Արդյո՞ք ՕՊԵԿ-ը «համահունչ է Ռուսաստանի հետ» արտադրության կրճատումներից հետո
Նավթ արտահանող երկրների ՕՊԵԿ+ դաշինքի՝ արդյունահանումը կտրուկ կրճատելու և հումքի գները բարձրացնելու որոշումը հարված է հասցրել սպառող երկրներին՝ հարուցելով մեղադրանքներ, որ Պարսից ծոցի արտադրողները կանգնած են Ռուսաստանի կողքին՝ ի հաշիվ ԱՄՆ-ի և նրա արևմտյան դաշնակիցների: Գրում է AL JAZEERA-ն։
ՕՊԵԿ-ի 13 անդամները, գումարած 10 դաշնակիցները՝ Մոսկվայի գլխավորությամբ, Վիեննայում կայացած հանդիպման ժամանակ պայմանավորվել են կրճատել արդյունահանումը օրական երկու միլիոն բարելով (օրական բարելով) սկսած նոյեմբերից, չորեքշաբթի նշվում է խմբի հայտարարության մեջ:
Բայդենի վարչակազմը, որը ամիսներ շարունակ դիվանագիտական ջանքեր է գործադրել իր մերձավորարևելյան դաշնակիցներին նավթի արդյունահանման կրճատումից հետ պահելու համար, արձագանքեց հիասթափված ՝ պայմանավորված միջանկյալ կարևոր ընտրություններից առաջ պոմպի գների հետագա աճի հեռանկարով:
Չորեքշաբթի Սպիտակ տան մամուլի քարտուղար Կարին Ժան-Պիերը լրագրողներին հայտնեց, որ ՕՊԵԿ+-ի որոշումը «հեռատես» էր, քանի որ համաշխարհային տնտեսությունը դեռևս մաշվում է «[Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր] Պուտինի՝ Ուկրաինա ներխուժելու շարունակական բացասական ազդեցությունից»։
«Ակնհայտ է, որ ՕՊԵԿ+-ը համահունչ է Ռուսաստանի հետ այսօրվա հայտարարությամբ», — եզրափակել է Ժան Պիերը:
ՕՊԵԿ-ը, սակայն, հերքել է այդ մեղադրանքը։ Խմբի գլխավոր քարտուղարը ուրբաթ ասել է. «Սա մի երկրի կողմից մյուսի դեմ որոշում չէր»:
«Ես ուզում եմ հստակ ասել, և դա երկու կամ երեք երկրների որոշում չէ մի խումբ այլ երկրների դեմ», — ասել է նա Al Arabiya հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում:
Սաուդյան Արաբիան՝ ՕՊԵԿ-ի գլխավոր խաղացողներից մեկը, նույնպես նշեց, որ այդ քայլն անհրաժեշտ է՝ արձագանքելու տոկոսադրույքների աճին Արևմուտքում և ավելի թույլ համաշխարհային տնտեսությանը:
Դրամախաղ բարձր գների վրա
Քուվեյթի նավթի նախարարի պաշտոնակատարը չորեքշաբթի ասաց, որ թեև դաշինքը հասկանում է սպառողների մտահոգությունները գնաճի վերաբերյալ, իրենց հիմնական մտահոգությունը «առաջարկի և պահանջարկի միջև հավասարակշռության պահպանումն է»:
Crystol Energy խորհրդատվական ընկերության ղեկավարը հերքել է բացատրությունը: «Շուկան միշտ հավասարակշռում է ինքն իրեն պահանջարկի և առաջարկի փոխազդեցության հիմունքներով», — ասել է Al Jazeera-ին:
Վերլուծաբանները գնահատեցին այս քայլը որպես համաշխարհային տնտեսական անկման ռիսկի բարձրացում, ինչպես նաև աշխարհաքաղաքական ջերմաստիճանի՝ փորձելով տեսնել գների պահպանումը ընթացիկ մակարդակի շուրջ:
