«Սկանդալ Եվրոպայի սրտում»
ԵՄ-ն սպառնացել է միջոցներ ձեռնարկել, եթե պարզ դառնա, որ օրենքը կխաթարի ժողովրդավարական չափանիշները: Այս մասին գրում է express.co.uk-ը:
Երեքշաբթի Միացյալ Նահանգների և Եվրամիության արդարադատության դեպարտամենտի բարձրաստիճան պաշտոնյաները քննադատել են Լեհաստանի ծրագրերը՝ ընդունելու օրենք, որը, ըստ նրանց, կարող է խոչընդոտել քաղաքական հակառակորդներին պետական պաշտոններ զբաղեցնել՝ չունենալով որոշումը դատարանում վիճարկելու լիակատար լիազորություն:
Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդան արդեն ստորագրել է մի օրինագիծ, որը, ըստ քննադատների, հիմնականում ուղղված է ընդդիմության առաջնորդ Դոնալդ Տուսկին՝ ԵՄ խորհրդի նախկին նախագահին: Աշնանային խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ իշխող պահպանողական «Օրենք և արդարություն» կուսակցության առաջարկած օրինագիծն ուժի մեջ կմտնի հրապարակումից մեկ շաբաթ անց, որը սպասվում է մի քանի օրվա ընթացքում։
Փորձագետները նշում են, որ օրենքը խախտում է Լեհաստանի սահմանադրությունը, իսկ ընդդիմությունը Դուդային կոչ է արել մերժել այն:
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի խոսնակ Մեթյու Միլլերն ասել է. «ԱՄՆ կառավարությունը մտահոգված է Լեհաստանի կառավարության կողմից նոր օրենսդրության ընդունմամբ, որը կարող է չարաշահվել՝ միջամտելու ազատ և արդար ընտրություններին Լեհաստանում»։
Նա հավելել է, որ նման օրենքը «կարող է օգտագործվել ընդդիմադիր քաղաքական գործիչների թեկնածություններն արգելափակելու համար՝ առանց պատշաճ իրավական գործընթացի»։
27 երկրներից բաղկացած ԵՄ-ն, որի անդամ է Լեհաստանը, նույնպես քննադատությամբ է հանդես եկել:
ԵՄ արդարադատության հանձնակատար Դիդիե Ռեյնդերսը(Didier Reynders) երեքշաբթի ասաց, որ օրենքը «կարող է զրկել քաղաքացիներին և անհատներին պետական պաշտոններում ընտրվելու իրավունքից»:
Հանդիպումից առաջ ԵՄ նախարարների, որոնք գնահատում էին օրենքի գերակայությունը Հունգարիայում և Լեհաստանում, Ռեյնդերսն ասաց, որ ԵՄ-ն «չի վարանի միջոցներ ձեռնարկել անհրաժեշտության դեպքում, քանի որ անհնար է համաձայնության գալ նման համակարգի շուրջ՝ առանց արդարադատության իրական հասանելիության»:
Լեհական օրենսդրությունը կոչ է անում ստեղծել կոմիտե, որն իբր նախատեսված է Լեհաստանում ռուսական ազդեցությունը հետաքննելու համար: «Օրենք և արդարություն» կուսակցությունը Տուսկին մեղադրում է 2007-2014 թվականներին վարչապետի պաշտոնում Ռուսաստանին չափազանց հավատարիմ լինելու մեջ և գազային գործարքները Ռուսաստանին ձեռնտու դարձնելու մեջ՝ նախքան 2014-2019 թվականներին Եվրոպական խորհրդի ղեկավար դառնալը։«Օրենք և արդարություն» կուսակցությունը Տուսկին մեղադրում է չափազանց հավատարիմ լինելու մեջ 2007-2014 թվականներին վարչապետի պաշտոնում Ռուսաստանին և և Ռուսաստանի համար շահավետ գազային գործարքներ է կնքել՝ նախքան 2014-2019 թվականներին Եվրոպական խորհրդի ղեկավար դառնալը։
Լեհաստանի ԱԳՆ-ն պատասխանել է ԱՄՆ-ի քննադատությանը` ասելով, որ նոր օրենքը սխալ է մեկնաբանվել և չի խանգարի արդար ընտրությունների անցկացմանը:
Մասամբ համաձայնելով այն քննադատների հետ, ովքեր օրենքը հակասահմանադրական են համարում, Դուդան ասաց, որ այն նաև ուղարկում է Սահմանադրական դատարան:
Ակնկալվում է, որ հանձնաժողովը իր արդյունքները կներկայացնի մինչև սեպտեմբերի 17-ը՝ մի քանի շաբաթ առաջ ընտրություններից, որը սպասվում է հոկտեմբերին կամ նոյեմբերին, և կարող է տույժեր կիրառել, ներառյալ 10 տարվա արգելքներ այն պաշտոններից, որոնք վերահսկում են պետական ծախսերը:
«Իրավունք և արդարություն» կուսակցության առաջնորդ Յարոսլավ Կաչինսկին և Տուսկը վաղեմի քաղաքական մրցակիցներ են։
