Իրանի ատոմային էներգետիկայի ղեկավարն հայտնում է, որ երկիրը կարող է ռումբ ստեղծել, բայց նման ծրագիր չունի

Իրանի ատոմային էներգետիկայի ղեկավարն հայտնում է, որ երկիրը միջուկային զենք ստեղծելու կարողություն ունի, բայց  չի պատրաստվում դա անել, հաղորդում է իրանական լրատվական գործակալությունը: Մոհամադ Էսլամիի մեկնաբանություններն մոտ են Իրանի գերագույն առաջնորդի ավագ խորհրդականի նմանատիպ վերջին հայտարարությանը: Բարձրաստիճան պաշտոնյաների կողմից նման հրապարակային պնդումները հազվադեպ են և, հավանաբար, կուժեղացնեն Իրանի միջուկային ծրագրի բնույթի վերաբերյալ մտահոգությունները: Վերջինս զարգացրել է իր միջուկային հնարավորությունները՝ սկսած սահմանափակող գործարքի ձախողումից։ Հայտնում է BBC-ին։

2015 թվականի համաձայնագիրը փլուզվեց, երբ Միացյալ Նահանգները դուրս եկավ և վերականգնեց տնտեսական ծանր պատժամիջոցները։

Իրանը բազմիցս հայտարարել է, որ իր միջուկային ծրագիրը զուտ խաղաղասիրական նպատակներ է հետապնդում, սակայն արևմտյան տերությունները և համաշխարհային միջուկային հսկիչը պնդում են, որ համոզված չեն: Արևմտյան պաշտոնյաները զգուշացրել են, որ գործարքը վերականգնելու ժամանակը սպառվում է, նախքան Իրանի ծրագիրը կհասնի այնպիսի կետի, որտեղից  հնարավոր չէ հետ կանգնել:

Երկուշաբթի օրը կիսապաշտոնական Ֆարս լրատվական գործակալության հաղորդած իր ելույթում պարոն Էսլամին կրկնեց ավագ խորհրդական Քամալ Խարազիի մեկնաբանությունները: «Ինչպես պարոն Խարազին նշեց, Իրանը տեխնիկական հնարավորություն ունի ատոմային ռումբ ստեղծելու համար, սակայն օրակարգում չկա նման ծրագիր չկա»,- ասել է Էսլամին։

Հուլիսի 17-ին «Ալ Ջազիրա» լրատվական հեռուստաալիքին տված իր ելույթում պարոն Խարազին ասել է. «Իրանն ունի տեխնիկական միջոցներ միջուկային ռումբ արտադրելու համար, սակայն Իրանի կողմից դրա ստեղծման մասին որոշում չկա»:

Աճող մտավախություններ են առաջացել այսպես կոչված ընդմիջման ժամանակի կամ այն ժամանակի վերաբերյալ, որը Իրանին կպահանջվի միջուկային զենքի համար բավականաչափ  հարստացված ուրան կուտակելու համար: Հունիսին ատոմային էներգետիկայի համաշխարհային կազմակերպության ղեկավար Ռաֆայել Գրոսսին ասել էր, որ Իրանը կարող է նման քանակություն ձեռք բերել մի քանի շաբաթվա ընթացքում։ Միացյալ Նահանգները ընդմիջման ժամանակը սահմանել է մոտ 1 տարի՝ այն ժամանակահատվածը, երբ միջուկային գործարքը անփոփոխ է։

Այնուամենայնիվ, պարոն Գրոսսին հայտնել է, որ բավականաչափ նյութեր ունենալը չի նշանակում, որ Իրանը կարող է միջուկային ռումբ արտադրել:

Մայիսին իր վերջին զեկույցում ՄԱԳԱՏԷ-ն հայտնել է, որ Իրանը ունի 43,1 կգ ուրան՝ հարստացված մինչև 60% մաքրության: Միջուկային զենքի համար անհրաժեշտ է մինչև 90% հարստացված մոտ 25 կգ ուրան։

Միջուկային զենք ստեղծելու հնարավորության մասին Իրանի պնդումները գալիս են այն ժամանակ, երբ Իրանը և համաշխարհային տերությունները վիճաբանում են 2015 թվականի գործարքը վերակենդանացնելու շուրջ։

Վիեննայում ամիսներ տևած բանակցությունները փակուղի են մտել,  իսկ ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև հազվադեպ անուղղակի բանակցություններն այդ հարցի շուրջ, որոնք տեղի են ունեցել հունիսին Կատարում, ավարտվել են առանց համաձայնության:

Միջուկային համաձայնագրի վերաբերյալ ցանկացած հայտարարություն կամ գործընթաց մեծ ազդեցություն է ունենալու Մեծ Մերձավորարևելյան տարածաշրջանի ( ներառյալ Հարավային Կովկասը ) քաղաքական իրավիճակի վրա։ Ասվածից ակներև է, որ ՀՀ-ը պետք է ուշի-ուշով հետևի բոլոր իրադարձություններին, որոնք ուղիղ կամ անուղղակի փոխկապակցված են այս համաձայնագրի հետ։ Հարավային Կովկասի քաղաքական զարգացումների հեռանկարը մեծապես կախված է նաև այս գործընթացի հանգուցալուծումից։