«ՕՊԵԿ+»-ը, հավանաբար, կարծում է, որ իր կողքին որոշ ժամանակ ունի տեսնելու, թե արդյոք համաշխարհային տնտեսությունը կարող է խուսափել ռեցեսիայից, և արդյոք այն կարող է պահպանել նավթի գները, ինչը խումբը կդիտարկի որպես բարելի դիմաց 90 դոլարի ճիշտ կողմ», — գրել է էներգետիկ վերլուծաբան Կլայդ Ռասելը Reuters-ի սյունակում:
Կանխատեսումները ցույց էին տալիս, որ նավթի գները կնվազեն մինչև տարեվերջ, սակայն ՕՊԵԿ+-ի որոշումից հետո Brent նավթի գինն այժմ կարող է հասնել ավելի քան 100 դոլարի՝ մեկ բարելի դիմաց՝ չնայած ավելի վաղ 89 դոլար մեկ բարելի դիմաց:
Քաղաքական տեղաշա՞րժ դեպի Կրեմլ
Վաշինգտոնը զայրացած է, որ Սաուդյան Արաբիան կաջակցի մի քայլի, որը, չնայած իր կարճաժամկետ տնտեսական շահին, հակասում է Էր Ռիադի երկարաժամկետ անվտանգային շահերին և թուլացնում է Բայդենի հեռանկարը նոյեմբերի ընտրություններից առաջ:
Բացի այդ, Ռուսաստանը շահում է նավթի բարձր գներից, որոնք մինչ այժմ թույլ են տվել Կրեմլին դիմակայել արևմտյան պատժամիջոցների ցնցմանը:
ՕՊԵԿ+-ի որոշումը կայացվել է մեկ օր անց այն բանից հետո, երբ ԵՄ դեսպանները համաձայնել են կիրառել տնտեսական միջոցների նոր փուլ՝ փորձելով թուլացնել Ռուսաստանի ռազմական հնարավորությունները Ուկրաինայում, ներառյալ ռուսական նավթի վաճառքի գնի սահմանաչափը և հում նավթի ներմուծման մեծ մասի արգելքը հաջորդ ամիսների ընթացքում։
Թեև երկու իրադարձությունների միջև ուղղակի հարաբերակցությունը կարելի է միայն եզրակացնել, «պետք է որոշակի քաղաքականություն լինի [ՕՊԵԿ+ որոշման մեջ]», — Al Jazeera-ին ասել է Բրյուսելում տեղակայված «Bruegel» վերլուծական կենտրոնի էներգետիկ խորհրդատուներից։ Տնտեսական տեսանկյունից նավթ արդյունահանող երկրների կողմից բերված փաստարկն այն մասին, որ համաշխարհային անկումը նվազեցնում է գները, կարծես թե հակասում է նավթի ներկայիս գներին, որոնք գերազանցում են մեկ բարելի դիմաց 85 դոլարը.
«Ակնհայտ է, որ Ռուսաստանի հետ ինչ-որ համաձայնեցում կա», — ավելացրել է խորհրդատուն:
Բայց ոչ բոլորն էին համաձայնվում։
Այդուհանդերձ, այդ քայլը կարող է «նեղություն» լինել Բայդենի վարչակազմի համար, որի դիվանագիտական անհաջող ջանքերը՝ դադարեցնելու նավթի արդյունահանման կրճատումը, Ծոցի դաշնակիցների վրա ազդեցության թուլացման ազդանշան է:
«Ի վերջո, ես կարծում եմ, որ մենք պարզապես այս նոր դարաշրջանում ենք, որտեղ Ծոցի արաբները որոշում են իրենք իրենց համար», — ասաց ICG-ի վերլուծաբանը: «Չնայած ԱՄՆ-ը անվտանգության կարևոր երաշխավոր է, նրանք այլևս չեն լսում այն ամենը, ինչ ԱՄՆ-ն խնդրում է նրանց անել»: