Սա վտանգ է՞ Ամերիկյան գերակայությանը
Յոհանեսբուրգի գագաթնաժողովի ավարտին ԲՐԻԿՍ-ը հայտարարեց ընդլայնման մասին վեց երկրներով — Արգենտինա, Եգիպտոս, Եթովպիա, Իրան, Սաուդյան Արաբիա և ԱՄԷ: Սա կարևոր կետ է։ Սա խմբի առաջին ընդլայնումն է 2010 թվականից ի վեր, երբ դրան միացավ ՀԱՀ-ը, և նրա ամենամեծ քայլը 2015 թվականից ի վեր, երբ հիմնադրվեց Զարգացման Նոր Բանկը: Այս մասին գրում է հոդվածի հեղինակ Սարանգ Շիդորը Responsible Statecraft լրատվականում:
Ընդլայնումը դաշինք կմտցնի էներգառեսուրսներով հարուստ Պարսից ծոցի երկրներին, կբարձրացնի Աֆրիկայի և Լատինական Ամերիկայի ներկայացվածությունը և կցուցադրի ներքին քաղաքական համակարգերի մեծ բազմազանությունը անդամ երկրների շրջանակում: Բացի այդ, տարածաշրջանային մրցակիցների՝ Սաուդյան Արաբիայի և Իրանի ընդգրկմամբ, ԲՐԻԿՍ-ը գնալով ավելի է դիտվում որպես լայն և բազմակողմ հաստատություն, որը կարող է ամրապնդել երկու պետությունների միջև հարաբերություններում առաջացող ջերմացումը:
Ակնկալվում էր, որ գագաթնաժողովում հստակ չափանիշներ կսահմանվեն նոր անդամների ընդունման համար։ Բայց կոնկրետ երկրների փաստացի ընդունման հայտարարությունը անակնկալ եղավ։
Հետագա ընդլայնումը` մոտ 20 պետություններով հերթացուցակում, այլընտրանքային կառույցների պահանջի նշան է` ընդհանուր խնդիրները լուծելու և Գլոբալ Հարավի այն պետությունների շահերը առաջ տանելու համար, որոնք բավարարված չեն ներկայիս համաշխարհային կարգով:
Գլոբալ Հարավի գրեթե բոլոր պետությունները ԲՐԻԿՍ-ում՝ և՛ հին, և՛ նոր, բացահայտ հակաամերիկյան չեն (ընդհակառակը, նրանցից շատերը Միացյալ Նահանգների մերձավոր գործընկերներն են, և նրանցից երկուսը նույնիսկ ամերիկյան զորքեր են տեղակայել): Բայց նրանք ցանկանում են զարգացնել այլընտրանքային աշխարհատնտեսական կառույցներ, որոնք կլրացնեն խորը բացերը և կշտկեն Ամերիկայի գլխավորած ներկայիս աշխարհակարգի թերությունները։
ԲՐԻԿՍ-ի առանցքային պահն այժմ անդամակցության ընդլայնումից անցումն է դեպի իր ինստիտուտների արդյունավետության բարձրացում: Սովորաբար, երբ ակումբն ընդլայնվում է, նպատակներին հասնելու դժվարությունը նույնպես բարդանում է։ Կասկածից վեր է, որ ԲՐԻԿՍ-ը դեռ շատ ծանր աշխատանք ունի՝ կառուցելու վստահելի կազմակերպություն տեղերում: Բայց այս ուղղությամբ քայլեր արդեն արվում են։
Սպիտակ տան ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեք Սալիվանը վերջերս կայացած մամուլի ասուլիսում ընդգծեց միայն շահերի բազմազանությունը ԲՐԻԿՍ-ի շարքերում, բայց կարծես թե անտեսեց դաշինքի նշանակությունը: Եթե այո, ապա սա լուրջ սխալ է։
Վաշինգտոնը, ի պատասխան Յոհանեսբուրգի ազդանշանի, պետք է շտկի իր ոչ միայն անկատար, այլ երբեմն բացահայտ անարդյունավետ քաղաքական մոտեցումը Գլոբալ Հարավի նկատմամբ: Այդպիսով այն կկարողանա վերականգնել իր քանդվող հեղինակությունն ու ազդեցությունը և կօգնի արագ լուծել ամբողջ մոլորակի առաջ ծառացած հիմնական խնդիրները։