Որքա՞ն միջուկային զենք ունի Ռուսաստանը
Քանի որ լարվածությունը շարունակում է աճել և հռետորաբանությունը թեժանում է, մենք ուշադրություն ենք դարձնում Ռուսաստանի միջուկային հնարավորություններին: Գրում է AL JAZEERA-ն։
Չորեքշաբթի առավոտյան Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հրամայել է մասնակի մոբիլիզացիա իրականացնել՝ սպառնալով հարձակման դեպքում օգտագործել «բոլոր հասանելի զենքերը»։
Նախապես ձայնագրված ելույթում Պուտինը մեղադրել է արևմտյան երկրներին Ուկրաինայի զինված ուժերին զինելու և Կիևին Ռուսաստանի վրա հարձակվելու խրախուսման մեջ։ «Մեր երկրի տարածքային ամբողջականությանը սպառնացող վտանգի դեպքում և Ռուսաստանին ու մեր ժողովրդին պաշտպանելու համար մենք, անկասկած, կօգտագործենք մեզ հասանելի բոլոր զինատեսակները», — ասել է նա։ «Սա բլեֆ չէ. Եվ նրանք, ովքեր փորձում են մեզ շանտաժի ենթարկել միջուկային զենքով, պետք է իմանան, որ շղթան կարող է շրջվել և ուղղվել դեպի իրենց»։
Միացյալ Նահանգները և Կիևի արևմտյան դաշնակիցները հայտարարել են, որ Մոսկվայի վերջին քայլերը ցույց են տվել, որ Ռուսաստանի արշավը ձախողվում է: Քանի որ լարվածությունն աճում է և հռետորաբանությունը թեժանում է, մենք ուշադրություն ենք դարձնում Ռուսաստանի միջուկային հնարավորություններին:
Ո՞ր երկրներն ունեն միջուկային զենք
Ամերիկացի գիտնականների ֆեդերացիայի գնահատականներով՝ 2022 թվականի սկզբի դրությամբ 9 երկրներ մոտ 12700 մարտագլխիկ են պահել: Թեև Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ն ապամոնտաժել են իրենց հազարավոր թոշակի անցած մարտագլխիկները, նրանք դեռ տիրապետում են աշխարհի միջուկային զենքի 90 տոկոսին: 1986-ի գագաթնակետին, երկու մրցակիցները ընդհանուր առմամբ ունեին 65,000 միջուկային մարտագլխիկ՝ դարձնելով միջուկային զենքի մրցավազքը սառը պատերազմի ամենավտանգավոր սպառնալիքներից մեկը:
Ներկայումս միջուկային զենք ունեն Ռուսաստանը, Միացյալ Նահագները, Չինաստանը, Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան, Հնդկաստանը, Պակիստանը, Իսրայելը և Հյուսիսային Կորեան։
ՀԱՀ-ը միակ երկիրն է, որ կամավոր հրաժարվել է միջուկային զենքից: 1989-ին այն ժամանակվա կառավարությունը դադարեցրեց իր միջուկային զենքի ծրագիրը, իսկ 1990-ին սկսեցին ապամոնտաժել նրա վեց միջուկային զենքը: Երկու տարի անց Հարավային Աֆրիկան միացավ միջուկային զենքի չտարածման (NPT) չտարածման պայմանագրին, որպես ոչ միջուկային երկիր:
Ռուսաստանն ունի մոտ 5977 միջուկային մարտագլխիկ: Ներկայումս տեղակայված են մոտ 1588 մարտագլխիկներ, ինչը նշանակում է, որ դրանք գտնվում են միջմայրցամաքային հրթիռների վրա և ծանր ռմբակոծիչների բազաներում: Մոսկվայի մարտագլխիկների մոտ կեսը (2889) տեղակայված են ոչ թե արձակման կայանների վրա, այլ պահեստում: Մնացյալ 1500 մարտագլխիկները հեռացված են, և նախատեսվում է ապամոնտաժել:
Միջուկային զենքի չտարածման մասին պայմանագիր
1968 թվականին ստեղծված Միջուկային զենքի չտարածման մասին պայմանագրի նպատակն է կանխել միջուկային զենքի տարածումը և խթանել միջուկային էներգիայի խաղաղ օգտագործումը:
Պայմանագիրը, բացի ԱՄՆ-ից, Ռուսաստանից, Չինաստանից, Միացյալ Թագավորությունից և Ֆրանսիայից, արգելում է միջուկային զենք ձեռք բերել՝ թույլատրելով նրանց շարունակել խաղաղ միջուկային ծրագրեր էներգիայի արտադրության համար, որոնք վերահսկվում են ՄԱԿ-ի կողմից:
Ներկայումս 190 պետություն ներկայումս ստորագրել է պայմանագիրը, և միայն Հնդկաստանը, Իսրայելը, Պակիստանը և Հարավային Սուդանը երբեք կողմ չեն եղել դրան: