Անհանգստության տարի
Եվրոպային անհանգստության մեկ տարի է սպասում՝ պայմանավորված ընտրություններով — թե՛ Եվրամիությունում, թե՛ Միացյալ Նահանգներում: Այս մասին գրում է հովածի հեղինակ Մուջթաբա Ռահմանը (Mujtaba Rahman) POLITICO լրատվականում:
Տանը, թվում է, թե հունիսին նշանակված Եվրախորհրդարանի ընտրությունները ոչինչ չեն տա պոպուլիստական մեծամասնության համար: Եվ քանի որ եվրոսկեպտիկ կուսակցությունները պատրաստվում են զգալի ձեռքբերումներ ունենալ, կենտրոնը կկորցնի դիրքերը, եթե համեմատում ենք 2019 թվականի վերջին քվեարկության հետ:
Ֆրանսիայում և Գերմանիայում կառավարող կուսակցությունները, ամենայն հավանականությամբ, կունենան վատ գործեր այստեղ, ինչը գրեթե անկասկած ավելի կթուլացնի Գերմանիայի կանցլեր Օլաֆ Շոլցի և Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի հեղինակությունը: Այն նաև կուժեղացնի երկու առաջնորդների արդեն իսկ ակնհայտ զբաղվածությունը ներքին գործերով:
ՆԱՏՕ-ի պաշտոնյան զգուշացնում է Արևմուտքին՝ պատրաստ եղեք «ամեն ինչի»
Շոլցը երկար ժամանակ կառավարում է երերուն կոալիցիայով, և Գերմանիայի հարկաբյուջետային վերջին ճգնաժամն էլ ավելի կնվազեցնի նրա քաղաքական կարողությունները — և ծախսերի ուժը — ԵՄ հավակնոտ քաղաքականության համար: Մակրոնն, իր հերթին, հավակնությունների պակաս չունի, բայց բախվում է իր ներքին մարտահրավերներին, և Ֆրանսիան չի կարող գլխավորել բացակա Գերմանիային:
2023 թվականի ընտրություններից հետո, որոնք Սլովակիայում իշխանության բերեցին ռուսամետ պոպուլիստներին և հաղթանակ ապահովեցին Նիդերլանդներում ծայրահեղ աջերի համար (hard-right), ամբողջ դաշինքի նատիվիստական հոսանքները, հավանաբար, նույնպես գոլորշի կհավաքեն: Ակնկալվում է, որ Ավստրիայի, Բելգիայի և Պորտուգալիայի ընտրողները հաղթանակներ կբերեն ազգայնական կուսակցությունների համար: Եվ ավելի ու ավելի է թվում, որ տեղական հարցումները կարող են Գերմանիայի ծայրահեղ աջ «Այլընտրանք Գերմանիայի համար» (AfD) կուսակցության մղել ավելի մեծ բարձունքների՝ 2025 թվականի համապետական ընտրություններից առաջ:
Այս քաղաքական իրողությունները անդամ երկրների համար կդժվարացնեն համաձայնության ապահովումը այն թեմատիկ մարտահրավերների լայն շրջանակի հետ, որոնց ԵՄ-ն պատրաստվում է դիմակայել այս տարի:
Միգրացիան նույնպես կարող է վերածվել ապակայունացնող քաղաքական ուժի՝ հատկապես հաշվի առնելով ԵՄ-ի ոչ համարժեք բարեփոխումներն իր ապաստանի համակարգում:
Ի հավելումն այս ամենի, ակնկալվում է, որ ԵՄ-ի տնտեսությունը կպայքարի այս տարի կրկին՝ ավելի մեծ ընդգծվածություն հաղորդելով մայրցամաքի մրցունակությունն ուժեղացնելու Բրյուսելի փորձերին: Այնուամենայնիվ, Բեռլինի համար սա նույնպես արագ կբախվի կոշտ հարկաբյուջետային իրողությունների:
Ավելին, քանի որ խոշոր տնտեսությունները պայքարում են կանաչ և թվային արդյունաբերական անցումները ղեկավարելու համար, ԵՄ-ն վտանգում է ավելի հետ մնալ Չինաստանից և ԱՄՆ-ից:
Սա կսրվի Բրյուսելի անկարողությամբ՝ խորացնելու Վաշինգտոնի հետ իր համագործակցությունը Պեկինի դեմ, ինչպես նաև այն փաստը, որ ԵՄ-ն դեռևս չունի իր սեփական նախաձեռնողական դիրքորոշումը Չինաստանի դեմ:
Նույնիսկ այն հարցը, թե ով պետք է ղեկավարի ինստիտուտները Բրյուսելում, կարող է ավելի վիճելի լինել, քան ենթադրվում էր, հատկապես, քանի որ Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանը կցանկանա իր խոսքն ասել բարձրագույն աշխատատեղերի մրցավազքում:
Այնուամենայնիվ, առջևում ամենամեծ մարտահրավերն, անկասկած, կլինի ԵՄ-ի պատասխանը Միացյալ Նահանգների նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփի հնարավոր հաղթանակին այս նոյեմբերին Ամերիկայի նախագահական ընտրություններում: Թրամփի հաղթանակը կվերահաստատի անդրատլանտյան լարվածությունը, զգալիորեն կխոչընդոտի արևմուտքի աջակցությանը Ուկրաինային և նաև կմեծացնի առևտրային պատերազմի վտանգը:
Ամենախնդրահարույցն այն է, որ Թրամփի կողմից ԱՄՆ-ը ՆԱՏՕ-ից դուրս բերելու հնարավոր մղումը — ինչպես նաև եվրոպական քաղաքական և անվտանգության կարգը — կառաջացնի գոյաբանական մղձավանջ: Մեկը, որը ԵՄ շատ երկրների համար կասկածի տակ կդնի ազատության, խաղաղության և բարգավաճման հիմունքները, որոնց վրա հիմնված է դաշինքի հետպատերազմյան կարգավորումը:
Հինգ տարի այն բանից հետո, երբ Եվրոպական հանձնաժողովի ներկայիս նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենը հայտարարեց, որ մտադիր է ղեկավարել ԵՄ «աշխարհաքաղաքական» գործադիրը, Բրյուսելի հավակնությունն ընդլայնել իր գլոբալ ազդեցությունը, անկասկած, բախվել է ներքաղաքական սահմանափակումների իրականությանը:
Այժմ առանց առաջնորդի և ներքին կյանքին միտված է ԵՄ-ն: Այստեղ վտանգն այն է, որ աշխարաքաղաքական ԵՄ-ից հեռու հնարավոր է առաջանա ավելի կղզիացված ԵՄ՝ հանգեցնելով մի դաշինքի, որն ի վիճակի չէ արժանահավատորեն լուծելու աճող խնդիրների շրջանակը, որոնց հետ նա բախվում է — և այն ժամանակ, երբ ամենից շատ անհրաժեշտ է գործողություն:
