Ո՞վ և ինչու՞ կարող է զրկվել Ռուսաստանի քաղաքացիությունից, նոր օրինագծի պահանջները

Ռուսաստանի Դաշնության Պետական դուման հուլիսի 19-ին «Ռուսաստանի քաղաքացիության մասին» օրենքում փոփոխություններ է իրականցրել: Օրինագծի մշակման հիմնական պատճառը Սանկտ Պետերբուրգի մետրոյում 2017 թ. ապրիլի 3-ին իրականացված ահաբեկչություննե էր, որի կազմակերպիչը ռուսական քաղաքացիություն ստացած օտարերկրացի էր:

Օրենքում երեք առանցքային փոփոխություններ են իրականացվում, դրանք են՝ քաղաքացիության ընդունման երդումը, Ուկրաինայի քաղաքացիությունից հեշտացված կարգով հրաժարվելու հնարավորությունը և ՌԴ քաղաքացիությունից զրկելու նոր կարգը:

Դեռ հունիսի 6-ին ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Պետդումայի խոսնակ Վյաչեսլավ Վոլոդինի հետ հանդիպման ժամանակ առաջարկել էր Ռուսաստանի քաղաքացիություն ստացող անձանց համար երդման մեխանիզմ ներդրնել[1]: ՌԴ խորհրդարանի համապատասխան կոմիտեին այս ընթացքում քաղաքացիների կողմից ստացել էր երդման տեքստի 93 տարբերակ[2]: Հուլիսի 12-ին Պետդուման հաստատել էր երդման տեքստը.

«Ես (Անուն Ազգանուն Հայրանուն), ինքնակամ և գիտակցաբար ընդունում են Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացիություն, երդվում են հետևել Ռուսաստանի Դաշնության սահմանադրությանն ու օրենսդրությանը, նրա քաղաքացիների իրավունքներին ու ազատություններին, իրականացնել Ռուսաստանի Դաշնության քաղաքացու պարտականություններն ի նպաստ պետությանն ու հասարակությանը, պաշտպանել Ռուսաստանի Դաշնության ազատությունն ու անկախությունը, հավատարիմ լինել Ռուսաստանին, հարգել նրա մշակույթը, պատմությունն ու ավանդույթները»[3]:

Ուկրաինայի քաղաքացիների համար իրենց երկրի քաղաքացիությունից հրաժարվելու կարգի ներդրումը պայմանավորվում է Կիևի կողմից կիրառվող դժվարությունների վերացման հանգամանքով: Խնդիրն այն է, որ ռուսական քաղաքացիություն ստանալու համար անհրաժեշտ էր հրաժարվել սեփական երկրի քաղաքացիությունից և այդ պահանջը պաշտոնապես հաստատել, մինչդեռ Ուկրաինայում շատ դժվար էր քաղաքացու որոշումն հաստատող փաստաթուղթ ստանալ:

Այս օրինագծի առավել տարակարծություններ առաջացնող հարցն վերաբերում է քաղաքացիությունից զրկելու խնդրին: Այդ առումով օրենքում շեշտվում է, որ անձը կարող է զրկվել քաղաքացիությունից, եթե հաստատվի, որ քաղաքացիություն տալու որոշումը ընդունվել է դիմողի կողմից կեղծված փաստաթղթերի կամ կեղծ վկայությունների տրամադրմամբ, կամ էլ անձը հրաժարվում է ընդունել քաղաքացիության երդումը:

Որպես կեղծ վկայություն օրենսդիրներն ընդունում են նաև երդման չհետևելը, դրանով է պայմանավորված, որ օրենքի փոփոխության մեջ ընդհանուր փաթեթով է դիտարկվում երդման և քաղաքացիությունից զրկման հարցերը: Այդպիսով՝ Ռուսաստանի նոր քաղաքացին կարող է զրկվել քաղաքացիությունից, եթե որևէ հանցանք է գործել, որը կապված է ահաբեկչական գործունեության կամ ազգային ատելության առաջացման հետ:

Սկզբունքորեն պարզ է, որ Ռուսաստանի քաղաքացիություն ստացած ցանկացած օտարերկրացի (այդ թվում մեր հայրենակիցները) ապահովագրված չէ, որ կարող է զրկվել այդ երկրի քաղաքացիությունից: Այդ անձինք մշտական սպառնալիքի տակ են, որ պետության կամ իշխանությունների հանդեպ ոչ լոյալ վերաբերմունքի դեպքում կկորցնեն իրենց քաղաքացիությունը:

[1] http://kremlin.ru/events/president/news/54698

[2] http://komitet2-10.km.duma.gov.ru/Teksty-prisaygi/item/547138/

[3] Տեքստը ռուսերենով. «Я (Фамилия Имя Отчество), добровольно и осознанно принимая гражданство Российской Федерации, клянусь соблюдать Конституцию и законодательство Российской Федерации, права и свободы ее граждан, исполнять обязанности гражданина Российской Федерации на благо государства и общества, защищать свободу и независимость Российской Федерации, быть верным России, уважать ее культуру, историю и традиции».