների հարցում՝ ընդգծելով կառավարությունների՝ արագ և վճռական գործելու հրատապ անհրաժեշտությունը՝ գլոբալ տաքացումը անվտանգ սահմաններում պահելու համար: Այս մասին գրում է հոդվածի հեղինակ Քրիստոֆեր Գրանդլերը (Christopher Grandler) project-syndicate-ում:
Որպես նախկին կարգավորիչներ՝ մենք վստահ ենք, որ արդյունավետ լուծումների մշակումը դեռ հնարավոր է: Թեև տնտեսական չորս ոլորտները՝ արդյունաբերությունը, տրանսպորտը, էլեկտրաէներգիան և շենքերը, կազմում են ջերմոցային գազերի համաշխարհային արտանետումների 75%-ը, լավ մշակված պետական քաղաքականությունը կարող է արդյունավետորեն նվազեցնել աղտոտումը այս ոլորտներից, խթանել սպառողների խնայողությունները, պաշտպանել հանրային առողջությունը և խթանել կայուն տնտեսական աճը:
Սակայն արդյունավետ քաղաքականություն մշակելը՝ հանածո վառելիքի վրա հիմնված մեր տնտեսությունները ժամանակին վերափոխելու համար՝ կանխելու կլիմայական աղետը և բավարարելու մարդկության էներգետիկ կարիքները, սարսափելի խնդիր է: Դրա դեմ առ դեմ պայքարը պահանջում է տեխնիկական, տնտեսական և քաղաքական փորձագիտության համակցություն, զգալի ֆինանսական ռեսուրսների և աշխատուժի հետ մեկտեղ, սակայն այն գերատեսչությունները, որոնք պատասխանատու են այս կարևոր քաղաքականությունների մշակման և իրականացման համար, թերբեռնված են և թերֆինանսավորված: Շատ հաճախ կարգավորող մարմինները այլ ելք չունեն, քան ապավինել իրենց տրամադրված տեղեկատվությանը հենց այն ճյուղերի կողմից, որոնք նրանք պարտավոր են վերահսկել:
Շատ կարևոր է, որ անկախ ՀԿ-ները կարող են նվազեցնել ուժի այս անհավասարակշռությունը՝ քաղաքականություն մշակողներին տրամադրելով տեղեկատվություն և տեխնիկական գիտելիքներ, որոնց միջոցով նրանք պետք է մշակեն կայուն կանոնակարգեր, որոնք արդյունավետորեն նվազեցնում են վնասակար արտանետումները:
Մասնագիտացված ՀԿ-ները կարող են նաև աջակցել զարգացող տնտեսություններին, հատկապես՝ ավելի քիչ ռեսուրսներ ունեցող տնտեսություններին, սկսելու կլիմայի փոփոկերպող ծրագրերը: Նպաստելով մաքուր էներգիայի լուծումների արագ ընդունմանը՝ նման կազմակերպությունները կարող են մեծացնել մատչելի, աղտոտվածությունից զերծ էլեկտրաէներգիայի հասանելիությունը: Ավելին, նորագույն տեխնոլոգիաների կիրառումը խթանող կանոնները կարող են առաջ մղել նորարարությունը, բարձրացնել մրցունակությունը և օգնել երկրներին դիրքավորվել որպես կլիմայի առաջատարներ՝ օգուտ տալով իրենց ժողովրդին և մոլորակին:
2006թ.-ին, օրինակ, Հնդկաստանը գործարկեց սարքավորումների արդյունավետության համազգային ծրագիր: Էներգաարդյունավետության բյուրոյի (BEE) հատուկ ստորաբաժանման միջոցով պաշտոնյաները համագործակցեցին ՀԿ-ների հետ, ինչպիսին է CLASP-ը՝ հարմարեցնելու արդյունավետ, հաջողված ծրագրերի հիմնական հատկանիշները հնդկական շուկային: CLASP-ի խորը վերլուծությունը նաև օգնեց BEE-ին պարզել, թե որ սարքերի վրա պետք է կենտրոնանա:
Ծրագրի մեկնարկից ի վեր Հնդկաստանի սարքավորումների պիտակավորման ծրագիրը փոխհատուցել է 400 միլիոն տոննա ջերմոցային գազերի արտանետումները, ինչը մոտավորապես համարժեք է Հնդկաստանի տրանսպորտի ոլորտի տարեկան արտանետումներին, և կանխատեսվում է, որ մինչև 2030 թվականը կկազմի երկրի արտանետումների կրճատման 30%-ը:
Թեև նման գործողությունները հազվադեպ են էական ուշադրություն գրավում, անաչառ հետազոտությունները կարգավորող մարմիններին տրամադրում են անհրաժեշտ տվյալներ՝ թափանցիկ և արդյունավետ բնապահպանական քաղաքականություն մշակելու համար: Անկախ ՀԿ-ների տեխնիկական աջակցությունը կարող է հիմք ստեղծել կլիմայական ճգնաժամը հաղթահարելու համար անհրաժեշտ հաջողությունների համար:
Քանի որ զարգացող և զարգացած տնտեսությունները մեծացնում են իրենց պետական կարողությունները, նրանք ավելի վստահ կլինեն հավակնոտ թիրախներ սահմանելու հարցում՝ ստեղծելով ողջախոհ ցիկլ: Ճիշտ աջակցության դեպքում մենք կարող ենք երաշխավորել, որ աշխարհի կլիմայի վերաբերյալ գործողությունների հաջորդ հաշվետվության քարտը պարունակում է գնահատականներ, որոնցով ապագա սերունդները կհպարտանան: