Եվրոգոտում գները շարունակում են աճել
Եվրոպայում գրանցվել է գնաճի հերթական ռեկորդը՝ նոյեմբերին այն կազմել է 10,6%, հայտնում է Business Insider Polska-ն։
Սպառողական գները եվրոգոտում շարունակում են աճել արագ տեմպերով, թեև հոկտեմբերի վերջնական ցուցանիշները մի փոքր ցածր էին, քան սպասվում էր: Պատճառը էներգիայի, սննդամթերքի և խմիչքների, ավելի քիչ՝ ծառայությունների գների բարձրացումն է։
Ըստ վերջին տվյալների՝ հոկտեմբերին եվրագոտու ՀՍԳԻ (ներդաշնակ սպառողական գների ինդեքս) գնաճը կազմել է 10,6%, այսինքն՝ նկատելիորեն արագացել է սեպտեմբերի համեմատ (9,9%), հայտնել է Եվրոստատը։ Սա Եվրոպական արժութային միության պատմության մեջ գնաճի ամենաբարձր ցուցանիշն է։ Թվերը մի փոքր ցածր են նախնական տվյալներից (10,7%)։ Լեհաստանում ՀՍԳԻ-ի գնաճը տարեկան կտրվածքով արագացել է մինչև 16,4%, սեպտեմբերի 15,7%-ից. միայն ԵՄ հինգ երկրներում է այն ավելի բարձր եղել:
Ամսական կտրվածքով հոկտեմբերին եվրագոտու ՀՍԳԻ-ի գնաճը կազմել է 1,5%, այսինքն՝ սեպտեմբերի համեմատ տեմպերն արագացել են (1,2%)։
Աճել է նաև այսպես կոչված հիմնական գնաճը, այսինքն՝ ցուցանիշ, որը հաշվի չի առնում էներգիայի, վառելիքի և պարենային ապրանքների գները, որոնք հիմնականում կախված են համաշխարհային շուկաների իրավիճակից (մատակարարում, քաղաքական, վարչական որոշումներ և այլն). դրա վրա քիչ չափով ազդում է դրամավարկային քաղաքականությունը։ Հոկտեմբերին ՀՍԳԻ-ի հիմնական գնաճը տարեկան կտրվածքով աճել է մինչև 5%, սեպտեմբերի 4,8%-ից: Ամսական կտրվածքով այն 1%-ից նվազել է մինչև 0,6%:
Հիմնական գնաճը կարևոր է, քանի որ այն ցույց է տալիս, թե որքանով է գնաճը տարածվում տնտեսության այլ ոլորտներում: Այս երեւույթը կապված է էներգակիրների թանկացման հետ, որոնց բախվում են ընկերությունները։ Նրանք, իրենց հերթին, փորձում են պաշտպանել մարժաները՝ իրենց ավելի բարձր ծախսերը փոխանցելով սպառողներին (դրանք այսպես կոչված երկրորդ փուլի էֆեկտներն են): Եթե նրանց եկամուտը բավականաչափ բարձր է, նրանք ընդունում են ավելի բարձր գներ։ Այսպիսով, հիմնական գնաճի ինդեքսը չափում է ներքին պահանջարկի ուժը և ցույց է տալիս, թե արդյոք ընկերությունները կարող են ավելի բարձր ծախսեր փոխանցել հաճախորդներին:
Հիմնական գնաճի արագ տեմպերը կարող են խրախուսել կենտրոնական բանկերին շարունակել բարձրացնել տոկոսադրույքները՝ զովացնելու» տնտեսությունը, աշխատաշուկան, աշխատավարձերի բարձրացումն ու սպառողների գնողունակությունը։ Սա պետք է կանխի գնաճի բարձրացումը, քանի որ դա կսահմանափակի երկրորդ փուլի հետևանքները և աշխատավարձի գնի պարույրը: Մինչ այժմ Եվրոպական կենտրոնական բանկը, եվրոգոտու այս ցիկլում, տոկոսադրույքները բարձրացրել է ընդհանուր 2 տոկոսային կետով, իսկ փողի արժեքը վերջին երկու հանդիպումներում աճել է 0,75 տոկոսային կետով։ Վերաֆինանսավորման գործառնությունների հիմնական տոկոսադրույքը 2 տոկոս է, ավանդի տոկոսադրույքը` 1,5 տոկոս:
ԵԿԲ-ի հետագա քայլերի համար (հաջորդ նիստը տեղի կունենա դեկտեմբերի 15-ին) առանցքայինը կլինեն նոյեմբեր ամսվա գնաճի նախնական տվյալները, որոնք կիմանանք ընթացիկ ամսվա վերջին օրը։