ԵՄ-ն խոշորամասշտաբ վերակառուցման շեմին․ ի՞նչ սպասել
Անցած տարվա մեծ մասի ընթացքում Մարիո Դրագիի մեծ ուղեղը գտնվում էր Բրյուսելում (Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենի հրամանով)՝ մշակելով անվնաս հնչեղություն ունեցող փաստաթուղթ: Այս մասին գրում է POLITICO-ն։
Ընդհանրապես, այսպես կոչված, մրցունակության զեկույցը, որը պետք է հրապարակվի երկուշաբթի, լայն ուսումնասիրություն է այն մասին, թե ինչն է վնասում տնտեսությունը և ինչպես պետք է հարմարվի եվրոպական միասնական շուկան՝ նավարկելու ավելի բարդ աշխարհաքաղաքական լանդշաֆտը, երբ առկա են սուբսիդավորման պատերազմներ, մաքսատուրքեր և պատժամիջոցներ:
Եվ այնուամենայնիվ, հուշումները ցույց են տալիս, որ զեկույցը շատ ավելին է, քան հերթական բյուրոկրատական վարժությունը: Ինչ-որ բան ավելի նման է, հավանաբար, մեծ վերակազմավորմանը խորհրդային ժամանակաշրջանի պերեստրոյկային կամ Ամերիկայի հետ «Նոր գործարքի» ոգուն Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո :
Առաջին հերթին, կա հարաբերական գաղտնիք, որով Դրագին — իտալացին, ով 2012-ին Եվրոպական կենտրոնական բանկի նախագահի պաշտոնում փրկեց եվրոն ՝ ասելով, որ պատրաստ է անել «այն, ինչ անհրաժեշտ է» — մոտեցել է առաջադրանքին:
Ապշեցուցիչ էր նաև այն, որ պաշտպանությանը վերաբերող զեկույցի միայն մի հատված է հայտնվել մինչ օրս, ինչպես բացահայտեց POLITICO-ն:
Համագործակցելով միայն մի քանի քաղաքական գործիչների և գլխավոր տնտեսագետների հետ տարբեր տնօրինություններից, ինչպես օրինակ՝ բրյուսելյան Մանհեթեն նախագիծը, Հանձնաժողովում Դրագիի փոքր քարտուղարությունը քիչ ջանքեր է գործադրել քաղաքացիական հասարակության ավելի լայն խմբերի հետ խորհրդակցելու համար: Նման խմբերից շատերը անհանգստացած են թափանցիկության և հետադարձ կապի հնարավորության բացակայությամբ, և ինչի կարող է դա հանգեցնել իրենց ոլորտների համար:
Այնուհետև կա ուժերի արտաքին բնույթը, որը հիմնականում դուրս է բյուրոկրատների վերահսկողությունից և նպաստում է Եվրոպայի ներկայիս մեծ լճացմանը:
Այո, նախկինում եղել են ԵՄ-ի հիմքում ընկած հիմնական տնտեսական և արդյունաբերական կառույցների վերանայման փորձեր, վերջինը՝ 2019 թվականի Յունկերի ներդրումային պլանով և 2012 թվականին Դրագիի ջանքերով՝ վերակազմավորելու Եվրոպայի փլուզված տնտեսությունը սուվերեն պարտքի ճգնաժամից հետո:
Բայց այդ մոտեցումներից և ցանկցածը պետք է դիմակայի գլոբալացման թուլացման, աճող պրոտեկցիոնիզմի, էներգետիկ անցման և ազատ շուկայի հին նորմերի աճող մերժման բեռին: Այս ամենը, երբ ֆինանսական շուկաները պատրաստվում են դիտարկել նոր բազմաբևեռ կարգը:
Եվրոպայի առջև ծառացած վերակազմավորման խնդիրն այլևս կենտրոնացած չէ միայն նրա հիմնական տնտեսական տեսլականի իրականացման ձևի ճշգրտման վրա: Այսօր դաշինքը բախվում է մի իրականության, որին երբեք պատրաստ չէր. մի իրողություն, որտեղ էներգիան այլևս էժան չէ, անվտանգությունն այլևս չի կարող երաշխավորված լինել, և որտեղ տնտեսական ներգրավվածության առկա պայմանները խզվում են այն աստիճան, որ չինական մրցակցությունից պաշտպանվելու միակ միջոցը, միգուցե, ավելի նմանվել Չինաստանին և այդպիսով ավելի միջամտողական դառնալ։
Դրան գումարեք, թե ինչպես է Եվրոպայի տնտեսական կառուցվածքը ակամա փոխակերպվել վերջին կես տասնամյակի ընթացքում: Սկզում Մեծ Բրիտանիայի և ԵՄ-ում նրա ֆինանսական հզորությամբ կորստով (Brexit-ի պատճառով), այնուհետև՝ Covid-19 համաճարակի ծախսային լարվածության պայմաններում, և, վերջապես, Գերմանիայի ապաարդյունաբերականացման հարվածով, որը պայմանավորված էր ուկրաինական պատերազմով, որը խզեց Եվրոպայի արտադրական կենտրոնը առատ ռուսական գազի հասանելիությունից: Հորիզոնում նույնպես դրված է այն հարցը, թե ինչպես է Ուկրաինայի հսկայական գյուղատնտեսական զանգվածը անխափան կերպով ինտեգրվելու համակարգին:
Հաշվի առնելով այդ ամենը, պատմական չափերի վերակառուցումը կարող է տեղի ունենալ — ոմանք ասում են, որ նույնքան կարևոր, որքան 1970թ. Դավինյոնի զեկույցը, որն օգնեց Եվրոպական տնտեսական համայնքին նվազեցնել իր կախվածությունի պողպատից և ածխից:
Այս անգամ, մրցունակությունը պահպանելու համար, Եվրոպայի ամենաէներգատար արդյունաբերությունները ամ պետք է ուղղակիորեն փակվեն կամ տեղափոխվեն ավելի էժան էներգիայի աղբյուրներով սպասարկվող տարածքներ: Վերլուծաբանները մատնանշում են հյուսիսը, որն օգտվում է հիդրոէներգիայից, կամ հարավը, որտեղ արևային էներգիան առատ է, կամ նույնիսկ Ֆրանսիան՝ օգտվելու երկրի միջուկային էներգիայի պաշարներից: Ուր է հեռանում Գերմանիայից, ոչ ոք չի կարող վստահ լինել:
Հրապարակման նախօրեին մենք քիչ բան գիտեինք Դրագիի մտածելակերպի մասին, կամ նույնիսկ եթե ծրագրերը պահանջում են ԵՄ նոր պայմանագիր: Բայց հաստատ այն է, որ ամեն ինչ առաջ տանելու համար պետական գործիչը պետք է հանգստացնի երկու մրցակից ազդեցության խմբեր Բրյուսելում. առավել մերկանտիլիստներին, որոնք տրամաբանություն են տեսնում տնտեսական ազգայնականության վերածնման մեջ, և նրանց, ովքեր դեռևս հավատարիմ են ԵՄ նախագծի հիմքում ընկած լիբերալ հիմքերին:
Որպես տեխնոկրատ, հավանական է, որ ի վերջո Դրագին կձգտի հավասարակշռել երկու աշխարհների դրական և բացասական կողմերը՝ միաժամանակ պաշտպանելով իր ընտրությունը տվյալների հետ: Այնուամենայնիվ, հաշվի առնելով մարտահրավերի հրատապությունը և ներգրավված վերևից ներքև որոշումների կայացումը, անխուսափելի է, որ նա ավելի շատ կտխրի, քան մյուսները:
Ի վերջո, ոչ մի մեծ վերակառուցում չի կարողացել գոհացնել բոլորին։
