Գնաճի զգալի ռիսկ
Եվրոպական կենտրոնական բանկի նախագահ Քրիստին Լագարդը մեր թերթին տված բացառիկ հարցազրույցում իր մտահոգությունն է հայտնել եվրոգոտում գների աճի վերաբերյալ և ասել, որ դա կարող է հանգեցնել զգալի ռիսկերի։ Նա նաև խոստովանեց, որ ռեցեսիա չի սպասվում, և իր մտադրությունը հայտնեց շարունակել բարձրացնել տոկոսադրույքները՝ չնայած ֆինանսական շուկաներում բանկային անորոշությանը: Այս մասին հայտնում է ճապոնական լրատվամիջոցը։
Վերջերս եվրոգոտու 20 երկրներում սպառողական գնաճի տեմպերը հասել են տարեկան 7%-ի, ինչը ավելի բարձր է, քան ԱՄՆ-ում (մոտ 5%)։ Այս երևույթն ավելի ցայտուն է Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպայում (մերձբալթյան երեք երկրները գերազանցում են 10%-ը)։ Գնաճը հարվածեց քաղաքացիների կյանքին, և ամբողջ մայրցամաքում սկսվեցին մի շարք գործադուլներ՝ պահանջելով ավելի բարձր աշխատավարձեր:
Մեկնաբանելով այն ռիսկը, որ ավելի բարձր աշխատավարձերը կարող են հանգեցնել գների հետագա աճի, Լագարդն ասաց, որ անհրաժեշտ է զգոն մնալ: Նա հավելել է. «Մեր հիմնական պատասխանատվությունը գների կայունությունն է, և մենք մեր առաջ խնդիր չենք դնում միանգամից երկու նպատակի հասնել (գներ և զբաղվածություն), ինչպես անում է ԱՄՆ Դաշնային պահուստային համակարգը։ Լագարդը ևս մեկ անգամ հայտարարել է, որ առաջնահերթությունը գնաճի վերահսկումն է։
ԵԿԲ-ին քննադատում են ԱՄՆ-ից և Մեծ Բրիտանիայից ավելի ուշ տոկոսադրույքների բարձրացման համար, և դա կարող է լինել բարձր գնաճի պահպանման պատճառը։
Լագարդը հակադարձել է, որ ԵԿԲ-ն գործել է մտածված և վճռական, և ընդգծել, որ դեռ անելիքներ ունի։ Նա դրսևորել է դրամավարկային քաղաքականությունը խստացնելու պատրաստակամություն: Եվրոպան, որտեղ սննդամթերքի և այլ ապրանքների գները շարունակում են թանկանալ, կարող է նաև բարձրացնել տոկոսադրույքները հանդիպումների ժամանակ հունիսին և հուլիսին։
Տարածաշրջանում արդեն եղել են դեպքեր, երբ բարձր գները հանգեցրել են սոցիալական բունտի ու պատերազմի։ Գերմանիան, օրինակ, միշտ զգայուն է եղել գնաճի նկատմամբ։ Եթե չվերահսկվի, ապա ԵԿԲ-ի վստահելիությունը կարող է խաթարվել:
Մինչդեռ Լագարդը չի մեկնաբանել, թե արդյոք սեպտեմբերին կբարձրացնի տոկոսադրույքները․ թեմա, որն ամենաշատ ուշադրությունն է գրավել: Նախագահը խուսափել է պատասխանել նաև այն հարցին, թե ակտիվների կրճատման տեմպերը կարագանան, ինչն անհրաժեշտ է դրամավարկային խստացման էֆեկտը ուժեղացնելու համար՝ ասելով, որ դա երկար ժամանակ չի քննարկվել։
Խոսելով անհանգստություն առաջացնող եվրոպական տնտեսության մասին՝ Լագարդն ընդգծել է, որ ամենավատն ավարտվել է, որ այժմ ռեցեսիա չի սպասվում, և որ իրավիճակը ավելի լավ է, քան վեց ամիս առաջ տրված կանխատեսումները։
Մոսկվան սպառնում է ԵՄ-ին անվտանգության հարթությունում, իսկ տնտեսական հատվածում բլոկի երկրները տուժում են գնաճից և այլ խնդիրներից: Հարցազրույցի ժամանակ տպավորություն ստեղծվեց, որ ԵԿԲ ղեկավարը ցանկանում է ցույց տալ Եվրոպայի միասնությունը պատմական այս փուլում։ «ԿԲ-ում որոշակի անմիաբանություն կա, բայց բոլորն աշխատում են Եվրամիության և եվրոգոտու ընդհանուր բարօրության համար: Ի վերջո, մենք պատրաստ ենք փոխզիջումների», — ասաց նա:
Լագարդը կմասնակցի G7 երկրների ֆինանսների նախարարների և կենտրոնական բանկերի ղեկավարների հանդիպմանը, որը տեղի կունենա Նիիգատա քաղաքում մայիսի 11-ից 13-ը։