Ուկրաինայից պրոտեկտորատ մի սարքեք, այլ դարձրեք փշոտ ոզնի

Այս շաբաթ Վիլնյուսում կայացած ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովում դաշինքը հերթական անգամ հետաձգեց ամեն ինչ. այն հերքեց Ուկրաինայի անդամակցությունը մոտ ապագայում, բայց խոստացավ ապագայում: Կիևը և վերջինիս ամենամոլի կողմնակիցները դաշինքից պահանջում էին անհապաղ անդամատոմս առաջարկել, կամ գոնե հստակ ճանապարհ ներկայացնել դեպի այդ ուղին: Այս մասին գրում են հոդվածի հեղինակներ Բենջամին Հ. Ֆրիդմանը(Benjamin H. Friedman) և Քրիստոֆեր Մակքալիոն(Christopher McCallion) POLITICO լրատվականում:

Ավելի զգուշավոր առաջնորդները, ինչպիսին է Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը, ցանկանում էին սահմանափակվել ավելի անորոշ երաշխիքներով Կիևի անվտանգության համար: Սա ենթադրում է Ուկրաինային պաշտպանելու խոստում, եթե հարձակվեն նրա վր։ Եվ չնայած բոլոր հայտարարություններին, թե Ուկրաինան դեռ պատրաստ չէ անդամակցել ՆԱՏՕ-ին, ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը վստահեցրել է, որ դաշինքի դռները ապագայում բաց են մնալու։

Այս բոլոր առաջարկությունները սխալ են և վտանգավոր։ Միացյալ Նահանգները չպետք է անվտանգության երաշխիքներ առաջարկի ( էլ չխոսենք ՆԱՏՕ-ի անդամակցության մասին), ոչ հիմա, ոչ էլ հակամարտության ավարտից հետո։

Սրա օգտին փաստարկը կարող է ինքնին հասկանալի թվալ. նրանք ասում են, որ Ռուսաստանը հարձակվել է Ուկրաինայի վրա միայն այն պատճառով, որ դաշնակից պաշտպանություն չի ունեցել, իսկ ՆԱՏՕ-ի անդամի վրա չէր համարձակվի։ Այս փաստարկը, սակայն, չի աշխատում մի քանի պատճառներով:

Կկարողանա՞ ռուսական նավատորմը կանխել հարձակումները

Առաձին հերթին հաշվի չի առնվում, որ Ուկրաինային պաշտպանելու խոստումները ոչ միայն չեն ամրապնդում ամերիկյան անվտանգությունը, այլ ընդհակառակը, վտանգում են խաթարել այն։ Հաշվի չի առնվում նաև այն ​​փաստը, որ Վաշինգտոնի անցյալի խառնաշփոթը, ընդհուպ մինչև ներկա հակամարտության անմիջական մասնակցությունից հրաժարվելու աստիճան, Մոսկվային ստիպում է կասկածել, որ ԱՄՆ-ն իրականում կանի ապագայում։ Եվ, վերջապես, հաշվի չի առնվում, որ Ուկրաինային պաշտպանելու Արևմուտքի նախկին փորձերն են դրդել Ռուսաստանին զորք ուղարկելու որոշմանը։

Այսպիսով, Ուկրաինային անվտանգության երաշխիքներ տրամադրելով, մենք կստեղծենք հնարավոր վատթարագույն իրավիճակը. երկիրը հույսը դնելու է այս առասպելական պաշտպանության վրա և կմնա թիրախ Ռուսաստանի համար։ Սա ոչ միայն ավելի հավանական կդարձնի պատերազմը, այլև կվտանգի ինչպես Ուկրաինային, այնպես էլ ԱՄՆ-ին։

Ամենապարզ պատճառը, թե ինչու ԱՄՆ-ը չպետք է անվտանգության երաշխիքներ տրամադրի, չափազանց ռիսկային լինելն է։ ՆԱՏՕ-ին անդամակցելը կամ նույնիսկ ամերիկյան անվտանգության երաշխիքները հղի են Ռուսաստանի հետ պատերազմով Ուկրաինայի հարցով: Այն կարող է դառնալ միջուկային և փաստացի վերածվել փոխադարձ ինքնասպանության՝ հանուն էապես երկրորդական շահերի։ Այս հսկայական ռիսկի դիմաց Միացյալ Նահանգները ոչինչ չի ստանա։

Մեզ հաճախ ասում են, որ Ուկրաինայի պաշտպանությունը կենսական նշանակություն ունի ԱՄՆ-ի կամ Եվրոպայի անվտանգության համար, կամ որովհետև նրա պարտությունն անպայման կհանգեցնի Ռուսաստանի հետագա ագրեսիայի, կամ որովհետև նրա նվաճումը կկործանի տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության նորմը, որի վրա հիմնված է համաշխարհային կայունությունը:

Այնուամենայնիվ, ոչ մեկը լիովին համոզիչ չէ:

Այն միտքը, որ Ռուսաստանը Ուկրաինան կվերածի Եվրոպայի վրա հետագա հարձակման ցատկահարթակի, ավելի շատ փաստարկ է եվրոպացիների համար իրենց պաշտպանությունն ուժեղացնելու օգտին, ոչ թե ԱՄՆ-ի: Ավելին, Ռուսաստանի ձախողումը մարտերում թույլ չի տալիս նույնիսկ մտածել հարձակման մասին Լեհաստանի վրա, էլ չեմ խոսում Արևմտյան Եվրոպայի մասին — սա իսկապես ծիծաղելի է թվում:

«Ուկրաինական հարձակման առաջին փուլը, իմ կարծիքով, ձախողվել է»

Մինչդեռ տարածքային ամբողջականության նորմը այնքան փխրուն չէ, որ Ուկրաինան ամերիկյան պաշտպանության կարիք ունի։ Ռուսաստանն այնպիսի դաժան պատիժ է կրել, որ քչերն են համարձակվում հետևել նրա օրինակին։ Ընդհակառակը, հակամարտությունը ծառայեց որպես դաս ագրեսիայի վտանգների մասին։

Միացյալ Նահանգները և ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցները մինչ այժմ խուսափում էին ուղղակի ռազմական գործողություններից հենց կենսական շահերի բացակայության պատճառով, որոնց համար արժե վտանգել միջուկային պատերազմը: Ուստի քիչ հավանական է, որ ԱՄՆ-ը կկանգնի Ուկրաինայի պաշտպանությանը ապագայի որևէ սցենարի դեպքում։ Բացի այդ, ինչ էլ ասեն, ԱՄՆ-ն ու ՆԱՏՕ-ի նրա դաշնակիցները քիչ բան կարող են անել՝ իր Ուկրաինայի) անվտանգությունն ի8apes երաշխավորելու համար: Մոսկվային ուղղված նրանց սպառնալիքները, նույնիսկ ՆԱՏՕ-ին Ուկրաինայի անդամակցության տեսքով, անհամոզիչ կլինեն։ Եվ եթե նույնիսկ Ռուսաստանին ստիպեն մտածել, ապա դժվար թե ի վերջո արդյունավետ զսպող միջոց ծառայեն։

Ո՛չ թուղթը, ո՛չ բլեֆը չեն կարող որևէ մեկին համոզել, որ դու պատրաստ ես արյուն թափել ու զոհվել մարտի դաշտում։ Այն ձևավորվում է կենսական շահերից և դրանք պաշտպանելու պատրաստակամությունից։

Քանի որ Սառը պատերազմը երբեք չվերածվեց «տաքի», շատերը կարծես թե մոռացել էին, որ ԱՄՆ-ի խոստումները պաշտպանել եվրոպական երկրներին, ինչպիսին Արևմտյան Գերմանիան է (որը նրա անվտանգության համար ավելի կարևոր է, քան Ուկրաինան) մի ժամանակ լուրջ կասկածներ առաջացրեց: Երկուստեք ապահովված ոչնչացման ուժով՝ հարցը հետևյալն էր. արդյո՞ք ԱՄՆ նախագահը պատրաստ է Նյու Յորքը փոխանակել Բեռլինի հետ: Արևմտյան վերլուծաբանները պտտել են ամենատարբեր տարբերակները և սխեմաները, որպեսզի պատասխան գտնեին այս հարցին, բայց այդպես էլ չհաջողվեց:

Այսօր նույնիսկ դժվար է պատկերացնել, որ Վաշինգտոնը կընդունի նման ինքնասպանական ռազմավարություն՝ հանուն Ուկրաինայի։ Բացի այդ, դատարկ սպառնալիքները միայն կհիշեցնեն Ռուսաստանին, որ ԱՄՆ մյուս պարտավորությունները -օրինակ Բալթյան երկրների հետ կապված — նույնքան կասկածելի են:

Այն, ինչ Ուկրաինան ցանկանում է Վիլնյուսի գագաթնաժողովից, անվտանգության իրական երաշխիքներն են։ Բայց, ամենայն հավանականությամբ, այն կստանա միայն երևակայական՝ ոչ միայն անիմաստ, այլ նաև վտանգավոր։ Ուկրաինան կմնա թիրախ: Ներկայիս հակամարտությունն ինքնին դրա վառ վկայությունն է։ Դժվար թե ռազմական գործողությունների գնար, եթե Ռուսաստանը հաստատապես համոզված չլիներ, որ Ուկրաինան բռնել է ՆԱՏՕ-ին ինտեգրվելու ուղին։ Սա Մոսկվայի համար «կարմիր գծերից ամենավառն» էր, ինչպես դա ասում էր ԿՀՎ-ի ներկայիս տնօրեն Բիլ Բըրնսը, երբ նա Ռուսաստանում դեսպան էր:

Սա, իհարկե, չի արդարացնում ռուսական ագրեսիան, բայց չի բացառում դրա կրկնությունը, հատկապես, եթե Արևմուտքը չի բացառում հետագա պայքարը Ուկրաինայի համար։ Եթե ​​նույնիսկ Ռուսաստանը չհավատա Կիևին տրված արևմտյան երաշխիքների իրականությանը, միևնույն է կդիտի այն որպես սպառնալիք իր շահերին, հատկապես եթե Ուկրաինայի տարածքում ՆԱՏՕ-ի զորքեր կամ ենթակառուցվածքներ տեղակայվեն։

Ավելին, ՆԱՏՕ-ին Ուկրաինայի անդամակցության կամ անվտանգության այլ երաշխիքների հեռանկարը միայն կխրախուսի Ռուսաստանին շարունակել պայքարը։ Նրան(Ուկրաինային) հենց հիմա երաշխիքներ տալն ավելի վատ է:

Փոխարենը, ավելի հուսալի լուծում կլինի Ուկրաինային պրոտեկտորատի փոխարեն փշոտ ոզնի վերածելը։

ԱՄՆ-ն չի ցանկանում կռվել Ուկրաինայի համար, բայց ոչ մի կերպ դեմ չէ զինելուն վերջինիս։ Վաշինգտոնը պետք է շարունակի ռազմական աջակցության այս ձևը. համաձայնի օրակարգից հանել Ուկրաինայի անդամակցությունը ՆԱՏՕ-ին և այն դարձնել լավ զինված չեզոք:

Սա լավագույն միջոցն է զրոյացնելու ինչպես Կիևի անվտանգության մտահոգությունները Ռուսաստանից, այնպես էլ Մոսկվայի անվտանգության մտահոգությունները ՆԱՏՕ-ից: Ուզենք, թե չուզենք, սա է այն, ինչ անհրաժեշտ է կայուն խաղաղության համար։ Ուկրաինան արդեն ապացուցել է իր կարողությունը՝ արևմտյան ռազմական տեխնիկա օգտագործելու,  և հսկայական վնաս է հասցրել ռուսական ուժերին։ Նույնիսկ չեզոք Ուկրաինան կմնա ամբողջ Եվրոպայի ամենամարտունակ բանակներից մեկը։

Ցույց տալով Ուկրաինայի համար կռվելու իր պատրաստակամությունը՝ ԱՄՆ-ն այլևս չի կարողանա նրան որևէ երաշխիք խոստանալ — նույնիսկ ՆԱՏՕ-ի շրջանակներում։ Այսպիսով, մեկ այլ դատարկ խոստման փոխարեն, որը ոչ մի օգուտ չի բերի Ուկրաինային, Վաշինգտոնը պետք է շարունակի իր առատաձեռն օգնությունը։ Ռուսաստանի դեմ պայքարում Ուկրաինան այլ ելք չունի, քան պաշտպանվել, և արդեն ապացուցել է, որ կարող է հաջողության հասնել առանց կեղծ երաշխիքների։