Պետության պաշտոնական անվանումը — Ռուսաստանի Դաշնություն

Տարածքը — 17.098.242 քկմ

Տարածքի մեծությամբ աշխարհում 1-ին երկիրն է:

Ցամաքային սահմանները —  22.408 կմ

Բնակչությունը – 142.355.415 (2016 թ. հուլիս)

Բնակչությամբ աշխարհում 10-րդ երկիրն է:

ՀՆԱ (համախառն ներքին արդյունք)

3.745 տրլն դոլար (2016 թ. աշխարհում 7-րդ երկիրն է)

3.774 տրլն դոլար (2015 թ.)

3.92 տրլն դոլար (2014 թ.)

ՀՆԱ (անվանական)

1.268 տրլն դոլար (2016 թ.)

Պետական բյուջեն.

Եկամուտներ – 186.5 մլրդ դոլար

Ծախսեր — 236.6 մլրդ դոլար (2016 թ.)

Պակասուրդ – ՀՆԱ-ի 4 %-ը

Արտահանումների ծավալը.

259.3 մլրդ դոլար (2016 թ.)

341.5 մլրդ դոլար (2015 թ.)

Ներմուծումների ծավալը.

165.1 մլրդ դոլար (2016 թ.)

193 մլրդ դոլար (2015 թ.)

Արտահանման գործընկերները.

Նիդերլանդներ — 11.9%, Չինաստան — 8.3%, Գերմանիա — 7.4%, Իտալիա — 6.5%, Թուրքիա — 5.6%, Բելառուս — 4.4%, Ճապոնիա — 4.2% (2015 թ.):

Ներմուծման գործընկերները.

Չինաստան — 19.2%, Գերմանիա — 11.2%, ԱՄՆ — 6.4%, Բելառուս — 4.8%, Իտալիա — 4.6% (2015 թ.):

Արտարժույթի և ոսկու պահուստները.

365.5 մլրդ դոլար (2016թ. դեկտեմբերի 31. աշխարհում 9-րդ երկիրն է)

368.4 մլրդ դոլար (2015 թ. դեկտեմբերի 31)

Արտաքին պարտքը

514.8 մլրդ դոլար (2016թ. դեկտեմբերի 31. աշխարհում 123-րդ երկիրն է)

520.2 մլրդ դոլար (2015 թ. դեկտեմբերի 31)

---

ՀԱՅԱՍՏԱՆ — ՌՈՒՍԱՍՏԱՆ ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև դիվանագիտական հարաբերությունները հաստատվել են 1992թ. ապրիլի 3-ին:

Կնքվել է ավելի քան 250 միջպետական, միջկառավարական և միջգերատեսչական պայմանագիր և համաձայնագիր, այդ թվում 1997թ. օգոստոսի 29-ի Բարեկամության, համագործակցության և փոխադարձ օգնության մասին պայմանագիրը:

Համաձայն 2000թ. սեպտեմբերի 26-ին ընդունված Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև XXI դար ուղղված դաշնակցային փոխգործակցության մասին հռչակագրի` հաստատվել է երկու երկրների ժողովուրդների միջև բարեկամությունը բազմապատկելու և ամրապնդելու վճռականությունը դաշնակցային լայն փոխգործակցության, բոլոր ոլորտներում կապերի ինտենսիվ խորացման, կովկասյան տարածաշրջանում և ամբողջ աշխարհում հաստատուն խաղաղության, կայունության և երաշխավորված անվտանգության ապահովման միջոցով:

Հայ-ռուսական դաշնակցային փոխգործակցության միջպետական հարաբերություններին բնորոշ է երկկողմ փոխայցերի և հանդիպումների ինտենսիվությունը ամենաբարձր և բարձր մակարդակներով:

Հայաստանի Նախագահ Ս.Սարգսյանի առաջին պետական այցը Ռուսաստանի Դաշնություն կայացել է 2011թ. հոկտեմբերի 23-25-ը, որի արդյունքներով ստորագրվել են մի շարք միջկառավարական և միջգերատեսչական փաստաթղթեր:

2013թ. դեկտեմբերի 2-ին պետական այցով Հայաստանի Հանրապետություն այցելեց Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահ Վ.Պուտինը, որի ընթացքում քննարկվել են երկկողմ փոխգործակցության հետագա զարգացման ուղղությունները, առևտրատնտեսական և հումանիտար համագործակցության հարցեր, եվրասիական տարածքում ինտեգրացիոն գործընթացներին Հայաստանի մասնակցության հեռանկարները:

2015թ. ապրիլի 24-ին Վ.Պուտինը այցելեց Հայաստան Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի միջոցառումներին մասնակցելու համար:

2016թ. օգոստոսի 10-ին կայացավ Հայաստանի Նախագահի աշխատանքային այցը Մոսկվա: Հայ-ռուսական բանակցությունների արդյունքների շուրջ Նախագահները հանդես եկան հայտարարություններով:

Հայ-ռուսական դաշնակցային փոխգործակցության ոգուն համահունչ դինամիկ զարգանում են միջխորհրդարանական հարաբերությունները և շփումները օրենսդիր իշխանության ղեկավարների մակարդակով: Տարին երկու անգամ հերթականությամբ Հայաստանում և Ռուսաստանում անցկացվում են Հայ-ռուսական միջխորհրդարանական հանձնաժողովի նիստեր:

2015թ. նոյեմբերի 2-3-ը կայացավ ՌԴ Դաշնային ժողովի Դաշնության խորհրդի նախագահ Վ.Մատվիենկոյի պաշտոնական այցը Երևան:

2015թ. մարտի 30-31-ը կայացավ ՌԴ Դաշնային ժողովի Պետական դումայի նախագահ Ս.Նարիշկինի աշխատանքային այցը Հայաստան: Ս.Նարիշկինը Երևանում էր գտնվում նաև 2016թ. մարտի 10-11-ը ՀԱՊԿ Խորհրդարանական վեհաժողովի խորհրդի արտագնա նիստին մասնակցելու նպատակով:

ՀՀ Ազգային ժողովի նախագահի պաշտոնական այցը Ռուսաստանի Դաշնություն կայացել է 2014թ. հուլիսի 6-7-ը:

Ակտիվ են շփումները կառավարական մակարդակով: 2016թ. ապրիլի 7-ին Դ.Մեդվեդևը պաշտոնական այցով գտնվում էր Հայաստանում: Քննարկվել է հայ-ռուսական դաշնակցային փոխգործակցության հարցերի լայն շրջանակ, ստորագրվել ռազմավարական գործընկերության խորացմանն ուղղված մի շարք փաստաթղթեր: Բանակցությունների արդյունքներով վարչապետները հանդես են եկել եզրափակիչ հայտարարություններով: ՌԴ կառավարության նախագահին ընդունել է նաև Հայաստանի Նախագահ Ս.Սարգսյանը:

Վարչապետները հանդիպել են նաև 2016թ. ապրիլի 13-ին Մոսկվայում, մայիսի 20-ին Երևանում և նոյեմբերի 16-ին Մոսկվայում Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստերի շրջանակներում:

Արտաքին քաղաքական գերատեսչությունների միջև փոխգործակցությունը գտնվում է դաշնակցային ռազմավարական փոխհարաբերությունների համար հատուկ մակարդակի վրա: Երկու երկրների արտաքին գործերի նախարարների միջև հանդիպումները կրում են պարբերական բնույթ:

2015թ. ապրիլի 7-8-ը Հայաստանի ԱԳ նախարար Է.Նալբանդյանի Ռուսաստանի Դաշնություն պաշտոնական այցի ընթացքում կայացել են բանակցություններ Ս.Լավրովի և Պետդումայի նախագահ Ս.Նարիշկինի հետ:

2016թ. ապրիլի 22-ին կայացել է Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի նախարար Ս.Լավրովի պաշտոնական այցը Հայաստանի Հանրապետություն, ում ընդունել է Նախագահ Ս.Սարգսյանը, և կայացել են բանակցություններ Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Է.Նալբանդյանի հետ:

Նախարարները հանդիպել են նաև 2016թ. հուլիսի 4-ին և հոկտեմբերի 14-ին Երևանում ՀԱՊԿ անդամ պետությունների արտաքին գործերի նախարարների խորհրդի նիստի և արտաքին գործերի նախարարների խորհրդի, պաշտպանության նախարարների խորհրդի և անվտանգության խորհուրդների քարտուղարների կոմիտեի համատեղ նիստի շրջանակներում:

2016թ. դեկտեմբերի 8-ին ԵԱՀԿ անդամ պետությունների արտգործնախարարների խորհրդի 23-րդ նստաշրջանի շրջանակներում կայացել է ՀՀ և ՌԴ ԱԳ նախարարների հանդիպումը:

Պլանային հենքի վրա անցկացվում են փոխադարձ հետաքրքրություն ներկայացնող տարբեր հարցերի շուրջ միջագնական խորհրդատվություններ:

Ակտիվ են շփումները գերատեսչական և տարածաշրջանային մակարդակներով:

Կանոնավոր գործում է Տնտեսական համագործակցության հայ-ռուսական միջկառավարական հանձնաժողովը: Հանձնաժողովի 17-րդ նիստը կայացել է Սանկտ Պետերբուրգում 2016թ. հուլիսի 7-9-ը:

Ռազմական ոլորտում հայ-ռուսական փոխգործակցությունը ուղղված է երկու պետությունների անվտանգության, Անդրկովկասում կայունության ապահովմանը: Հայաստանի տարածքում տեղակայված է ռուսական 102-րդ ռազմական բազան:

2016թ. հունվարի 20-22-ը Երևանում անցկացվել է Ռազմատեխնիկական համագործակցության միջկառավարական հանձնաժողովի տասներորդ նիստը, տասնմեկերորդ նիստը` 2016թ. սեպտեմբերի 7-9-ը Դոնի Ռոստովում:

1992թ. սեպտեմբերի 30-ի Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գտնվող Ռուսաստանի Դաշնության սահմանապահ զորքերի կարգավիճակի մասին պայմանագրի դրույթների իրականացման շրջանակներում Հայաստանում Ռուսաստանի ԱԴԾ սահմանապահ վարչությունը հայ սահմանապահների հետ համատեղ իրականացնում է Իրանի և Թուրքիայի հետ պետական սահմանի պաշտպանությունը:

Ռուսաստանը Հայաստանի կարևոր արտաքին տնտեսական գործընկերն է:

2015թ. երկկողմ առևտրաշրջանառությունը կազմել է 1 մլրդ 173 մլն ԱՄՆ դոլար, ինչը 18%-ով նվազ է 2014թ. ցուցանիշների համեմատ:

2016թ. հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին առևտրաշրջանառությունը կազմել է 1 մլրդ 76 մլն ԱՄՆ դոլար, ինչը 13.4%-ով ավելի է 2015թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ: Ընդ որում, նշված ժամանակահատվածում հայկական ապրանքների արտահանումը աճել է 52.8%-ով` կազմելով 295 մլն ԱՄՆ դոլար, ներմուծումը, ըստ առևտուր անող երկրի, աճել է 8%-ով, իսկ, ըստ ապրանքի ծագման երկրի, նվազել է 3.3%-ով:

Ռուսաստանը Հայաստանի տնտեսությունում արտասահմանյան գլխավոր ներդնողն է: 1991 թվականից կապիտալ ներդրումները կազմում են գրեթե 4 մլրդ ԱՄՆ դոլար:

Տարբերակվող կառուցվածքով տարբերվող ռուսական հիմնական ներդրումները ուղղված են էներգետիկ, բանկային, լեռնամետալուրգիական և շինարարության, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտներ:

Ռուսաստանի ավելի քան 70 սուբյեկտ և Հայաստանի բոլոր մարզերը ներգրավված են միջտարածաշրջանային համագործակցությունում, ինչը հայ-ռուսական դաշնակցային փոխգործակցության կարևորագույն տարրերից մեկն է: Հայ-ռուսական միջտարածաշրջանային համաժողովները անցկացվում են 2011 թվականից: Հինգերորդ միջտարածաշրջանային համաժողովը անցկացվել է Երևանում 2016թ. նոյեմբերի 13-14-ը:

Զարգանում է հայ-ռուսական հումանիտար համագործակցությունը: 2013թ. սեպտեմբերի 17-ին Մոսկվայում կայացել է Հայ Առաքելական եկեղեցու ռուսաստանյան և նորնախիջևանյան եպիսկոպոսության եկեղեցական համալիրի տոնական բացումը և օծումը /ներկա է եղել Հայաստանի Նախագահ Ս.Սարգսյանը/:

2015 թվականից Երևանում գործում է Մ.Վ.Լոմոնոսովի անվան Մոսկվայի պետական համալսարանի մասնաճյուղը: Ռուս-հայկական /Սլավոնական/ համալսարանում և Հայաստանում գործող ռուսական բուհերի 7 մասնաճյուղերում ուսանում է շուրջ 3.5 հազ. ուսանող:

2016թ. օգոստոսի 20 – սեպտեմբերի 18-ը Հայաստանում անցկացվել են Ռուսաստանի մշակույթի օրերը /Գյումրի, Երևան, Ստեփանավան, Եղեգնաձոր և Աբովյան/:

Ռուսաստանում բնակվում է ամենամեծ հայկական համայնքը: Ռուսաստանում 2010թ. անցկացված մարդահամարի համաձայն, ՌԴ տարածքում բնակվում է ավելի քան 1 մլն 182 հազ հայ: Փորձագիտական գնահատականներով, Ռուսաստանում հայկական համայնքի թիվը ներկայումս գերազանցում է 2.5 մլն մարդ: Հիմնադրվել և գործում են մի շարք համայնքային կառույցներ, որոնցից ամենախոշորն է «Ռուսաստանի հայերի միությունը»: